На протяжении последних нескольких месяцев напряжение в белорусском обществе неуклонно растет. Основные причины — тяжелое экономическое положение, осложненное Декретом № 3 «О предупреждении социального иждивенчества». Недовольство приняло форму уличных протестов, которые носят исключительно мирный характер. В феврале—марте массовые акции с требованием отменить Декрет прошли во всех крупных городах страны. Власти отреагировали временным приостановлением действия Декрета № 3. Вместе с тем началось преследование участников и участниц даже разрешенных массовых мероприятий, а также журналистов и журналисток негосударственных СМИ.
Мы, представители и представительницы культурной общественности Беларуси, выступаем с осуждением таких действий и призываем действующие власти немедленно сдержать эскалацию конфликта, прекратить преследование и приложить все усилия для налаживания диалога с гражданским обществом.
Белорусское культурное сообщество выступает против жестокого, противозаконного задержания и административного ареста работников культуры и художниц Анастасии Ранько, Елены Немик, Лидии Вериго и других граждан, задержанных как превентивно, так и после окончания разрешенной властями мирной акции «Марш нетунеядцев» 15 марта 2017 года.
Около 19:15 сотрудники ОМОНа в штатском, не представившись и не озвучивая причины, с использованием грубой физической силы задержали координатора Месяца фотографии в Минске и куратора Анастасию Ранько, иллюстратора Елену Немик, дизайнера Лидию Вериго вместе с другими гражданами, которые ехали в общественном транспорте после окончания акции.
16 марта в суде Центрального района города Минска Анастасию Ранько приговорили к административному аресту на срок 12 суток, Елену Немик — 13 суток, Лидию Вериго — 12 суток по статьям 23:34 («Нарушение порядка организации или проведения массовых мероприятий») и 23.4 («Неповиновение законному требованию должностного лица») КоАП РБ. Свидетелями обвинения на всех процессах выступали сотрудники ОМОНа, которые противоречили друг другу и путались в показаниях, предоставляя недостоверные сведения об обстоятельствах и причинах ареста. Они также отрицали нарушения, которые имели место при задержании, а именно отказ представиться и озвучить причину задержания. Тот факт, что приговор вынесен, основываясь на ложных показаниях, подрывает доверие общества к судебной системе.
21 марта 2017 года охрана Центра изоляции правонарушителей (ЦИП) г. Минска запретила принимать передачи от всех, кроме родственников заключенных. Многие задержанные не имеют родственников в Минске и, таким образом, лишаются возможности получать питьевую воду и средства гигиены. Также некоторых задержанных до сих пор не водили в душ и на прогулки. Мы считаем такие условия неправомерными и негуманными.
Мы подчеркиваем, что акция носила мирный характер и была санкционирована властями. Мы считаем данные жесткие задержания и административные наказания деятелей культурного поля Беларуси и других граждан и гражданок недопустимыми, они грубо нарушают права человека. Подобные действия властей подрывают международную репутацию Республики Беларусь и ставят под угрозу международное сотрудничество в сфере культуры в частности.
Мы уверены, что деятели культуры имеют право выражать свою гражданскую позицию и не могут оставаться в стороне от социальных, экономических и политических процессов, в которые мы все, хотим этого или нет, вовлечены. Поэтому мы считаем крайне важным и неотъемлемым право выражать свое мнение и принимать участие в актуальных событиях общественной жизни страны.
Присоединяемся к заявлению экологической общественности и в связи с вышесказанным мы требуем:
— прекратить административное преследование и освободить наших коллег и других задержанных участников и участниц мирных акций, так как это противоречит добровольно взятым обязательствам Республики Беларусь в области прав человека;
— провести расследование по факту действий сотрудников правоохранительных органов, в том числе случаев использования грубой физической силы при задержании и дачи сотрудниками показаний в суде;
— прекратить незаконную практику произвольных задержаний в Беларуси;
— обязать всех сотрудников правоохранительных органов осуществлять охрану общественного порядка во время массовых мероприятий только в служебной форме и с опознавательными знаками (в соответствии со ст. 5 Закона Республики Беларусь «Об органах внутренних дел» «деятельность органов внутренних дел является публичной»);
— обеспечить право на свободу собраний и свободу выражения мнений.
Приглашаем присоединиться к этому заявлению и других представителей и представительниц художественной общественности. Для этого, пожалуйста, отправьте ваше имя и должность / коллектив / организацию — все, что посчитаете нужным — на русском, белорусском и английском языках на электронный адрес: [email protected]
На данный момент к заявлению присоединились:
- Юлія Дарашкевіч, дырэктарка прасторы ЦЭХ
- Андрэй Лянкевіч, дырэктар Месяца фатаграфіі ў Мінску
- KALEKTAR, даследчая платформа беларускага мастацтва
- Артур Клінаў, пісьменнік, мастак, праект «pARTisan»
- Таня Арцімовіч, арт-крытык, каардынатарка праекта «pARTisan»
- Аляксей Талстоў, мастак, пісьменнік, арт-дырэктар прасторы ЦЭХ
- Валянціна Кісялёва, галерэя сучаснага мастацтва «Ў», дырэктарка
- Ганна Чыстасердава, галерыстка
- Анна Лакціёнава, арт-менеджарка СТОЛОВКА XYZ, куратарка
- Культурна-асветніцкая ўстанова «ДОТЫК»
- Сяргей Будкін, арт-мэнеджар, кіраўнік парталу Tuzin.fm
- Аксана Гайко, дырэктарка Прасторы КХ, дырэктарка тэатру «Крылы халопа»
- Святлана Гайдалёнак, «Тэатр Крылы халопа»
- Iгар Цiшын, мастак
- Ірына Саламаціна, праект «Гендэрны маршрут»
- Вячаслау Iназемцау - актор и рэжысер Пластычнага Тэатру «IнЖэст»
- Лёха Чыканас, аўтар песень, драматург
- Алена Штык, дызайнерка, рэжысерка, акторка
- Яся Каралевіч-Картэль, рэкдактарка, арт-менеджарка
- Дар'я Царык, журналiстка
- Павел Няхаеў, музыка, куратар, выкладчык ЕГУ
- Алена Кушнiр, рэдактарка фотапарталу ZНЯТА
- Тарас Круцкіх, журналіст, кінааглядальнік, менеджар партнёрскіх праектаў Ulej.by
- Вольга Сасноўская, мастачка, даследніца
- Максім Сарычаў, мастак, фотажурналіст
- Таня Сяцко, даследніца гендару і візуальнай культуры
- Аляксей Барысёнак, куратар, крытык
- Вера Кавалеўская, куратарка
- Сяргей Гудзiлiн, фатограф
- Ганна Самарская, куратар, менеджар культуры
- Руслан Вашкевiч, мастак
- Павел Татарнiкаў, мастак
- Сяргей Харэўскі, мастацтвазнаўца
- Таццяна Бембель, мастацтвазнаўца
- Дар'я Бубен, фатографка
- Антон Матолька, фатограф
- Міхаіл Гулін, мастак
- Антаніна Слабодчыкава, мастачка
- Альгерд Бахарэвіч, пісьменьнік
- Юля Цімафеева, паэтка, перакладчыца
- Павал Касцюкевіч, пісьменнік
- Софія Садоўская, мастацтвазнаўца
- Ганна Карпенка, куратарка, культурная менеджарка
- Антаніна Сцебур, арт-менеджарка, куратарка
- Жанна Гладко, мастачка
- Сяргей Шабохін, мастак, куратар, рэдактар
- Уладзiмiр Парфянок, фатограф, куратар
- Сяргей Кажамякiн, фотамастак
- Аляксей Шлык, фатограф
- Марыя Святагор, фатограф
- Інга Ліндарэнка, менеджэр культурных праектаў/даследчыца медыя каммунікацый
- Аляксандар Мiхалковiч, рэжысёр, фатограф
- Ваўчок Юля, фатограф
- Шумак Кацярына, фатограф
