Еўракамісар па знешніх сувязях і палітыцы добрасуседзтва Беніта Ферэра-Вальднэр у інтэрв’ю расійскаму інтэрнэт-выданню Газета.ru расказала аб палітыцы ЕС у дачыненні да Беларусі.
Беніта Ферэра-Вальднэр у часе апошняга візіту ў Беларусь. Фота Яраслава Сцешыка.
– Многія расійцы занепакоеныя тым, што Расія можа быць выціснутая з Беларусі дзякуючы гэтым намаганням ЕС. Вы б сцвердзіць, што гэта не так?
– Мы жывем у глобалізуючымся і узаемазвязаным свеце, дзе ідэя «выбару» паміж двума важнымі накірункамі выглядае састарэлай. Мы заўсёды заклікалі ўсіх нашых суседзяў развіваць добрыя адносіны з Расійскай Федэрацыяй, так як гэта ў інтарэсах кожнага з бакоў.
– Падчас вашай апошняй сустрэчы з прэзідэнтам Аляксандрам Лукашэнка у Мінску вы паказалі, што гэтыя кансультацыі з'яўляюцца «этапам у двухбаковых адносінах» паміж ЕС і Беларуссю. Калі пацяпленне ўжо пачалося, то да чаго яно, на ваш погляд, можа прывесці?
– Я заўсёды выразна ўказвала, што Еўрапейскі Саюз гатовы зноў развіваць адносіны з Беларуссю, калі будуць выкананыя пэўныя ўмовы. Ці атрымаецца выбудаваць адносіны паміж ЕС і Беларуссю на лепшых падставах, залежыць ад уласнага выбару Беларусі. Калі мы ўбачым прагрэс у рэформах, ЕС стане добрым партнёрам для Беларусі. Гэта партнёрства ўключае ў сябе двухбаковыя праграмы па лініі «Усходняга партнёрства» і еўрапейскай палітыкі суседства. Калі гаварыць канкрэтна, то такое партнёрства будзе ўключаць у сябе палягчэнне візавага рэжыму і спрашчэнне правілаў для паездак грамадзян Беларусі ў краіны ЕС, а таксама ўмацаванне гандлёвых сувязяў.
– Якая макраэканамічная падтрымка Беларусі магчымая з боку ЕС? Ці азначае гэта пашырэнне сувязяў ЕС з Мінскам у тых галінах, дзе беларуская эканоміка па-ранейшаму цалкам залежыць ад Расіі?
– У Беларусі, сапраўды, сур'ёзна адбіліся наступствы фінансавага і эканамічнага крызісу. Пасля таго, як у 2008 годзе эканоміка гэтай краіны прадэманстравала 10-працэнтны рост, у гэтым годзе ўсё гаворыць на карысць таго, што будзе назірацца значная рэцэсія, якія суправаджаюцца падзеннем прамысловай вытворчасці і праблемамі балансу плацяжоў. Мы цалкам падтрымліваем пагадненне паміж МВФ і Беларуссю, якое, як мы спадзяемся, дапаможа стабілізаваць сітуацыю, і якое звязана з некаторымі значнымі структурнымі рэформамі. Мы таксама разглядаем усе магчымасці дадатковай падтрымкі, якую мы маглі б аказаць. Напрыклад, мы хочам сумесна з МВФ, Сусветным банкам, Еўрапейскім інвестыцыйным банкам і Еўрапейскім банкам рэканструкцыі і развіцця аказаць беларускаму ўраду эканамічную падтрымку з мэтай далейшай эканамічнай лібералізацыі. Калі гаварыць у агульных тэрмінах, мы хочам бачыць, што Беларусь працягвае развівацца як краіна з адкрытай эканомікай, якая выйграе ад працы на шматбаковай аснове. Мы таксама ўпэўнены, што ўступленне ў СГА застаецца ключавым крокам для прасоўвання эканамічных рэформаў, якія маглі б, у сваю чаргу, стварыць спрыяльны інвестыцыйны і дзелавы клімат. Гэта прынясе карысць і беларускай эканоміцы, і грамадзянам гэтай краіны, і ўмацуе яе гандлёвыя сувязі з ЕС.
