***
У Менскім Катэдральным касьцёле — шлюб. Ня вельмі маладая пара, гадоў па 35, пры іх — дружкі і бацькі. Парадку вянчаньня ня ведаюць, беларускай мовай, відаць, не гаварылі гадоў па дваццаць, а таму абрад ідзе церазь пень-калоду. Ксёндз Аляксандар Барыла цярпліва папраўляе і накіроўвае ход шлюбаваньня…
Хрэсьбіны ў тым самым касьцёле. Тры пары бацькоў і немаўляты аднолькава няўцямна глядзяць на ксяндза.
|
| Менскі Катэдральны касьцёл |
Маладая жанчына скардзіцца, што ейны грамадзянскі муж ня хоча браць зь ёй касьцельны шлюб. Жанчына, шчырая верніца, ня мае з-за гэтага магчымасьці хадзіць на споведзі і камуніі. Яна страшна пакутуе, камплексуе, адчувае сябе адкінутай ад касьцёлу. Ксёндз прапануе ёй выйсьце — яна вянчаецца сама-адна, складае абяцаньні свайму легкадумнаму мужу, і Касьцёл ізноў упускае яе да свайго ўлоньня…
Маладая пара з Варшавы прыяжджае хрысьціць сваё дзіця ў Менскую катэдру. Я пытаюся: “Чаму?” — “Мы не вянчаныя. У Польшчы 98% людзей — каталікі, Касьцёл вельмі моцны, вельмі дамінуе, і, каб павянчацца, трэба доўга хадзіць на нейкія гутаркі, духоўныя практыкаваньні. Перш чым хрысьціць дзіця, трэба прайсьці праз духовую падрыхтоўку да шлюбу, праз шлюб”, — кажа малады муж. “Мы з тых 2% палякаў, якія лічаць, што Касьцёл аж занадта кантралюе прыватнае жыцьцё людзей. Касьцёл у Польшчы часам ня ўлічвае рэаліяў сучаснага жыцьця. У Беларусі з гэтым прасьцей”, — лічыць маладая жонка.
Беларускі Касьцёл, сапраўды, цярплівы й спагадлівы да недасканаласьцяў тутэйшых вернікаў. “Больш за 70 гадоў савецкай улады на ўсходзе і 50 — на захадзе нанесьлі пазыцыям хрысьціянства вялікую шкоду. І хоць сатанінская палітыка не магла прыпыніць разьвіцьцё хрысьціянства, яна ўнесла некаторыя карэктывы ў тутэйшае касьцельнае жыцьцё. Тутэйшая спэцыфіка вымагае ад нас больш гнуткай палітыкі”, — кажа малады дыякан, які спадзяецца налета быць высьвечаным у ксяндзы. Ён зь дзяцінства марыў быць беларускім ксяндзом. Сэмінарыю сканчае ў Польшчы і ня можа дачакацца, калі вернецца на Бацькаўшчыну. Дыякан кажа, што спалучэньне мяккасьці й гнуткасьці касьцельнае палітыкі з асабістай ахвярнасьцю многіх сьвятароў — асаблівасьць беларускага Касьцёлу.
У прыватных гутарках з ксяндзамі я пыталася, ці ня ёсьць гэтая палітыка нейкім маральным рэлятывізмам, канфармізмам. Ці ня стане Беларусь краінай рэфармацыі Касьцёлу, гэткай, як ЗША, дзе пасьля сёлетняга скандалу з масавай пэдафіліяй сярод сьвятароў запатрабавалі магчымасьці спавядацца праз Інтэрнэт on-line, сьвятарства жанчын, прызнаньня гомасэксуалізму нармальнай зьявай і скасаваньня цэлібату.
Беларускія ксяндзы рашуча адпрэчваюць такія ідэі. Яны застаюцца кансэрватыўнымі і цярпімымі. Мне падаецца, не найгоршае спалучэньне.
Касьцёл стаіць на камянях, але не прыдушвае імі людзей.
Сьвятлана Курс