- Надзея Бужан, фатограф
- Гаўрыльчык Таццяна, аператарка
- Iлона Дзяргач, куратарка, мастачка, арт-мэнэджэрка
- Дар'я Амяльковiч, арт-журналiстка
- Святлана Кашуба, менеджэр праектаў
- Навумчык Аляксей, фатограф
- Настасся Храловіч, фатограф
- Сапранецкая Дар'я, аператарка
- Яўген Атцецкi, фатограф
- Аляксандр Васюковіч, фатограф
- Ігар Юхневіч, дызайнер
- Антон Сарокiн, мастак
- Андрэй Карпека, культурніцкі работнік
- Юля Арцёмава, пicьменнiца
- Уладзiмiр Грамовiч, мастак
- Андрэй Анро, мастак
- Аляксандра Ігнатовіч, даследчыца візуальнай культуры, фемінісцкая рэжысерка, куратарка
- Сяргей Краўчанка, музыка (Port Mone trio)
- Ягор Сурскі, дакументаліст, арт-менеджар
- Сяргей Міхаленка, фатограф
- Мжэльская Вольга, арт-менеджарка
- Цiмур Рэйзiс, музыка
- Вольга Салахеева, арт-менеджарка, куратарка
- Ляксей Лявончык, медыйны кансультант, перакладчык
- Вольга Шукайла, фатограф
- Надзея Iлькевiч, кiнапрадзюсарка, менеджарка культурнiцкiх i гарадскiх праектаў
- Віка Біран, менеджарка культурніцкіх праектаў, арт-актывістка
- Кацярына Оаро, пісьменніца
- Настасся Ганчарова, мастачка
- Лiзавета Капчыкава, мастачка
- Віялета Саўчыц, рэдактарка, фатографка
- Караліна Палякова, фатограф
- Вольга Лучанок, дызайнерка
- Алексей Андрэеў, літаратар
- Андрэй Куціла, рэжысёр-дакументаліст
- Саша Стэлчанка, рэжысёр
- Дзiяна Рафальская, архiтэктарка
- Наста Манцэвіч, актывістка, рэдактарка
- Ганна Ражанцова, менеджарка культурных праектаў
- Сяргей Квачонак, актор
- Кацярына Саладуха, арт-менеджарка
- Святлана Уланоўская, крытык, даследчыца сучаснага танца
- Коля Анціпаў, дызайнер
- Сяргей Піліповіч, фатоограф
- Юлія Томан, кінакрытык
- Вiталь Шчуцкi, сацыёлаг, арт-крытык
- Максім Швед, рэжысёр
- Алiса Сыракваш, вiдэакаларыст
- Васіліса Паляніна, мастачка
- Алеся Пчолка, менеджарка сацыяльных праектаў, фатограф
- Алеся Галота, мастачка
- Маша Мароз, мастачка
- Людмiла Пагодзiна, журналicтка, дыджэйка, музычная аглядальніца
- Марыя Калеснікава, музыка
- Яраслаў Ляўданскі, фатограф
- Настасся Мацяш, рэдактарка
- Ала Сідаровіч, культуролаг
- Вера Залуцкая, куратарка сучаснага мастацтва
- Наталля Гарачая, куратар мастацкіх праектаў, арт-крытык
- Вольга Бабкова, гісторык, літаратар
- Ігар Крэбс, перакладчык
- Зiнаiда Фалевiч, дызайнерка
- Аліна Крушынская, журналістка
- Ігар Кулікоў, паэт, перакладчык
- Ганна Янкута, перакладчыца, літаратурны крытык
- Валянцiна Мароз, тэатральная рэжысёрка
- Аляксей Братачкін, гісторык
- Яўген Шапчыц, рэжысёр
- Вольга Кавалеўская, архітэктар
- Яўгенія Манцэвіч, журналістка, музыка
- Іван Коўзель, навуковы супрацоўнік
- Ліна Мядзведзева, навуковы супрацоўнік
- Юлія Янюк, дызайнер
- Воля Кузьміч, ілюстратар
