«Тлушчберг» — Fatberg — цалкам афіцыйны тэрмін, як мінімум па-англійску.
Вазьміце слова «айсберг» — літаральна «ледзяная гара». Замяніце «лёд» на «тлушч» і атрымайце «тлушчберг».
Гаворка пра гіганцкія глыбы застылага харчовага тлушчу, часам вагой у некалькі тон, якія спрэс закаркоўваюць каналізацыйныя трубы і тунэлі, з усімі наступствамі для мясцовых жыхароў.
Спусціць ваду ў туалетах аказваецца немагчыма. Аб паходзе ў душ можна і не думаць. Не кажучы ўжо пра тое, што ўсе вадкасці рана ці позна пачынаюць працякаць на паверхню.
Сярэдні век барацьбітоў з тлушчбергамі — каля 50 гадоў.
І як гэтыя тлушчбергі ўзнікаюць? Адкуль яны бяруцца?
Прычына - звычкі мясцовых жыхароў. А менавіта, дзве звычкі.
Па-першае, звычка смажыць ежу на алеі або тлушчы, а затым зліваць гэтую ўжо непатрэбную, але яшчэ гарачую, і адпаведна вадкую тлушчавую масу ў ракавіну на кухні. Масу, якая недзе потым, у глыбіні каналізацыі шчасліва застывае, камянее і закаркоўвае ўсе трубы.
Калі гэтая закамянеласць з'явілася ў вашым прыватным доме і асабістых трубах, то гэта вашыя асабістыя праблемы.
Але гэтая маса трапляе ў муніцыпальныя тунэлі каналізацыі, пабудаваныя яшчэ ў XIX стагоддзі. І тады гэта ўжо праблема для ўсіх, але ў асноўным для ўладаў, якія павінны з гэтым разбірацца.
Па-другое, узнікненню тлушчбергаў спрыяе звычка выкідаць ва ўнітаз такія дзіўныя прадметы як вільготныя сурвэткі, тампоны і панчохі.
Усё гэта захрасае ў тлушчы ў каналізацыі, а калі туды даплывае чарговая порцыя свежага тлушчу, узнікае эфект каралавага рыфа, які пачынае расці ўсё вышэй і вышэй, ўсё шырэй і шырэй.
Трапіць у каналізацыю не так проста, а вымаць адтуль тоны тлушчу — яшчэ складаней.
Асенізатары кампаніі Thames Water, якая адказвае за ўсе каналізацыйныя трубы пад вуліцамі горада, дзейнічаючы выключна рыдлёўкамі і кіркамі, вымушаныя прыбіраць гэтыя нарасты з тлушчу.
Адзін з самых буйных тлушчбергаў быў знойдзены ў 2015 годзе ў Чэлсі, адным з самых багатых раёнаў Лондана. Важыла гэта жахлівае ўтварэнне больш як 10 тон.
Даўжыня яго дасягала 40 метраў, і каналізацыйная труба проста не вытрымала вагі і прарвалася.
Уявіце водар, які панаваў у гэтым вельмі забяспечаным раёне.
У 2013 годзе ў раёне Кінгстан быў знойдзены тлушчберг вагой у 15 тон.
Да таго як гэты чалавек пачаў працу, маса тлушчу займала ўсю вольную прастору.
На расчыстку гэтых тлушчавых коркаў сыходзіць шмат часу, часам нават некалькі тыдняў.
Рабочыя, рыдлёўкамі і кіркамі, у цеснаце, аточаныя не самымі прыемнымі водарамі, раскопваюць тлушч, перамяшаны з сурвэткамі і калготкамі, і выносяць яго праз каналізацыйныя люкі.
Калі тлушчберг пашкодзіў саму трубу, яе даводзіцца змяняць. На гэта сыходзіць час і грошы, бо даводзіцца раскопваць увесь тратуар ці вуліцу.
Паколькі каналізацыйныя работнікі людзі вопытныя, то яны не патрулююць усю бясконцую гарадскую каналізацыю, а проста манітораць месцы, дзе найчасцей узнікаюць тлушчавыя айсбергі, напрыклад, каля рэстаранаў фаст-фуду.
Але бываюць і сюрпрызы, як у Чэлсі або Кінгстане.
І ўлады, і Thames Water ужо прывыклі да гэтага ворага гарадскога жыцця. Але над імі навіс свайго роду дамоклаў меч.
Сярэдні век людзей, што раскопваюць паклады тлушчу ў падземных трубах, — каля 50 гадоў. І адносна хутка яны пачнуць сыходзіць на пенсію. А пераканаць моладзь, што няма ў свеце лепшай кар'еры, чым хадзіць па каналізацыйных трубах у цемры і брудзе і разграбаць застылы тлушч, даволі складана.
Так што на дадзены момант незразумела, хто пераможа ў гэтай барацьбе — Лондан ці тлушчбергі.
