Грамадства5858

Камуністы-калякінцы і БХД пасварыліся, ці даваць імя Вайніловіча скверу за Чырвоным касцёлам

Ідэю надаць скверу імя фундатара касцёла Эдварда Вайніловіча агучылі сталічныя ўлады яшчэ чатыры месяцы таму пасля публікацыі ў «Советской Белоруссіі». Прапанову, што выглядала цалкам лагічнай, падтрымала камісія па найменаванні і перайменаванні праспектаў, вуліц, плошчаў і іншых складнікаў Мінска. Аднак знайшліся тыя, хто выступіў рэзка супраць гэтай ініцыятывы.

Эдвард Вайніловіч. Фота wikimedia.org

Адзначыліся камуністы-калякінцы.

«Мінская гарадская арганізацыя Беларускай партыі левых «Справядлівы свет» лічыць неабходным заявіць, што лічыць немагчымым унясенне ў тапаніміку беларускай сталіцы імя Вайніловіча. Гэта звязана, перадусім, з яго рэзка негатыўным стаўленнем да ідэі беларускай дзяржаўнасці, з яго грэбаваннем беларускай нацыянальнай культурай, імкненнем пазбавіць беларускі народ яго суверэннага права жыць самастойна — паза польскай дзяржавы і польскай нацыі. З уласных успамінаў Вайніловіча вядома, што ён лічыў неабходным узнаўленне Рэчы Паспалітай у межах 1772 года, для чаго, у тым ліку, падчас Першай сусветнай і Грамадзянскай войнаў супрацоўнічаў з нямецкімі і польскімі акупантамі, што быў прыхільнікам «паланізацыі» Беларусі і называў яе не інакш як «літоўска-беларускія Крэсы», — пішацца ў партыйным звароце ў гарвыканкам.

Выглядае, што зварот быў не адзін, паколькі ў адказе Мінгарвыканкама гаворка ідзе пра «звароты», а не адзін ліст.

«Прапановы Мінскага гарадскога камітэта Беларускай партыі левых «Справядлівы свет» пра недапушчальнасць увекавечвання ў тапаніміцы Мінска імя Вайніловіча і надання наймення «Юнацтва» [менавіта такую прапанову высунула партыя левых — НН] скверу каля Чырвонага касцёла накіраваны ў камісію і будуць прынятыя да ўвагі», — гаворыцца ў адказе.

Сустаршыня аргкамітэта па стварэнні партыі Беларуская хрысціянская дэмакратыя Павел Севярынец б’е трывогу. Паводле яго звестак, няма пэўнасці ў тым, якім будзе канчатковае рашэнне.

«Вернікі Чырвонага касцёла даўно прасілі пра такое перайменаванне. І Мінгарвыканкам быў у курсе. Пасля сёлетняй публікацыі ў «Советской Белоруссіі» ў студзені працэс, здаецца, пайшоў. Але камуністы, якія заселі ў Мінгарвыканкаме — доўгі час па ідэалагічнай лініі працавалі то Чыкін, то Карпенка — панапісвалі звароты. Там іх дзясяткі. Маўляў, нельга пераймяноўваць, Вайніловіч — польскі дзеяч, які да Беларусі не мае ніякага дачынення, нягледзячы на тое, што Чырвоны касцёл стаіць пасярод плошчы, — тлумачыць Севярынец. —

У выніку там сітуацыя 50/50. Да канца наступнага тыдня камісія па тапаніміцы павінна прыняць рашэнне адносна перайменавання. І мы заклікаем усіх уключацца і дасылаць на адрас Мінгарвыканкама звароты, каб перайменаваць сквер у гонар Вайніловіча».

Павел падрыхтаваў шаблон зварота:

«У Мінскі гарадскі выканаўчы камітэт
220030, пр. Незалежнасці, 8
Грамадзяніна (грамадзянкі)
Які (якая) пражывае па адрасе

Заява

Прашу Мінскі гарадскі выканаўчы камітэт надаць скверу ў межах комплексу будынкаў касцёла святых Сымона і Алены, дамоў №17 і 19 па вул. Савецкай і №4 па вул. Свярдлова імя выбітнага беларускага дзеяча, фундатара касцёла святых Сымона і Алены Эдварда Вайніловіча.

