Пры франтальным прачэсваньні замежных архіваў можна будзе адкапаць яшчэ нямала сэнсацый, мяркуе Адам Мальдзіс.
Славуты зборнік старой беларускай музыкі «Полацкі сшытак» ніякі ня полацкі. Ён астрамечаўскі ці, прынамсі, берасьцейскі. Знойдзены ў бібліятэцы Ягелёнскага ўнівэрсытэту ў Кракаве ў 1960-х уніяцкі трэбнік быў пазначаны Астрамечавам. Вёскі з такой назвай ёсьць на Полаччыне і Берасьцейшчыне. Выбар зроблены на карысьць полацкай вэрсіі. Але яшчэ ў 1973 г. польскі дасьледчык Ежы Голас абгрунтаваў слушнасьць берасьцейскай вэрсіі.
Чаму ж сталася так, што музыка стала вядома як полацкая? У тыднёвіку «Літаратура і мастацтва» гэты парадокс тлумачыць Адам Мальдзіс. Назву «Полацкі» прапанавалі першыя выканаўцы — музыкі з «Кантабіле». Зроблена гэта было дзеля «брэндавай раскруткі»: маўляў, ніхто ня ведае гэтага Астрамечава. Пра «берасьцейскую» ж вэрсію Е.Голаса ў Беларусі ня чулі.
У гутарцы з карэспандэнтам «НН» сп.Мальдзіс дадаў, што ў савецкія часы не прызнавалі, што ў Беларусі магла быць свая музыка эпохі барока. Як прыклад тагачаснае «зашоранасьці» дасьледчык прыгадаў гісторыю з адшуканым у Леніградзе зборнікам XVIII ст.: «Гэты зборнік быў укладзены ў Маскве, але там былі запісаны і беларускія, і ўкраінскія творы. Я прынёс у «ЛіМ» публікацыю, але яна ляжала там год, пасьля чаго выйшла ў абрэзаным выглядзе — бяз тэкстаў». Новае жыцьцё «Курантам» даў Арнолд Макмілін, які нядаўна «пераадкрыў» іх. «Ён апублікаваў гэта ў зборніку славістычных дасьледаваньняў як сэнсацыю стагодзьдзя. А я цяпер вымушаны пры публікацыях спасылацца на яго, хоць і знайшоў зборнік раней», — зазначае праф.Мальдзіс.
На думку навукоўца, адкрыцьці такога кшталту яшчэ ня скончыліся, музычныя й літаратурныя скарбы нашае спадчыны будуць знойдзены, «калі заняцца франтальным прачэсваньнем замежных архіваў».
