Перад самым Новым годам паведамілі, што не стала Алёны
Лапіцкая са сваімі карцінамі, чэрвень 2009. Фота Юліі Дарашкевіч.
Верасень, 2009. Каля магілы брата Ігара ў Касуце. Фота vialejka.org.
Расціслаў Лапіцкі быў падобны да сястры.
Алёна
Па расповедах спн. Алёны, бацькі былі жорсткімі. Гэта і вымусіла яе дзесьці ў
Ужо падлеткам яна пісала вершы. У Вілейцы аднаго разу зазірнула ў рэдакцыю абласной «Сялянскай газеты», дзе працаваў Максім Танк. Прынесла свае вершы.
«Але пашкадавала, што прыйшла. Ён не хацеў друкаваць маіх вершаў. Маўляў, яны надта сумныя. А як мне пісаць вясёлыя вершы, калі жыццё ў мяне зусім несалодкае?» —
значна пазней гаварыла яна (размаўляла яна слаба, але зразумець яе можна было). Але без шкадавання. Вершаў, праўда, пісаць не перастала.
На ўсё жыццё ў памяці Лапіцкай адбіліся сталінскія рэпрэсіі. Пасля адступлення саветаў у чэрвені 1941 года людзі пайшлі да вілейскай турмы. Шукалі сляды арыштаваных родных і сваякоў. Пачалі знаходзіць пахаванні з ахвярамі. Гэта былі «трохпавярховыя» пахаванні. Людзей расстрэльвалі і кідалі на дно ямы. Наверх клалі дошкі. І так тры разы. Разам з іншымі спн. Алёна раскапвала свежыя пахаванні, каб належным чынам перапахаваць ахвяраў.
расказвала яна.«Калі зайшлі ў адзін з кабінетаў турмы, то ўбачылі жудасную карціну. Каля сцяны стаіць крэсла. Да яго падведзены электрычныя драты. Гэта вось так бальшавікі катавалі людзей…» —
У 1950 спн. Алёна пераехала ў Мінск. Гэта адбылося пасля таго, як
расстралялі яе малодшага брата Расціслава. 21-гадовы Расціслаў арганізаваў у Смаргоні і Мядзеле падпольную суполку, якая вяла агітацыю за незалежнасць Беларусі.
Для саветаў гэта было найбольшае злачынства. Для сястры ж гэта стала стратай жыцця. З Расціславам у іх былі добрыя адносіны. А пераезд у Мінск адводзіў пагрозу арышту ад яе самой.
У 1997 годзе
Пахавалі Алёну