Беларусы звяртаюць усё менш увагі на існаванне Лукашэнкі. Добрага ад яго даўно не чакаюць, да дрэннага прывыклі і таму асабліва не рэагуюць.
11 снежня адбылася свайго роду гістарычная падзея. Аляксандр Лукашэнка даваў чарговую маштабную
Аднак, нягледзячы на свае забаўныя выказванні пра ігру на баяне, Лукашэнка гэтым разам не стаў галоўным ньюсмейкерам.
У гэты дзень беларускі інтэрнэт абмяркоўваў выкладзены ў сетку запіс размовы двух журналістаў. Карэспандэнт Еўрарадыё патэлефанаваў журналістцы з газеты адміністрацыі прэзідэнта «Савецкая Белоруссія», жадаючы ўзяць каментар пра асаблівасці беларускага адбору на Еўрабачанне. Калегі не вельмі міла пагутарылі, дзяржаўная журналістка дзіўна хіхікала, дзівілася, чаму ёй патэлефанавалі ў панядзелак, і на развітанне сказала «ненавіджу».
Гутарка зрабілася папулярным беларускім
Каб зразумець, што гэта не выпадковасць, дастаткова прывесці яшчэ некалькі тэмаў, якія рабіліся самымі папулярнымі за апошнія тыдні ў беларускай інфармацыйнай прасторы. 13 лістапада кіроўца Porsche Cayenne у двары школы насмерць задавіў трэцякласніка. Перш чым уявіць, якая бура эмоцый вылілася ва ўсіх СМІ і сацыяльных сетках, вы павінныя зразумець, што Porsche Cayenne у Мінску і, напрыклад, у Маскве — гэта дзве вялікія розніцы. Для большасці ў Мінску гэта ўзор празмернага і нават «непрыстойнага» для дэманстрацыі на публіцы ўзроўню багацця. Адзін публіцыст нават так і напісаў: маўляў, мяжа прыстойнасці праходзіць паміж Porsche Cayenne і
Не паспела адшумець гэтая гісторыя, як інтэрнэт выбухнуў кадрамі таго, як у аўтобусе ў Наваполацку адзін з пасажыраў, пры яўным маўклівым ухваленні іншых, адцягаў за валасы немаладую кантралёрку, нібыта ратуючы ад яе агрэсіі сям’ю з дзецьмі. Дзясяткі дыскусій, аналітычныя праграмы з удзелам псіхолагаў і палітолагаў з высновамі аб тым, што для беларусаў кантралёр — сакральная фігура, найніжэйшы і самы блізкі да народа прадстаўнік улады.
Сакрэт папулярнасці ўсіх гэтых непалітычных гісторый відавочны: не маючы магчымасці выказваць свае эмоцыі ў дачыненні да ўлады, беларусы выліваюць сваю лютасць і фрустрацыю на кантралёраў, забойцаў на дарагіх машынах і журналістак афіцыйнай прэсы.
19 снежня спаўняецца два гады з дня апошніх прэзідэнцкіх выбараў, якія сталі паваротнымі ў сучаснай гісторыі Беларусі. 2008–2010 гады прайшлі ў краіне пад знакам лібералізацыі — у эканоміцы, замежнай і ўнутранай палітыцы. Правядзі Лукашэнка
Хоць не так і важна, якая версія мае большае права на існаванне, галоўным уяўляецца вынік — выпаленая пустыня на палітычным полі Беларусі.
Усё менш беларусаў удзельнічае ў адкрытай палітычнай барацьбе. Апазіцыйныя кадры ў многіх рэгіёнах краіны
Афіцыйная спісавая колькасць большасці апазіцыйных партый складае некалькі тысяч чалавек (з якіх рэальна актыўныя некалькі сотняў). На кожных выбарах адбываецца ўсплёск актыўнасці, у палітыку прыходзяць новыя людзі, але пасля пройгрышу і традыцыйнай зачысткі палітычнага ландшафту, падобна, яшчэ больш з палітыкі сыходзіць, і агульная колькасць палітычных актывістаў здаецца нязменнай апошнія гадоў дзесяць.
Пасля выбараў за два гады з Беларусі вымушаныя былі эміграваць тысячы палітычных актывістаў — за мяжой апынуліся цэлыя палітычныя структуры, напрыклад, рэдакцыя папулярнага сайта
У ходзе апытання, праведзенага Незалежным інстытутам
Сацыялагічныя дадзеныя таксама паказваюць, што да адкрытага выказвання сваёй незадаволенасці большасць не гатовая. Нават катастрафічны для даходаў насельніцтва 2011 год, калі курс беларускага рубля за 9 месяцаў упаў амаль у тры разы, не прывёў да радыкальных сацыяльных узрушэнняў.
Маўклівыя акцыі пратэсту былі яркім воплескам, задушаным ўладамі, якія ўлічылі ўрокі і ўвялі сумнавядомыя змены ў заканадаўства («аб бяздзейнасці»), пасля якіх нават пляскаць на вуліцы ў ладкі можна толькі з дазволу ўладаў.
Беларускія палітолагі аналізуюць розныя сцэнары змены ўлады, аднак рэвалюцыйны разглядаецца імі як найменш рэальны.Рэйтынг прэзідэнта ў апошні год спыніўся дзесьці на ўзроўні 25–30%, але з улікам асаблівасцяў падліку галасоў яму хапае і гэтага, і на кожных выбарах ЦВК чарговы раз абвяшчае пра 80%.
Да Лукашэнкі ўжо даўно прывыклі, як да кепскага беларускага надвор’я.Колькі ты яго ні кляні, яно ад гэтага не зменіцца — заўсёды дождж, заўсёды пахмурна. У Беларусі ў годзе толькі 50 сонечных дзён. Ну і як у такіх умовах «вечнай восені» не сфармавацца цярпліваму і памяркоўнаму нацыянальнаму характару?
Людзі стаміліся абмяркоўваць Лукашэнку, які ўжо даўно паўтараецца і ходзіць па коле, ведучы за сабой усю краіну дзіўным карагодам. Добрага ад яго даўно не чакаюць, да дрэннага прывыклі і таму асабліва не рэагуюць. «Бізуном абуха не пераб’еш», «колькі можна біцца галавой аб сценку», «не плюй супраць ветру» — паслужлівая народная мудрасць гатовая даць тысячу апраўданняў баязлівасці і пасіўнасці.
З розных гістарычных і сацыяльных прычынаў гісторыя стагоддзямі прывучала беларусаў выжываць. Гэта сфармавала розныя рысы нацыянальнага характару, але акрамя іншага прывяло да таго, што сярэдні беларус імкнецца не змяняць сітуацыю, а прыстасоўвацца да яе. Ці, як сфармулявала адна даследчыца беларускага фальклору і нацыянальнага характару, «Беларусь — краіна не стратэгій, а тактык». Ноч перажыць ды дзень пратрымацца.
У сённяшняй сітуацыі гэта азначае эміграцыю, не вонкавую, дык унутраную.Тыя, хто не наважваецца з’ехаць, «сыходзяць у сябе» — у інтэрнэт, у прыватнае жыццё, у шопінг.
18 гадоў прэзідэнцтва Лукашэнкі ўлады словамі і дзеяннямі пераконвалі сваіх суграмадзян, што не варта ўдзельнічаць у палітыцы, што лепш не высоўвацца, што любая грамадская ініцыятыва караецца «па азначэнні». Падобна да таго, што пераканалі, і цяпер большасць займаецца толькі тым, што лае ўжо не толькі ўладу, але і апазіцыю — чаму, маўляў, вы да гэтага часу не можаце скінуць гэтага Лукашэнку?
