Міхаіл Навумавіч (Майсей Беньямінавіч) Герчык нарадзіўся 7 чэрвеня 1932 г. у Бабруйску ў сям’і рабочага. Скончыў Менскую пэдагагічную вучэльню (1953), аддзяленьне журналістыкі філялягічнага факультэту Беларускага дзяржаўнага ўнівэрсытэту (1958). Працаваў у піянэрскай газэце «Зорька», быў рэдактарам на Беларускім радыё. З 1964 — рэдактар выдавецтва «Беларусь», з 1972 — старшы рэдактар выдавецтва «Мастацкая літаратура». Сябра Саюзу пісьменьнікаў СССР з 1964.
Напісаў раманы «…Аддаеш назаўжды», «Здабыцьцё надзеі», «Зброя для забойцы», аповесьці «Сонечнае кола», «Вецер ірве павуціньне», «Аповесьць пра залатую рыбку» ды інш. Пісаў па‑беларуску і па‑расейску, перакладаўся на польскую, баўгарскую, румынскую, латыскую, узбэцкую мовы.
Дарэчы, 3 чэрвеня выйшаў з друку яго апошні раман «Пагоня за міражом» — шматплянавы сацыяльны раман, прысьвечаны самым балючым праблемам сучаснасьці.
Ён пляваць хацеў на дактароў
Помню, калі ўвосень 2006 г. рэдактар вырашыў адправіць мяне на інтэрвію да Міхаіла Герчыка, спачатку падумаў, што давядзецца выслухваць шматлікія крыўды на жыцьцё старога чалавека. Колькі такіх выпадкаў ужо бывала. І слухаю, бо іншага не заставалася. Таму асаблівага энтузіязму не было.
Нейкім надвячоркам я пазваніў у кватэру пісьменьніка, каб дамовіцца сустрэцца. У адказ пачуў стомлены і крыху раздражнёны голас. Герчык казаў, што ніякіх гутарак раздаваць ня будзе, бо заўтра кладзецца ў больніцу, і ўжо адной нагой у магіле. У Герчыка быў рак. Я пазычыў яму посьпеху, на гэтым мы тады і разьвіталіся.
Рэдактар усё адно не адставаў. Месяцы праз тры зноў набраў тэлефон Герчыка. Міхаіл Навумавіч выказаў непадробнае зьдзіўленьне з нагоді такой уваги да ягонай пэрсоны, але на гутарку пагадзіўся.
Марозным лютаўскім днём мы сядзелі ў ягоным пакоі гадзіны чатыры запар. Ён піў каву, паліў цыгарэту (пляваць хацеў на дактароў!) і расказваў пра жыцьцё. Пра тое, як часова адужаў рак, пра раманы, пра палітыку, Алену Мазанік і многае іншае.
Самае цікавае, што ў ягоных словах ні на грам старэчага павучаньня ці занудзтва. Рэдка сустрэнеш чалавека ў ягоных гадах, які б мог так цікава расказаць пра сябе і пра свой час.
Пасьля я памучаўся пакуль з тых чатырох гадзін дыктафоннай гутаркі выбраў моманты, якія пасьля ўбачылі ў сьвет на старонках «НН». За гэтае інтэрвію я атрымаў сваю першую журналісцкую прэмію. Не памылюся, калі скажу, што ў значнай ступені яна належыць ня мне, а Міхаілу Навумавічу.
Дзякуй Вам. І няхай зямля Вам будзе пухам!
 |
