Сёлетнія сакавіцкія падзеі на Кастрычніцкай плошчы будуць увасоблены ў творы выяўленчага мастацтва. Вядомы беларускі мастак Аляксей Марачкін распачаў працу над карцінай «Плошча Каліноўскага», якая прысвечана ўдзельнікам намётавага мястэчка.
– Я хацеў зрабіць некалькі замалёвак, яшчэ калі моладзь стаяла на плошчы, – расказаў карэспандэнту «Салідарнасці» Аляксей Марачкін. – Падбухторыў некаторых мастакоў, нават падрыхтаваў эцюднік, каб ісці зраніцы на плошчу, а назаўтра даведаўся, што намётавае мястэчка ўначы было знішчана.
Але ж ідэя намаляваць абаронцаў гарадка настолькі залягла мастаку ў сэрца, што ён усё роўна пачаў рабіць эскізы. Неўзабаве аўтарская задума разраслася, закрануўшы падзеі 19 і 25 сакавіка. Укласці ўсе гэта ў межы невялікага твора было проста немагчыма – у выніку, палатно аказлася памерам 2 м на 1,7 м.
Праца над карцінай яшчэ не скончана, аднак, па словах мастака, на 80% твор гатовы.
– Не хачу загадваць, але, думаю, да восені спраўлюся, – кажа мастак. – Дзе выстаўляцца – знойдзем. Галоўнае – каб карціна прыйшлася па душы.
Дарэчы, скульптар Алесь Шатэрнік ужо назаваў гэты твор «карцінай стагоддзя». На палатне побач з удзельнікамі акцыі можна разгледзець і постаці некаторых беларускіх палітыкаў і грамадскіх дзеячаў: абодвух экс-кандыдатаў у прэзідэнты – Аляксандра Казуліна і Аляксандра Мілінкевіча, пісьменніка Уладзіміра Арлова…
Тым не менш сам твор выглядае досыць сюрэалістычна – на карціне шамт вобразаў і сімвалаў. Так, з каналізацыйных люкаў, якія ў шматлікай колькасці раскіданыя па ўсёў плошчы, вылазяць страшэнныя пачвары. Яшчэ адна вусатая пачавара цягнецца да старой жанчыны, якая седзючы ля колоны Палаца рэспублікі, скобліць бульбу. Побач з жанчынай – пральнай дошка з надпісам «Сделано в СССР». Па словах мастака, гэта вобраз старой Беларусі. Як своеасаблівая повязь стагоддзяў на карціне на баку абаронцаў паўстаюць старжытныя воі Грунвальдскай бітвы, яны нясуць бел-чырвона-белыя сцягі. Ёсць на палатне і іншыя воі – сучасныя. Напрыклад, снайпер на даху Палаца рэспублікі, што цэліць у натоўп, альбо палкоўнік, які выкручвае рукі ўдзельніку акцыі…
Ствараючы гэтую карціну, Аляксей Марачкін вымушаны быў адступіцца ад свайго прынцыпу – не маляваць больш аднаго нонканфармісцкага твору ў год. «Плошча Каліноўскага» – гэта ўжо другі: не так даўно мастак прэзентаваў карціну «За элегантную «победу».
– Што зробіш, калі жыццё такое, – уздыхае мастак.
Анастасія Зелянкова, «Салідарнасьць»
