Часопіс Forbes штогод складае спіс самых уплывовых асобаў свету. Гэта некалькі дзясяткаў людзей, ад якіх залежыць хада сусветнай гісторыі.
«Уплывовасць» — вельмі няпэўная катэгорыя, таму эксперты абапіраюцца на чатыры асноўныя крытэрыі. Гэта колькасць людзей пад кіраваннем асобы, рэсурсы, у тым ліку фінансавыя, якія яна можа размяркоўваць, колькасць сфераў грамадскага жыцця, на якія мае ўплыў, а таксама актыўнасць, з якой намінант карыстаецца сваёй уладай.Апошнія два гады месца на першай прыступцы рэйтынгу Forbes займае прэзідэнт ЗША Барак Абама.
Свае «хітпарады» ўплывовасці маюць многія дзяржавы, у тым ліку і суседнія Украіна з Літвой. Гэта традыцыя, якая дазваляе адсачыць змены ў жыцці краіны. Цікавасць яны ўяўляюць і для саміх фігурантаў рэйтынгу.
«Наша Ніва» паспрабавала скласці такі рэйтынг для Беларусі. Для гэтага мы запрасілі дзясятак экспертаў з розных сфераў і пляцовак.
Наш спіс самых уплывовых беларусаў адлюстроўвае грамадскае жыццё краіны на пачатак 2013 года. Складаць мы яго пачалі ў студзені.
Ва ўмовах аўтарытарнай мадэлі дзяржавы прабіцца на першыя пазіцыі чалавеку, не звязанаму з уладамі, неймаверна складана. Не здзіўляйцеся, што ў лідарах рэйтынгу спрэс сілавікі і чыноўнікі, а таксама набліжаныя да іх бізнэсоўцы.
Складанне такога спіса ва ўмовах аўтарытарнага рэжыму мае сваю спецыфіку.У дэмакратычнай краіне ўлада размеркавана між рознымі інстытутамі і людзьмі, якія іх узначальваюць. Яны ўраўнаважваюць адзін аднаго, і яны роўныя перад законам.
Груба кажучы, калі падзяліць уладу і ўплыў людзей у Амерыцы, то Абама будзе мець 2%,Але і іншыя людзі часам нешта значаць. Нават калі яны сядзяць у турме і бачаць сонца раз за год. Гэта да таго, што эксперты амаль адзінагалосна назвалі ў Топ¬100 і шэраг палітычных вязняў, сярод якіх Статкевіча, Бяляцкага, Севярынца.віцэ-прэзідэнт Байдэн — 0,5%, а астатнія грамадзяне — 97,5%. У Беларусі ж адзін чалавек мае 60%, амаль неабмежаваную ўладу, ён можа прымаць і ажыццяўляць амаль любыя рашэнні, а вага ўсіх астатніх разам узятых — нашмат меншая.
У той жа час пазіцыі многіх чыноўнікаў і бізнэсоўцаў у версе спіса не надта трывалыя. Часцяком гэта ацэнка месца, на якім сядзіць чалавек, а не ягонай асобы.Шэйман, Макей, Сідорскі, Румас, Канаплёў — людзей, якія, відаць, будуць трапляць у спіс незалежна ад пасады, зусім мала.
Абсалютны кожны эксперт, якога мы апытвалі, назваў Аляксандра Лукашэнку ў сваім рэйтынгу першым.
У цэлым мы палічылі, што складанне такога рэйтынгу мае сэнс. Усё ж фармаванне маладога палітычнага класа, як і
1. Аляксандр Лукашэнка — кіраўнік краіны.
2. Віктар Лукашэнка — памочнік прэзідэнта па пытаннях бяспекі.
3. Міхаіл Мясніковіч — прэм’
4. Валерый Вакульчык — старшыня КДБ.
5. Андрэй Кабякоў — кіраўнік Адміністрацыі прэзідэнта.
6. Уладзімір Макей — міністр замежных справаў.
7. Юрый Чыж — бізнэсовец, уласнік кампаніі «Трайпл».
8. Андрэй Уцюрын — кіраўнік службы аховы прэзідэнта.
9. Уладзімір Сямашка — першы
10. Віктар Шэйман — кіраўнік Кіраўніцтва справаў прэзідэнта.
11. Барыс Батура — старшыня Мінскага аблвыканкама.
12. Аляксандр Якабсон — старшыня камітэта дзяржкантроля.
13. Ігар Шуневіч — міністр унутраных справаў.
14. Уладзімір Пефціеў — бізнэсовец, былы ўласнік «Белтэхэкспарту».
15. Пятро Пракаповіч
16. Надзея Ермакова — cтаршыня Нацбанка.
