Мікалай Халезін і Джуд Лоў.
Упершыню «Свабодны тэатр» атрымаў магчымасць праявіць сябе ў кіно. Першыя крокі ў кінаіндустрыю яны пачынаюць з даволі высокай прыступкі. Гэта не толькі падтрымка папулярнай брытанскай леваліберальнай газеты The Guardian і тэатра Young Vic. Адзін з герояў ужо знятай кароткаметражкі — Джуд Лоў. Мы пагутарылі з Мікалаем Халезіным — мастацкім кіраўніком «Свабоднага тэатра» пра стужку і супрацоўніцтва з Джудам Лоў.
Штогод газета Guardian і тэатр Young Vic абіраюць 3–4 найбольш значныя тэатральныя пастаноўкі, аўтары якіх атрымліваюць магчымасць зняць кароткія фільмы. Сёлета ў чацвёрку ўвайшоў «Свабодны тэатр».
НН: Якім чынам вам удалося пачаць супрацоўніцтва з Guardian і Young Vic?
Мікалай Халезін: «Свабодны тэатр» з’яўляецца рэзыдэнтам Young Vic. Тут знаходзіцца наш Лонданскі офіс, тут мы штогод іграем прэм’ерныя спектаклі.
З газетай Guardian ў нас таксама даўнія сувязі. Гэта выданне ўвест час піша пра тэатр, публікуе рэцэнзіі на нашы спектаклі. Калі гэты газетны канцэрн праводзіў канферэнцыю TED, Наталля Каляда была запрошана туды для выступу, і яе прэзентаваў Джуд Лоў. Guardian і Young Vic пастаянна супрацоўнічаюць, таму наш альянс паўстаў зусім арганічна.
НН: Ці ўсе творчыя групы мелі аднолькавыя умовы для здымак?
МХ: Умовы ва ўсіх чатырох творчых груп аднолькавыя: выдзелена аднолькавая сума на здымачныя выдаткі пры захаванні абсалютнай творчай свабоды, кастынгу і стылю выкладу матэрыялу.
НН: Як нарадзілася ідэя кароткаметражкі?
МХ: Першапачатковы штуршок да стварэння сцэнара дала Наталля Каляда, прапанаваўшы змясціць гісторыю ў тэрмінале аэрапорта. Пасля гэтага я напісаў сцэнар, запрасіўшы да супрацоўніцтва бліскучага драматурга Лору Вэйдэ, якая адаптавала яго пад брытанскую аўдыторыю і зрэдагавала англамоўныя рэплікі. Мы шмат гадоў сябруем і добра разумеем адзін аднаго, таму над сцэнарам працавалася лёгка. Гэтая лёгкасць канвертаваць ў вынік: сцэнар быў прыняты з першага драфта — мы яго практычна не дапрацоўвалі, што для кінематаграфічнай асяроддзя вялікая рэдкасць.
НН: Гэта, пэўна вельмі значная падзея для «Свабоднага тэатра». У чым жа будзе асноўны сюжэт стужкі?
МХ: Мы вельмі даўно прымерваліся да кіно, і разглядаем гэты праект як першы крок у кінаіндустрыю. У нас быў досвед працы ў сферы дакументальнага, і цяпер мы пачынаем асвойваць поле ігравога кіно. Гэты фільм пра тое, як людзі могуць разумець адзін аднаго, нават не размаўляючы на адной мове. Сюжэт фільма будуецца вакол сустрэчы ў тэрмінале лонданскага аэрапорта беларуса (ролю якога выконвае сам Мікалай Халезін), які павінен перасесці на рэйс да Мінска, і брытанца (Джуд Лоў), які вярнуўся дадому. Не хачу расказваць сюжэт, каб захавалася інтрыга для гледачоў. Галоўныя ролі згуляем мы з Джудам, паколькі мы збольшага з’яўляемся прататыпамі герояў, а функцыі рэжысёра пагадзіўся ўзяць на сябе Уладзімір Шчэрбань.
НН: У адным з інтэрв’ю Вы казалі, што гісторыя фільма — гэта гісторыя ўзаемадзеяння брытанскага і беларускага тэатра. Ці будзе ў стужцы адсыл да Беларусі?
МХ: Мы заўсёды працуем з дакументальным матэрыялам і з тым вопытам, які перажыты намі асабіста. Фільм не стане выключэннем, і беларуская тэма ў ім, вядома ж, будзе прысутнічаць. Калі разглядаць гэты фільм як нейкі знак, то гэта сапраўды метафара ўзаемаадносін беларускага «Свабоднага тэатра» з брытанскім тэатрам, які прыходзіў і прыходзіць нам на дапамогу ўсе апошнія гады. Вытворчасць спектакляў — гэта тэхнічна складаны і дарагі працэс, але нам заўсёды
НН: Чаму ў якасці другога героя быў абраны менавіта Джуд Лоў? Наколькі блізкія ў вас з ім адносіны?
МХ: Мы з Джудам сябруем ужо некалькі гадоў і, нягледзячы на вельмі шчыльныя графікі занятасці, ужо паспелі зрабіць разам досыць шмат. У 2010 годзе ён, разам з Сiенай Мілер, Сэмам Уэстам і Аджоа Анду адыграў у спектаклі «Свабоднага тэатра» «Спасцігаючы каханне» на сцэне тэатра Young Vic. У 2011 мы з ім сыгралі спектакль «Пакаленне Jeans» у будынку Брытанскага парламенту. Цяпер — фільм. У нас блізкія адносіны, але сустракацца часта не атрымліваецца, паколькі графікі і ў яго, і ў нас распісаны на гады наперад. Для таго, каб з’явілася магчымасць зняць фільм, мы пачалі ўзгадненні 10 месяцаў таму. У нас шмат сумесных ідэй, але, на жаль, вельмі доўга праходзіць працэс ўзгаднення тэрмінаў і дат.
НН: Джуд Лоў неаднаразова падтрымліваў не толькі беларусаў пасля выбараў 2010 г., але і беларускіх палітвязняў. Наколькі ён дасведчаны ў беларускіх падзеях?
МХ: Джуд вельмі сучасны і эрудзіраваны чалавек, і добра знаёмы з сітуацыяй у Беларусі. У 2010 годзе ён запісаў відэазварот да беларусаў. У 2011 годзе разам з Кевінам Спэйсі ды іншымі брытанскімі акторамі удзельнічаў у акцыі ў падтрымку беларускіх палітвязняў. Некалькі дзён таму мы запісалі яго відэазварот да маладых людзей, з заклікам паўдзельнічаць валанцёрамі ў нашай кампаніі Give a Body Back. Мне здаецца, што ў гэтым вельмі адбіваецца ўплыў яго бацькоў. Яны цудоўныя людзі, і мама Джуда ўжо некалькі разоў брала ўдзел у акцыях за вызваленне беларускіх палітвязняў.
НН: Як хутка можна будзе беларускаму гледачу пабачыць стужку?
МХ: Мы завяршылі здымку, і цяпер ідзе постпродакшн — мантаж, агучванне. Пакуль не прызначаная дата выхаду — гэта прэрагатыва газеты Guardian, на сайце якой і адбудзецца прэм’ера фільма. Мяркую, гэта адбудзецца ў ліпені гэтага года.