 Алесь Адамовіч |
Ніякіх урачыстасьцяў з нагоды 80‑годзьдзя знанага пісьменьніка, кінасцэнарыста і грамадзкага дзеяча сёньня не заплянавана. Ня выдадзена ў дзяржаўных выдавецтвах новых кнігаў Алеся Адамовіча, не ўшанаванае імя пісьменьніка ў назвах ніводнай вуліцы ў мясьцінах, зьвязаных зь ягоным жыцьцём, па‑ранейшаму чакае музэйнай экспазыцыі яго родная хата ў вёсцы Глуша, што на Бабруйшчыне. Хоць пісьменьнік пайшоў з жыцьця ўжо трынаццаць гадоў таму.
Трэба адразу агаварыцца, што сёньняшняя дата афіцыйная, замацаваная ў даведніках і энцыкляпэдыях. Яна была і ў пашпарце пісьменьніка, але насамрэч Алесь Адамовіч нарадзіўся ў іншы дзень і год, сказала дачка Натальля:
«Ён з 1926 году. Мы ў мінулым годзе самі для сябе сям’ёй адзначылі 80‑годзьдзе. А яшчэ і месяц іншы — не 3 верасьня, а 3 жніўня дата нараджэньня».
Блытаніна з годам, кажа спадарыня Натальля, зробленая маці будучага пісьменьніка наўмысна, каб непаўнагадовага не пагналі немцы пад час вайны на прымусовыя працы ў Нямеччыну. А зь месяцам — невядома чаму так. Спадарыня Натальля прыгадвае, што дома заўжды адзначалі дзень народзінаў Алеся Адамовіча 3 жніўня:
«Усё жыцьцё мы сьвяткавалі дома 3 жніўня. А 3 верасьня — гэта ўжо афіцыйнае было сьвяткаваньне. На 60 гадоў, памятаю, у Глушу езьдзілі, там яму адсьвяткавалі тады шырока — у клюбе, у школе было сьвята, ёсьць фотаздымкі, фільмы адтуль».
»Мяне папрасілі, каб я наняла мясцовых жыхароў і пафарбавалі хату, каб зрабілі зьнешні добры выгляд»
Да 80‑годзьдзя ніякіх урачыстасьцяў у Глушы ня будзе, хоць мясцовае начальства з году ў год абяцае стварыць там музэй знакамітага земляка‑пісьменьніка. Даходзіць, распавядае спадарыня Натальля, да анэкдотаў.
«У мінулым годзе, калі дажынкі ладзіліся ў Бабруйску, то начальства пабаялася, што іх удзельнікі будуць ехаць праз Глушу. І мяне папрасілі, каб я наняла спонсарамі мясцовых жыхароў і пафарбавалі хату, каб зрабілі, так бы мовіць, зьнешні добры выгляд».
Цяпер пафарбаваная хата стаіць зачыненая. Спадарыня Натальля зьвярнулася да Магілёўскіх абласных уладаў з просьбаю паскорыць стварэньне ў Глушы музэя Алеся Адамовіча.
«Яны і не адмаўляюцца: кажуць, што можа ў наступным годзе яны закладуць грошы пад гэта ў бюджэт».
На расейскім тэлеканале «Культура» сёньня будзе паказаны новы дакумэнтальны фільм паводле апошніх нататнікаў Алеся Адамовіча «Падарожжа зь Менску ў Маскву і назад», які зьняла вядомая беларуская кінадакумэнталістка Галіна Адамовіч. А на беларускім тэлеканале «Лад» анансаваны на сёньня фільм Сяргея Агеенкі «Адкрыцьцё», паводле апошняй кнігі Адамовіча пра Чарнобыль «Імя гэтай зорцы палын…»
Літаратурная прэмія імя Алеся Адамовіча, якую штогод у гэты дзень уручае Беларускі ПЭН‑цэнтар, сёлета ўручаная яшчэ ў студзені. Яе ляўрэатам стаў Павал Севярынец за кнігу «Лісты зь лесу», якая тады яшчэ існавала толькі ў «нашаніўскім» газэтным варыянце, а яе аўтар адбываў пакараньне на прымусовых працах на лесапавале.