17. Юрый Жадобін — міністр абароны.
18. Сяргей Шпягун — кіраўнік
19. Аляксандр Шакуцін — бізнэсовец, старшыня рады праўлення «Амкадора».
20. Наталля Пяткевіч — памочніца прэзідэнта.
21. Мікалай Ладуцька — старшыня Мінгарвыканкама.
22. Павел Якубовіч — галоўны рэдактар газеты «Сб. Беларусь сёння».
23. Леанід Мальцаў — дзяржаўны сакратар Рады бяспекі.
24. Лідзія Ярмошына — старшыня Цэнтрвыбаркама.
25. Ірына Абельская галоўная доктарка Лечкамісіі.
26. Дзмітрый Лукашэнка — старшыня Прэзідэнцкага спартыўнага клуба.
27. Міхаіл Захараў — былы галоўны трэнер хакейнага «Юнацтва».
28. Сямён Шапіра — старшыня Гродзенскага аблвыканкама.
29. Канстанцін Сумар — старшыня Брэсцкага аблвыканкама.
30. Аляксандр Косінец — старшыня Віцебскага аблвыканкама.
31. Сяргей Касцючэнка старшыня праўлення «Прыёрбанка».
32. Анатоль Тозік —
33. Аляксандр Канюк — генеральны пракурор.
34. Уладзімір Дворнік — старшыня Гомельскага аблвыканкама.
35. Аляксандр Шпілеўскі — старшыня Мытнага камітэта.
36. Рыгор Кісель — гендырэктар АНТ.
37. Мікалай Снапкоў — міністр эканомікі.
38. Уладзімір Канаплёў — старшыня Федэрацыі гандбола.
39. Пятро Руднік — старшыня Магілёўскага аблвыканкама.
40. Сяргей Міхалок — спявак, лідар гурту «Ляпіс Трубяцкой».
41. Аляксандр Базанаў — дырэктар
42. Анатоль Тарнаўскі — генеральны прадстаўнік «Юнівест» па краінах СНД.
43. Мікалай Лукашэнка — малодшы сын кіраўніка краіны.
44. Сяргей Сідорскі — былы прэм’
45. Анатоль Капскі — генеральны дырэктар «БАТЭ», кіраўнік футбольнага клуба БАТЭ
46. Аляксандр Радзькоў — першы намеснік кіраўніка Адміністрацыі прэзідэнта, лідар «Белай Русі»
47. Максім Рыжанкоў — памочнік прэзідэнта ў пытаннях спорту.
48. Усевалад Янчэўскі— памочнік прэзідэнта па ідэалогіі.
49. Ігар Рачкоўскі — першы
50. Філарэт — праваслаўны Мітрапаліт Мінскі і Слуцкі, экзарх усяе Беларусі.
51. Уладзімір Андрэйчанка — спікер палаты прадстаўнікоў
52. Анатоль Калінін —
53. Андрэй Харкавец — міністр фінансаў
54. Сяргей Гурулёў — старшыня
55. Аляксандр Боечка — старшыня памежнага камітэта
56. Аляксандр Машэнскі — уласнік
57. Тадэвуш Кандрусевіч — каталіцкі Мітрапаліт
58. Мікола Статкевіч — палітвязень,
59. Сяргей Румас — старшыня праўлення Банка развіцця Беларусі, старшыня Федэрацыі футбола
60. Алесь Бяляцкі — палітвязень, праваабаронца, кандыдат на Нобелеўскую прэмію
61. Павел Севярынец — палітвязень, сустаршыня Хрысціянскай дэмакратыі
62. Алег Праляскоўскі — міністр інфармацыі
63. Юры Зісер — уласнік партала tut.by
64. Святлана Калінкіна —
65. Зянон Пазняк — лідар
66. Андрэй Тур — намеснік кіраўніка Адміністрацыі прэзідэнта
67. Віталь Арбузаў — уласнік кампаніі Fenox Automative Gmbh
68. Віктар Зураеў — кіраўнік «Алмаза»
69. Аляксандр Мілінкевіч — лідар руху «За свабоду»
70. Жанна Літвіна - cтаршыня Беларускай асацыяцыі журналістаў
71. Юрый Караеў — намеснік міністра ўнутраных справаў
72. Віктар Камянкоў — старшыня Вышэйшага гаспадарчага суда
73. Валянцін Сукала — старшыня Вярхоўнага суда
74. Вікторыя Азаранка — тэнісістка
75. Павел Латушка — пасол Беларусі ў Францыі
76. Хасалбек Атабекаў - кіраўнік вайсковай часткі 3214
77. Алег Хусаенаў — уласнік кампаніі «Зубр Капітал»
