1996—1999

1996—1999

«Марш Свабоды» сваёй масавасьцю нагадваў акцыі вясны 1996 году. Учора ў розныя моманты шэсьця колькасьць удзельнікаў вагалася ад 20 да 40 тысячаў чалавек. Гэта, зразумела, ня 100, але... Нас было шмат. Як тады, у 1996-м. Але мы ўжо былі іншымі. Што ж зьмянілася з тае пары? Чым «Марш Свабоды» розьніцца ад тых мітынгаў? Чаго чакалі беларусы ад гэтае акцыі? Свае думкі на гэты конт выказвалі ўдзельнікі «Маршу».

Аляксандар Таболіч, музыка:

Ну, па-першае, акцыя адрозьніваецца ад папярэдніх ужо тым, што ўсе апазыцыйныя партыі Беларусі аб’ядналіся і стварылі нармалёвую незалежніцкую канцэпцыю. Гэта першая спроба яднаньня дэмакратычных сілаў. Атрымаецца з гэтага што ці не — пабачым з наступных мітынгаў.

Алег Дашкевіч, журналіст:

У 95—96 годзе людзі былі больш радыкальна настроеныя. Гэта было бачна ў тэлевізійных сюжэтах, гэта адчувалася ў паветры.

Аляксей Шэін, кіраўнік прэс-службы цэнтру «Супольнасьць»:

У 95—96 упершыню паўстала пытаньне пра страту незалежнасьці. За наступныя гады ўсе пасьпелі звыкнуцца з гэтай думкай. А цяпер рэальная пагроза зьявілася ізноў, і людзі прыйшлі з новым запалам, з новай энэргіяй паказаць самім сабе і ўсяму сьвету — і Расеі таксама — што ня так і лёгка будзе акупаваць Беларусь, што шмат людзей жадаюць бачыць яе незалежнай.

Васіль Сёмуха, перакладчык:

Адрозьніваецца тым, што я тут бачу ўсё новых і новых людзей — сваіх старых знаёмых амаль не сустракаю. Гэта значыць, што рух шырыцца, усё больш людзей пачынаюць разумець нашыя мэты й задачы. І менавіта гэтага — пашырэньня руху — я чакаю ад кожнага мітынгу.

Лявон Баршчэўскі, намесьнік старшыні БНФ:

Я думаю, што гэта акцыя пераадоленьня страху. Напрыклад, у 95—96 гадах людзі хадзілі на мітынгі і не баяліся, бо ўжо звыклі, што нейкая дэмакратыя ў краіне ёсьць. А сёньня яны мусяць пераступіць цераз псыхалягічны бар’ер, цераз тую апрацоўку, якая праводзіцца.

Слава Корань, саліст рок-гурту «Уліс»:

За гэтыя гады людзі лепш зразумелі, хто ў нас каля ўлады, зразумелі, што так проста свабоду мы не атрымаем.

Уладзімер Арлоў, пісьменьнік:

Мне заўсёды былі блізкія словы выдатнага гісторыка і пісьменьніка сучаснасьці Арнольда Тойнбі пра тое, што разьвіцьцё цывілізацыі адбываецца празь няспынны дыялёг чалавецтва, ці асобных нацыяў, зь Лёгасам, альбо Богам, вышэйшай сілай, якая быццам пасылае нацыі выклік і чакае адказу — раз, другі, трэці... Але аднойчы надыходзіць той момант, калі выклік, застаўшыся без адказу, можа пазначаць гістарычны скон нацыі. Беларусь падышла да гэтае мяжы. Я прыйшоў сюды сёньня, як хаджу на ўсе акцыі апазыцыі, не таму, што веру ў іх імгненны посьпех, а каб адчуць прысутнасьць тае пасіянарнае творчае энергіі, якая, паводле таго ж Арнольда Тойнбі, здольная зьмяніць сытуацыю ў лепшы бок.

Андрэй Мельнікаў, бард:

Можа, людзі больш цьвярозыя прыйшлі... Чаго чакаю? Нейкія новыя знаёмствы зьявяцца, старыя ўмацуюцца.

Сяржук Сахараў, рок-мэнэджэр:

У нашай няшчаснай, прыгнечанай, акупаванай Беларусі знайшлося столькі людзей, здольных абараніць яе незалежнасьць. Мы чакаем ад гэтага толькі аднаго — рэвалюцыі. Ура!

Апытваў Андрэй Скурко