казкі жыцьця
Летні пэчварк
Пад вечар прамяні жоўтага сонца робяцца шырэйшымі і прабіваюцца скрозь шчыльна прыгнаныя зялёныя лапікі дрэваў, як доўгія стужкі пэчварку, што яднаюць блёкі ў адно цэлае.
Пэчварк — адмысловае жаночае рукадзельле! Нешта — зь нічога. Лад — зь бязладзьдзя. Вялікая, грунтоўная рэч (дыван ці покрыва) — зь бязважкіх лапікаў, абрэзкаў.
Іду праз утульны, ціхі, улагоджаны пад канец летняга дня менскі сквэр па роўнай дыяганальнай дарожцы з акуратна ўкладзеных ружовых прастакутнікаў. І ўяўляю сябе кузуркай — кшталту мушкі-зелянушкі ці божае кароўкі, што коўзаецца, перабіраючы лапкамі, па бязьмежнай, накрухмаленай паверхні лапікавай коўдры. Сыстэмнай і дасканалай, як і кожны Божы твор.
“Калі б я рабіла пэчваркавы дыванок пад сёньняшні настрой, — кажу я мэталёваму хлопчыку зь непаслухмяным лебедзем у самым цэнтры сквэру-коўдры, — я б узяла жоўтую, як сонца, зялёную, як дрэвы, сінюю, як неба, тканіны. А яшчэ — крыху белай і чорнай. І назвала б гэты дыванок “Менскі пэчварк”.
Ружовага колеру ў свой тэкстыльны выраб я ня ўводзіла б. Больш за тры колеры (плюс белы і чорны) наша выкладчыца пэчварку, круглатварая, як сонца і поўня, спадарыня Вольга, уводзіць у твор ня раіць. А настаўніца спадарыні Вольгі вучыць нас ставіць у правым ніжнім куце вырабленага палатна знак свайго жаночага імя, падобны да гальдраставу — вязаных рунаў, і год выкананьня. Дзіўна глядзяцца яны побач: заўчорашчына і цяпершчына!
Што да ляпідарнага пэчварку, дык найстаражытнейшы такі выраб знайшлі ў грабніцы эгіпэцкага фараона, баіць спадарыня Вольга — і робіць свае чорныя вочы вузкімі і загадкавымі, уладарна прыжмурваючыся…
На круглым стале рыцараў Ордэну Паўночнага Храму ў менскім Палацы моладзі (у часе паміж фэстамі-бітвамі Круг ператвараецца ў зручны стол для дзяўчат-швачак) я на свае вочы бачыла шматслойныя фрагмэнты рыцарскага ўбраньня, прашытыя знаёмым буйным швом. Пад жалезнай шкарлупінай рыцара — мяккі бялок пульхнага тэкстылю і вялікае сэрца-сонца. Жоўтае і жыцьцядайнае, як жаўток.
Яйка — аб’ёмны, трохмерны, ідэальны пэчварк Бога.
Ня ведаю, ці займаліся пэчваркам у старажытнасьці мужчыны, але цяпер жанчынам у мастацтве пэчварку дапамагае кампутар — аналяг інтэлектуальнага, маўклівага і сьвятланоснага мужчыны-бога.
У вольны ад будзённага клопату дзень можна закрыцца ў пакоі ад усіх і крыху папэчваркацца — заняцца капітальна “кампілятыўным” лапікавым шытвом. Выбраць адзін з тысячаў узорных блёкаў з праграмнае бібліятэкі, надрукаваць на прынтэры у патрэбным памеры, разьлічыць, нарэзаць і сшыць стракатае, як жыцьцё, палатно. На традыцыйнай папяровай падложцы.
…Суседка паехала на лецішча — вычварацца з кветкамі і градамі. Гэта ейнае лапікавае шытво, ейны любімы пэчварк.
Людка Сільнова