- Ганна Бундзелева, мастачка
- Захар Шлімакоў, дызайнер
- Вольга Бубіч, выкладчыца, арт-крытык
- Алена Казлова, пісьменніца, перакладчыца
- Алена Шаліма, мастак
- Аксана Зінчанка, дызайнер
- Кірыл Калбаснікаў, актывіст, актор, культурны работнік
- Кацярына Шамшура, рамеснік
- Андрэй Сцебурака, дызайнер
- Ігар Назаранка, дызайнер
- Антон Барысенка, сацыёлаг
- Андрэй Завалей, актывiст
- Сяргей Лескець, фатограф
- Тацяна Яворская, журналіст
- Аляксей Стрэльнікаў, тэатральны крытык
- Томаш Сугiнт, дызайнер
- Аліна Дзеравянка, менеджар культурных праектаў
- Яуген Шадко, мастак
- Ганна Дапшэвiчуце, ивэнт-менеджарка экалагiчных акцый i кампанiй
- Ільля Сін, літаратар
- Ганна Бадзяка, журналістка
- Іна Хоміч, журналіст
- Кацярына Смурага, фатограф
- Сяргей Канаплянiк, фатограф
- Кацярына Сакалоўская, скульптар
- Віталі Дарашук, музыкант
- Антон Сурапін, журналіст
- Валера Руселік, журналіст «Белсату»
- Вiкторыя Брацiшка, дызайнер, анiматар
- Вольга Мартыненка, журналістка
- Ганна Пракулевіч, рэжысерка
- Аляксей Мінчонак, прадстаўнік тэлеканалу «Белсат» у Беларусі
- Сяргей Людкевiч, фатограф
- Алена Гіль, дызайнер
- Алесь Белы, гісторык
- Дзмітрый Наркевіч, музыка
- Іван Марозька, журналіст, каардынатар рэгіянальнай культурніцкай ініцятывы On promo, Гомель
- Марыя Пушкіна, перакладчыца
- Андрэй Карачун, фатограф
- Ірына Лаўроўская, гісторык архітэктуры
- Вадзім Быліна, аналітык, навуковы супрацоўнік інстытута «Палітычная Сфера», сябра аргкамітэта Міжнароднага Кангрэса Даследчыкаў Беларусі
- Дарашэнка Дзмiтрый, дызайнер, мастак-iллюстратар
- Віталь Станішэўскі, лінгвіст
- Багдан Хмяльніцкі, менеджар культуры
- Дар'я Візнер, куратарка культурніцкіх праектаў
- Настасься Карабліна, акторка, адміністратарка прасторы ЦЭХ
- Кiрыл Дубоўскi, пiсьменнiк
- Уладзімір Лянкевіч, паэт, музыкант
- Уладзiмiр Кандрусевiч, мастак
- Валянціна Говар, менеджарка культурных праектаў
- Яраслава Ананка, літаратуразнаўца
- Ксенiя Дубоўская, тэатразнаўца
- Дар'я Нуждзiна, мастачка
- Кацярына Карпіцкая, журналіст, акцёрка
- Вольга Раманава, кандыдат філалагічных навук, культуролаг
- Васіль Андрэеў, дызайнер
- Александр Дземiдзюк, дызайнер
- Леанід Каліценя, прадзюсер
- Палiна Рукавiчкiна, фатограф
- Марына Якубовiч, акторка Беларускага Свабоднага Тэатра
- Ала Савaшэвiч, мастак-скульптaр
- Альберт Лiтвiн, музыка
- Вольга Сцепаненка, студэнтка, адміністратарка прасторы ЦЭХ
- Адам Валасевіч, дызайнер
- Вольга Дамаскіна, менеджэрка культурных праектаў
- Тацяна Вадалажская, сацыёлаг
- Андрэй Вылінскі, перакладчык
- Вiктар Жукоўскi, архітэктар
- Василь Андрэеў, дызайнер
- Ганна Комар, паэтка, перакладчыца
- Кастусь Лашкевіч, журналіст