Яўген Клішэвіч, фота Сяргея Гудзіліна.
У інтэрнэце з’явіўся праект Talaka.by — платформа, на якой кожны ахвотны можа прэзентаваць свой распланаваны праект і звярнуцца па дапамогу да інтэрнаўтаў. Тыя, хто ўпадабаў ідэю, могуць паўдзельнічаць у ім асабіста ці фінансава.
На Захадзе такія платформы існуюць даўно. Напрыклад, славуты амерыканскі сайт kickstarter.com грамадой збірае на праекты мільёны даляраў!
Пра перспектывы «народных» праектаў у Беларусі «Наша Ніва» гутарыць з заснавальнікам «Талакі» Яўгенам Клішэвічам.
«Наша Ніва»: Раскажыце, як з’явілася ідэя стварыць такую платформу ў Беларусі?
Яўген Клішэвіч: Пачалося ўсё з мяне. Я заўжды быў грамадска актыўным, удзельнічаў ва ўсялякіх праектах — пераклады фільмаў на беларускую мову, аматарскія тэатры… І сутыкаўся з тым, што ўсе гэтыя праекты маюць падобныя праблемы з рэалізацыяй: нястача чалавечых альбо фінансавых рэсурсаў. Узнікла думка, што, стварыўшы такую платформу, можна павялічыць колькасць рэалізаваных праектаў. Паступова ідэя выкрышталізавалася ў «Талаку».
«НН»: За аснову вы ўзялі Kickstarter?
ЯК: Не зусім. «Кікстартар» — гэта платформа, якая збірае грошы, то бок там з’яўляецца ўжо гатовая каманда, якая прапануе карыстальнікам прадукт. Маўляў, вы даяце грошы, а мы для вас зробім тое ці тое. Мы ў гэтым плане шырэйшыя , бо праз «Талаку» каманду можна сфарміраваць — да праектаў далучаюцца зацікаўленыя людзі.
«НН»: Якія праекты атрымалася паспяхова рэалізаваць?
ЯК: Ёсць тры паспяхова створаныя праекты. Першы — арганізацыя экскурсій для людзей са слабым зрокам, які ўключае ў сябе стварэнне 3Dмадэляў будынкаў, каб людзі маглі навобмацак зразумець, як той ці іншы будынак выглядае. Наступны — «Брашура раварыста», дапаможнік для пачаткоўцаў. У ім сабрана ўсё, што трэба ведаць чалавеку, які вырашыў сесці на ровар. Трэці праект — арганізацыя рамесніцкага летніка, мэта якога захаваць і развіваць старадаўнія рамёствы.
«НН»: На сайтах такога кшталту, калі гаворка ідзе пра грошы, указваюцца патрэбныя сумы і колькасць ужо ўнесеных сродкаў…
ЯК: Мы плануем запусціць модуль з сумамі праз пару месяцаў, цяпер вырашаюцца юрыдычныя і прававыя пытанні, ідуць перамовы з банкам і распрацоўваецца модуль, каб такая паслуга была зручнай для ўсіх карыстальнікаў.
«НН»: На Захадзе такія платформы карыстаюцца попытам, у Расіі і Украіне сайтыаналагі менш паспяховыя. Якой бачыце будучыню «Талакі»?
ЯК: У Беларусі ёсць сярэдні клас, актыўны і неабыякавы, які можа падтрымліваць розныя праекты. За ім падцягнуцца і астатнія.
«НН»: Якія праекты размешчаныя на сайце цяпер?
ЯК: Напрыклад, рэстаўрацыя абсерваторыі. У Беларусі адна ўстанова такога кшталту, і тая не працуе, бо не зроблены рамонт. Кошт рамонту мізэрны па дзяржаўных мерках — 50 мільёнаў рублёў. Ужо знайшоўся першы спонсар, які выдаткаваў восем мільёнаў на першы этап рамонту. Таксама ёсць праект па арганізацыі пякарні, якая будзе пячы хлеб па старажытных рэцэптах — такое сабе адраджэнне традыцый. Зараз заснавальнікі праекта дэманструюць, чым можна накарміць увесь Мінск на розных фэстах.
НН: А асабіста вы калі-небудзь падтрымлівалі праекты на замежных платформах?
ЯК: Літаральна нядаўна падтрымаў адзін з праектаў на «Кікстартары» — стварэнне карбонавага чахольчыка для тэлефона, аднак праект чамусьці адмянілі. Досвед ёсць, вось мы і хочам, каб ён быў даступны не толькі амерыканцам і еўрапейцам, а таксама і беларусам.