78. Валерый Іваноў — генеральны дырэктар «Беларускай калійнай кампаніі»
79. Сяргей Маскевіч — міністр адукацыі
80. Яўген Шыгалаў — дырэктар рынка «Ждановічы»
81. Іосіф Сярэдзіч - галоўны рэдактар газеты «Народная воля»
82. Валерый Цапкала — дырэктар Беларускага парка высокіх тэхналогій
83. Аркадзь Добкін — старшыня рады дырэктараў EPAM Systems
84. Лявон Вольскі — спявак
85. Фёдар Поўны — праваслаўны протаіерэй
86. Валянцін Шаеў — старшыня Следчага камітэта
87. Наталля Радзіна — галоўная рэдактарка сайта
88. Віталь Шураўка — уласнік партала Onliner.by
89. Уладзімір Някляеў — паэт, палітык, лідар кампаніі «Гавары праўду»
90. Сяргей Пісарык — старшыня праўлення «Беларусбанка»
91. Сяргей Абламейка — рэктар Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта
92. Уладзімір Шымаў — рэктар Беларускага дзяржаўнага эканамічнага ўніверсітэта
93. Павел Тапузідзіс — уласнік
94. Сяргей Цяцерын — трэнер Аляксандра Лукашэнкі па тэнісе
95. Аляксандр Азярэц — міністр энергетыкі
96. Анатоль Лябедзька - cтаршыня Аб’яднанай грамадзянскай партыі
97. Уладзімір Арлоў — пісьменнік
98. Сяргей Мусіенка — сацыёлаг, кіраўнік цэнтра ECOOM
99. Аляксей Ваганаў — уласнік кампаніі «Лада Гарант»
100. Васіль Жарко — міністр аховы здароўя.
Прадстаўнікоў незалежнага грамадства ў другой паўсотні значна больш, чым у першай, дзе ёсць толькі музыка Сяргей Міхалок.
З апазіцыйных дзеячаў найвышэйшыя пазіцыі занялі Мікола Статкевіч (
Недалёка ад іх Зянон Пазняк (
Нізкія месцы сілавікоў Аляксандра Боечкі (Людзі не самыя вядомыя. А Шаеў увогуле не быў прызначаны ў Следчы камітэт, калі пачыналася апытанка.55-е ) і Валянціна Шаева (86-е ) можна патлумачыць тым, што на сваіх пасадах яны яшчэ зусім нядаўна.
Вялікае прадстаўніцтва ў другой палове людзей з медыясферы.Гаспадар Tut.by Юрый Зісер заняў
З духоўных асобаў у спіс, акрамя Філарэта, трапіў таксама каталіцкі арцыбіскуп Тадэвуш Кандрусевіч, які публічна карыстаецца паўсюль беларускай мовай.Ёсць яшчэ і праваслаўны протаіерэй Фёдар Поўны, які разам з Лукашэнкам нядаўна адпачываў у Сочы. Айцец Фёдар у 2008 хацеў стаць дэпутатам савета рэспублікі, але не атрымаў згоды Філарэта.
Побач размясціліся суддзі Віктар Камянкоў і Валянцін Сукала.
У сотню ўплывовых трапіла толькі адна дзейсная спартсменка — гэта тэнісістка Вікторыя Азаранка (якая ніколі не выказваецца на палітычныя ці сацыяльныя тэмы. Да спорту можна аднесці Сяргея Цяцерына (74-е ),
Лявон Вольскі прадстаўляе музыку (
Бізнэс у другой палове рэйтынгу таксама прысутнічае. Гэта ўласнік «Савушкавага прадукта» ды
З рэктараў у спіс змаглі трапіць толькі Сяргей Абламейка з БДУ (91-е ) і Уладзімір Шымаў з БДЭУ (92-е ).
* * *
Рэйтынг дапамагалі складаць:
- Максім Беразінскі, уладальнік партала goals.by
- Віталь Валянюк, галоўны рэдактар агенцтва
- Алесь Герасіменка, аглядальнік «Эканамічнай газеты»
- Адам Глобус, пісьменнік, выдавец
- Ігар Губарэвіч, прадпрымальнік, былы супрацоўнік Міністэрства замежных справаў
- Юрый Дракахруст, палітычны аглядальнік «Радыё Свабода»
- Аляксандр Зімоўскі, былы старшыня Белтэлерадыёкампаніі
- Святлана Калінкіна,
- Уладзімір Мацкевіч, метадолаг
- Аляксандр Чубрык, дырэктар Даследчага цэнтру ІПМ
