Сітуацыя дазваляе «прагназаваць чарговае абвастрэнне двухбаковых [беларуска-расейскі ’] адносінаў на пачатку наступнага года, што можа выклікаць часовае прыпыненне паставак нафты у Беларусь з РФ і нават прыпыненне транзіту расійскай нафты па тэрыторыі рэспублікі», піша«Інтэрфакс-Захад» .
Рэч у тым, што тэрмін дзеяння падпісанага 27 студзеня 2010 года міжурадавага
На сёння абмяркоўваюцца два варыянты.
Патрабаванні беларускага боку сёлета досыць сціплыя. Мінск хоча пралангаваць механізм 2011 года, але павялічыць квоту бязмытных паставак нафты ў Беларусь з 6,3 млн тон да 6,7 млн тон.
Расійскі бок, у асобе намесніка міністра фінансаў Сяргея Шаталава, публічна прапанаваў замяніць мыты на нафту для Беларусі экспартнымі мытамі на беларускія нафтапрадукты, якія будуць перадавацца ў расійскі бюджэт. Цяпер такія мыты ў Беларусі адсутнічаюць.
Прычым Расія прэтэндуе нават на мыты ад экспарту нафты, здабыванай у Беларусі, а таксама на мыты ад экспарту нафтапрадуктаў з любой іншай нафты, за выняткам венесуэльскай.
У сваю чаргу, «беларускі бок згодны перадаваць у расійскі бюджэт толькі вывазныя мыты ад экспарту нафтапрадуктаў, вырабленых з расійскай нафты», — паінфармаваў суразмоўца.
Разыходжанні між пазіцыямі такія значныя, што прыйсці да кампрамісу да Новага года будзе складана.Гэта дае падставы думаць, што можа паўтарыцца нафтавая вайна і дайсці да спынення паставак нафты.
Праўда, Беларусь разлічвае на гэты раз мець падстрахоўку ў выглядзе нафты з Венесуэлы і такім чынам уратаваць свае два нафтаперапрацоўчыя заводы ад спынення.
З іншага боку,
сітуацыя пагаршаецца тым, што з 1 студзеня ўвойдзе ў дзеянне ў пробным рэжыме нафтаправодГэта значыць, Расія перастане быць залежнаю ад беларускага транзіту. І можа зусім адмовіцца да транзіту нафты праз Беларусь.БТС-2 у абыход Беларусі.
Між тым у 2009 годзе праз сістэму магістральных нафтапровадаў «Дружба» праз Беларусь прапампавалі амаль 80 млн тон нафты. Гэта было адной з важных крыніц даходу нацыянальнага бюджэту.
Агенцыя «Інтэрфакс» часта атрымлівае звесткі з крыніц у Адміністрацыі прэзідэнта і спецслужбах. У часы папярэдніх энергетычных войнаў з Расіяй яна давала больш аператыўную і вычарпальную інфармацыю, чым іншае лукашэнкаўскае агенцтва БелТА.
Суразмоўца «Інтэрфакса» мяркуе, што «перамовы па транзітных тарыфах будуць цяжкімі і працяглымі і наўрад ці завершацца да канца года. У гэтай сувязі Беларусь і Расія могуць ўступіць у 2011 год, не маючы прававых умоў пастаўкі нафты ў Беларусь і яе транспартавання па тэрыторыі рэспублікі».
Крыніца на версе ўлады мяркуе, что рашэнне праблемы ўрэшце будзе вынесена на найвышэйшы ўзровень.