Забыцьцё
Каляднае апавяданьне ў форме тыднёвага дзёньніка
Панядзелак
Новы дзень мой пачынаецца ўночы. Перад сном чытаю і завучваю вершы. Мне ўсё яшчэ патрэбна памяць. Без паэзіі памяці няма, таму чытаю і завучваю: «Напачатку стварае Бог неба і зямлю. Зямля нябачная і пустэльная. Адно дух Божы лунае над вадою. Кажа Бог: хай будзе сьвятло. Утвараецца сьвятло. Бачыць Бог сьвятло, бачыць, што яно — добра, і аддзяляе сьвятло ад цемры. Называе Бог сьвятло днём, а цемру — ноччу. Быў вечар, была раніца: дзень першы».
Кватэры… Пасярод дня да мяне заходзіць жанчына — Ліліт. П’е каву, скардзіцца на бацьку, які, цяжка ўздыхаючы, пытаецца, калі яна зьедзе зь ягонай кватэры. Жыць у роднага бацькі з мачыхаю яна ня хоча, бо далёка езьдзіць на працу. Жыць у айчыма з мамаю яна таксама ня хоча. Яна хоча жыць з мамаю і бацькам або з айчымам і мачыхаю. Гэта нерэальна. Жыць у маёй кватэры яна не гатовая. Ёй трэба яе кватэра, але яна ўсё ніяк ня можа яе выбраць, каб набыць. «Калі ты купіш нам кватэру?» — безьліч разоў чую я ад Ліліт. Ёсьць асобы, а жанчына якраз зь іх, якія ўспрымаюць рэчы блізкіх людзей як свае, а ўласныя рэчы яны старанна ахоўваюць і нікому не даюць. Мне сваякі і каштоўнасьці Ліліт не патрэбныя зусім. І яе шматлікія палюбоўнікі мяне мала цікавяць. Каб яе бацька не займаўся творчасьцю, я б яго ведаць ня ведаў. Але ён — актыўны творца, і нашы погляды на мастацтва не супадаюць. Ліліт злуецца. Даводзіцца сварыцца. Сваруся. Яна сьцінаецца, трымціць, апранаецца, кідае «Дзякуй за каву» і зьбягае.
Аўторак
Завучваю далей: «Кажа Бог: няхай будзе абсяг пасярод вады, і хай аддзяляе ён ваду ад вады. Стварае Бог абсягі, аддзяляе Бог ваду, што пад абсягам, ад той, што над абсягам. Робіцца так. Называе Бог абсяг небам. Быў вечар, была раніца: дзень другі».
Нумар… Раман пачынаецца і заканчваецца. Канчатковасьць часам цешыць больш, чым пачатковасьць. Дзень сьмерці — лепшы за дзень нараджэньня. Здаецца, так сказана ў Кнізе Кніг. Вучыш, запамінаеш, а як бярэшся цытаваць, выходзіць вельмі прыблізна. Але думку я захаваў. Таму варта распавесьці, як сканчаецца каханьне. Сяджу ў кавярні «Акварыюм» і перабіраю ў тэлефоне нумары знаёмых. Вольны вечар. Можна з кімсьці сустрэцца і пагаварыць, можна выпіць гарбаты ці гарэлкі, можна пайсьці з жанчынаю на сьвежую прасьціну. А трэба ўзяць і сьцерці з тэлефоннай памяці нумар сотавіка Ліліт, зь якой шматкроць падаў на прасьціну. Сьціраю. Каханьне скончылася. Яно, пэўна ж, скончылася раней, але апэрацыя па выдаленьні з сотавіка нумару жанчыны якраз і фіксуе заканчэньне каханьня.
Серада
Далей вучу тэкст: «Кажа Бог: няхай зьбіраецца вада, што пад небам, у адно месца, і зьявіцца глеба. Робіцца так. Называе Бог глебу зямлёю, а ваду морам. Бачыць Бог, што гэта добра. Кажа Бог: няхай родзіць зямля траву, што дае насеньне, і дрэвы ўрадлівыя, што даюць плады. Робіцца так. Утварае зямля траву, што сее насеньне, і дрэвы, што родзяць плод. Бачыць Бог, што гэта добра. Быў вечар, была раніца: дзень трэці».
Паведамленні… Вырашаю прыбраць з тэлефона паведамленьні, дасланыя Ліліт. Адкрываю, перачытваю… «Прэсна»? Гэта калі я сказануў, што наш сэкс прэсны… «Маленькі і танцуеш»? А гэта пасьля таго, як яна вырашыла зрабіць на сваёй працы маленечкі пакой для мяне, каб у хвіліны смутку адчыняць той пакой, а я — маленечкі — танчыў бы і весяліў яе. «Засумавала!» Безнагоднае паведамленне. Засумавала і засумавала. Чамусьці на безнагоднае я памкнуўся быў адказаць адным словам «Сумуй». Толькі паведамленьне не прайшло. Бывае, паведамленьне не праходзіць. Я ня стаў паўтараць, але і сьціраць паведамленьняў ня стаў. Хай крышку павісяць у тэлефоне. Хай яшчэ… Сьці-ра-ю.
Поўны варыянт чытайце ў папяровай і pdf-вэрсіі гаэты "Наша Ніва"
Менск, снежань 2004
