Бурмістар
У «Анталёгію ўчынку»
Пасьля шматлікіх цяжкасьцяў і нястач пад час нямецкай акупацыі (1941—1944) Барыс Кіт уладкаваўся дырэктарам настаўніцкай сэмінарыі ў Паставах. Гэты чалавек ваенную сытуацыю разумеў па-свойму: захопнікі прыходзяць і сыходзяць, а Беларусь застаецца. Таму ён імкнуўся засяродзіць увагу на моладзі — і за палякамі, і за «першымі саветамі» вучыў дзяцей, даваў адукацыю, бо моладзь — гэта надзея Беларусі. Тое самае рабіў ён і ў часе другой сусьветнай вайны. Гэта не заўжды прымалася акупацыйнымі ўладамі, і Барыс Кіт неаднойчы цярпеў ад іх. Але гаворка ў гэтым допісе не пра яго, а пра ўчынак аднаго іншага, менш вядомага чалавека.
Аднойчы, калі сп.Кіт быў у школе, на вуліцах Паставаў немцы праводзілі карную апэрацыю, ахвярамі якой сталі нявінныя людзі. У сэмінарыю зайшоў эсэсаўскі начальнік разам з бурмістрам Паставаў Адамам Дасюкевічам. Візытанты накіраваліся ў дырэктараў кабінэт. Эсэсавец запатрабаваў ад Барыса Кіта, каб той загадаў вучням ачысьціць вуліцы ад трупаў забітых людзей. Кіт адмовіўся. Эсэсавец прыгразіў сьмерцю, але той трымаўся цьвёрда. Раззлаваны фашыст наставіў рэвальвэр на Барыса Кіта і націснуў на курок. Але Адам Дасюкевіч пасьпеў ударыць эсэсаўца па руцэ, і куля патрапіла ў сьцяну.
Вось так зьвязаныя лёсы гэтых двух людзей. Каб не Адам Дасюкевіч, Барыс Кіт ня стаў бы патрыярхам аэранаўтыкі. А старшыня Пастаўскага павету Адам Дасюкевіч неўзабаве сам загінуў ад нямецкай кулі. Яго ўрачыста пахавалі, і на ягонай магіле было шмат вянкоў зь бел-чырвона-белымі стужкамі.
Алег Гардзіенка
