Аўтар першай украінскай канстытуцыі быў родам з Вялейшчыны.
9 кастрычніка ў Мінску ў Нацыянальным гістарычным музеі Беларусі адкрылася выстава "Піліп Орлік - аўтар першай украінскай канстытуцыі".
Выстава арганізавана сумесна з мінскім гарадскім грамадскім аб'яднаннем украінцаў "Заповіт".
11 (21 кастрычніка) спаўняецца 340 гадоў з дня нараджэння Піліпа Сцяпанавіча Орліка - гетмана, аўтар першай канстытуцыі Украіны, напісанай за некалькі дзесяцігоддзяў да амерыканскай канстытуцыі 1807, канстытуцыі 1791 Рэчы Паспалітай і французскай канстытуцыі 1791 года.На выставе прадстаўлены матэрыялы пра ўсіх 17 гетманаў Украіны і фотаматэрыялы аб дзейнасці ўкраінскай грамадскасці па ўвекавечанні памяці Піліпа Орліка на яго гістарычнай радзіме.
Будучы гетман нарадзіўся ў вёсцы Касута Ашмянскай воласці (цяпер Вілейскі раён) у шляхецкай чэшска-беларуска-літоўскай сям'і.На Вялейшчыне прайшлі яго дзіцячыя гады і пачатак юнацтва.
У канцы 80-х гадоў XVII стагоддзя сям'я Орлікаў пераехала ва Украіну, дзе малады шляхціц паступіў у Кіева-Магілянскай акадэміі, пасля заканчэння якой быў прыняты ў Гетманскую канцылярыю. Цалкам падтрымліваў палітыку гетмана Мазепы, у тым ліку пераход на бок караля Карла XII падчас расейска-шведскай вайны.Пасля паразы шведскай арміі пад Палтавай у 1709 годзе разам з Мазепаю ўцёк на тэрыторыю Турцыі. Пасля смерці Мазепы ў эміграцыі абіраецца гетманам Правабярэжнай Украіны.
У дзень выбараў 5 красавіка 1710 Піліп Орлік абвясціў складзеныя ім пакт і Канстытуцыю законаў і вольнасцяў Войска Запарожскага, якія атрымалі назву Канстытуцыі Піліпа Орліка.Гэты помнік палітычнай думкі і сёння ўражвае сваёй актуальнасцю і высокім прававым узроўнем.
Канстытуцыя Піліпа Орліка ўпершыню ў сусветнай гісторыі падзяліла ўладу на заканадаўчую, выканаўчую і судовую.Будучы гетманам ў эміграцыі, Орлік прымаў сур'ёзныя крокі ў імкненні аб'яднаць Украіну: стараўся заручыцца падтрымкай Турцыі і Францыі, выступаў аўтарам публікацый, дзе абгрунтоўваў права ўкраінцаў на ўласную дзяржаву.
Каментары