Эдвард Вайніловіч — чалавек, які ў цяжкія часы напрыканцы ХІХ — напачатку ХХ стагоддзя зрабіў вельмі шмат для дабрабыту і духоўнага развіцця жыхароў Мінска і агулам усіх беларусаў. Гістарычная справядлівасць патрабуе, каб імя Эдварда Вайніловіча было ўшанавана ў Мінску.

Дата
Подпіс»

* * *

Эдвард Антоні Леанард Вайніловіч нарадзіўся 13 кастрычніка 1847 года ў маёнтку Сляпянка пад Мінскам. Бацька яго паходзіў са знакамітага ў той час роду Вайніловічаў, а маці — з роду Ваньковічаў. Мелі Вайніловічы і кроўныя сувязі з Адынцамі ды Манюшкамі. Вайніловічам належалі вялікія зямельныя ўладанні ў Наваградскім ваяводстве, галоўным маёнткам былі Савічы ў Слуцкім павеце. Эдвард з медалём скончыў Слуцкую гімназію, пасля паступіў у Пецярбургскі імператарскі тэхналагічны інстытут, потым стаў слухачом Сельскагаспадарчай акадэміі ў Прушкаве (Польшча). Пасля смерці бацькі юнак вярнуўся ў Савічы і вёў гаспадарку.

У 1888 годзе быў абраны віцэ-старшынёй Мінскага таварыства сельскай гаспадаркі. Тройчы абіраўся ў расійскую Дзяржаўную Думу. А з 1906 года стаў членам Дзяржаўнага савета Расіі ад Мінскай губерні. Сталыпін прапаноўваў яму пасаду віцэ-міністра сельскай гаспадаркі Расійскай імперыі. Аднак Эдвард адмовіўся.

За час працы быў узнагароджаны пяццю ордэнамі і адным медалём. Сімпатызаваў беларускаму руху: падтрымліваў утварэнне БНР, у доме Вайніловіча праходзіў вядомы Беларускі з’езд Случчыны, які ініцыяваў Слуцкае паўстанне.

Памёр Эдвард Вайніловіч у 1928 годзе ў Польшчы.

Эдвард Вайніловіч. Бацька Сымона і Алены

Каментары58

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Упершыню за чатыры гады Белстат апублікаваў звесткі аб нараджальнасці і смяротнасці. Даныя жахаюць39

Упершыню за чатыры гады Белстат апублікаваў звесткі аб нараджальнасці і смяротнасці. Даныя жахаюць

Усе навіны →
Усе навіны

«У Егіпет з дзецьмі даражэй з’ездзіць». Брэсцкая блогерка вырашыла павялічыць грудзі, пакуль чакае мужа з калоніі20

У КР выбіраюць віцэ-спікерку. Дэбатаў не атрымалася, бо балатавалася толькі Лізавета Пракопчык7

Ціханоўская: Кожны год, 21 мая, сэрца сціскаецца ад болю13

Трамп абвясціў пра стварэнне новай супрацьракетнай абароны ЗША «Залаты купал», якая павінна стаць найлепшай у свеце5

Грузія цалкам забараніла рээкспарт аўто ў Расію і Беларусь. Што гэта азначае для беларусаў на практыцы?9

У Мінску кіроўца збіў на пераходзе сямігадовага хлопчыка на самакаце1

Навуковец распавёў пра геалагічныя загадкі Беларусі: іртуць з зямлі і кратар ад падзення метэарыта, які знішчыў усё жывое ў радыусе тысяч кіламетраў9

Улады Іспаніі патрабуюць ад Airbnb выдаліць больш за 60 тысяч аб'яў аб арэндзе жылля1

Кіраўнік «Еўраопта» выйшаў на свабоду4

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Упершыню за чатыры гады Белстат апублікаваў звесткі аб нараджальнасці і смяротнасці. Даныя жахаюць39

Упершыню за чатыры гады Белстат апублікаваў звесткі аб нараджальнасці і смяротнасці. Даныя жахаюць

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць