 Робэрт Мугабэ, фота AFP |
Ужо трэці дзень зімбабвійскі ЦВК устрымліваецца ад абвяшчэньня вынікаў прэзыдэнцкіх і парлямэнцкіх выбараў. Сёньня ўвечара стала вядома, што за зачыненымі дзьвярамі ідуць інтэнсіўныя дыпляматычныя перамовы з мэтаю знайсьці ганаровае выйсьце для Робэрта Мугабэ — чалавека, які 28 гадоў кіраваў краінай жалезнай рукой, захоўваючы дэмакратычную форму, але бязьлітасна дыскрэдытуючы ці вынішчаючы апанэнтаў.
Афрыканскага дыктатара пахавала эканоміка. Пасьля ўвядзеньня Захадам эканамічных санкцый інфляцыя ў краіне дасягнула 100 000 працэнтаў, а датацый ад Чавэса і Мбэкі аказалася замала для падтрыманьня сацыяльнай стабільнасьці.
У выніку Мугабэ прайграе выбары свайму даўняму праціўніку, лідэру кааліцыі Рух за дэмакратычныя перамены, прафсаюзнаму босу Моргану Цвангірай.
Паводле вынікаў паралельнага падліку галасоў паводле пратаколаў участковых камісій, праведзенага хаўрусам 25 грамадзкіх і царкоўных арганізацый, Цвангірай набраў 49,4 % галасоў супраць 41,8 % у Мугабэ. Яшчэ 8% ад’еў зімбабвійскі Казулін — былы міністар фінансаў Мугабэ, які перайшоў у апазыцыю. Цікава, што апошняга Мугабэ назваў няйначай як «жабай», а Цвангірай — «марыянэткай». Гэта фэнамэнальная перамога ва ўмовах дыктату дзяржаўных СМІ і манапалізацыі сілавых структураў прыхільнікамі Мугабэ. На мінулых выбарах Мугабэ ўдалося апярэдзіць Цвангірай.
Апазыцыя, здаецца, выйграе таксама большасьць месцаў у парлямэнце.
Паводле інфармацыі з паўднёваафрыканскіх дыпляматычных крыніцаў, учора ўначы паплечнікі Мугабэ паінфармавалі дыктатара, што яму не ўдалося набраць большасьці галасоў. Пасьля 3-дзённага прамаруджваньня Цэнтравыбаркам меў намер выдаць вынікі ўласнага падліку: зь іх вынікае, што Мугабэ сабраў толькі 42 % галасоў проці 48 % у Цвангірай. Гэта азначае неабходнасьць правядзеньня другога туру выбараў, у якім Мугабэ ня мае шанцаў на перамогу.
Закуліснымі перамовамі аб бяскроўнай перадачы ўлады занялася Паўднёвая Афрыка — найбольшы сусед Зімбабвэ. Мяркуецца, што Мугабэ будзе забясьпечаны пажыцьцёвы імунітэт, а кіраўнічая партыя Афрыканскі саюз народу Зімбабвэ (Патрыятычны фронт) атрымае пасаду віцэ-прэзыдэнта.
Такое выйсьце многім афрыканцам падаецца добрым кампрамісам. Яны яшчэ памятаюць, як пасьлявыбарчыя сутычкі ў Кеніі нядаўна забралі больш за 1000 жыцьцяў.
Мугабэ пачынаў сваю кар’еру як шанаваны лідэр нацыянальна-вызвольнага руху. Аднак прага ўлады вымушала яго шукаць сумнеўных саюзьнікаў — ад Карэі да Кітаю. Таксама дзеля ўтрыманьня ўлады ў састарэлых руках ён не цураўся распальваньнем варожасьці да апазыцыі і меншасьцяў, у тым ліку белых, у якіх ён канфіскаваў зямлю, што прывяло да поўнага развалу сельскагаспадарчай вытворчасьці.
Супраць яго выступала шырокая кааліцыя сілаў, якая ўключала ня толькі палітычныя партыі, але і каталіцкую царкву.
І ўлады Паўднёвай Афрыкі, і Зімбабвэ пакуль аспрэчваюць інфармацыю пра перамовы, аднак крыніцы ў амэрыканскім пасольстве ў Харарэ перадаюць, што неўзабаве чакаецца зварот Робэрта Мугабэ да краіны.
