Расійскіх і ўкраінскіх электронных бібліятэк — процьма, беларускіх —
Яраслаў Іванюк.
Kamunikat.org сёння — гэта больш за 12 тыс. публікацый, якія маюць дачыненне да Беларусі. Характэрна, што робіцца сайт сіламі польскіх беларусаў і пры падтрымцы спонсараў, а беларуская дзяржава ніяк не спрыяе яе працы.
Наталка Бабіна: Колькі гадоў ужо існуе Kamunikat.org?
Яраслаў Іванюк: Гэтая ініцыятыва ўзнікла ў 2000 годзе, каб пераводзіць у інтэрнэт матэрыялы беларускай рэдакцыі радыё «Палонія». Спачатку я рабіў гэта сам, самастойна авалодаўшы патрэбнымі навыкамі. Вялікай папулярнасцю карысталіся гістарычныя матэрыялы. Паколькі тады ў Беластоку ўжо некалькі гадоў існавала Беларускае гістарычнае таварыства, я звярнуўся да яго кіраўнікоў Алега Латышонка і Яўгена Мірановіча з пытаннем, ці дазволяць яны выставіць у інтэрнэт «Беларускі гістарычны зборнік» і кнігі, якія выдавала таварыства. Яны пагадзіліся, і з’явілася думка зрабіць спецыяльны сайт для беларускіх кніжак.
Спачатку гэта былі кніжкі, якія выдаваліся беларусамі Беласточчыны, і памалу стаў стварацца бібліятэчны сайт.Мы звярнуліся з прапановай да Інстытута навукі і мастацтва ў
Спачатку гэта была папросту прыватная ініцыятыва — мая. Працавалі пры гэтым тры чалавекі: Аляксандр Максімюк, Наталля Герасімюк і я. Сем гадоў мы рабілі гэта ў свой вольны час.І толькі ў 2007 годзе мы атрымалі падтрымку ад польскага Міністэрства замежных справаў. І з таго часу сайт Kamunikat.org зрабіўся прафесійным сайтам з рознымі інструментамі, патрэбнымі, каб сайт лічыўся сучасным і добра ўладкаваным.
За час «партызаншчыны» мы сабралі 800 публікацый.
На гэты момант на сайце больш за 12 тыс. беларускіх публікацый: кніжкі, часопісы, газеты, відэа- і аўдыёматэрыялы… Цяпер у нашым калектыве з дзясятак чалавек.
НБ: Ці супрацоўнічаеце вы з арганізацыямі з Беларусі?
ЯІ: Толькі з грамадскімі аб’яднаннямі, напрыклад, са Згуртаваннем беларусаў свету «Бацькаўшчына», з незалежным Саюзам пісьменнікаў. Мы спрабавалі наладзіць супрацоўніцтва з афіцыйнымі выдавецтвамі, але нічога не выйшла.
Што сумна, да нас з Мінска даходзяць чуткі, нібыта адзін з правайдараў блакуе наш сайт.
НБ: Колькі чалавек заходзіць штодзённа на ваш сайт?
ЯІ:
Сайт адкрываецца 1500–2000 разоў на дзень. Пікі наведвальнасці назіраюцца падчас навучальнага года.Трохі падае яна на канікулах.
НБ: Хто з аўтараў найбольш папулярны?
ЯІ: Цяжка назваць персаналіі. Раздзел сайта «Беларускія аўтары» мае амаль 300 персанальных старонак. Ёсць як сучасныя беларускія пісьменнікі, так і класікі. Мы публікуем аўтарскія кнігі, шануючы аўтарскае права.
Мы заўсёды заключаем дамовы з аўтарамі ці іх спадкаемцамі. Так, мы заключылі дамовы са спадкаемцамі Сяргея Грахоўскага, Івана Шамякіна, Уладзіміра Калесніка, Уладзіміра Караткевіча, Янкі Брыля, Алеся Адамовіча, Івана Мележаі іншых.
Папаўняючы нашы рэсурсы,
мы кіруемся двума крытэрамі: кніжкі павінныя быцьпа-беларуску або пра Беларусь.
Звяртаюцца да нас таксама людзі, якія гавораць, што няма магчымасці выдаць кнігі ў Беларусі, і просяць размясціць іх на нашым сайце.
НБ: Што ў планах?
ЯІ: Займаемся электроннымі кнігамі, якія робяцца ўсё больш папулярнымі. Цяпер большасць нашых кніг — гэта
Да канца года плануем падрыхтаваць каля 150 электронных кніг, а ў наступным яшчэ каля 300 кніг трапіць да нашых карыстальнікаў.
Займаемся таксама аблічбаваннем беларускай прэсы.
Ужо маем аблічбаваную «Нашу Ніву», «Хрысціянскую думку», «Свабоду», «Бацькаўшчыну», газету «Беларус» і некалькі эміграцыйных выданняў. Цяпер аблічбоўваем «Наша слова» і «Пагоню».Праца вельмі карпатлівая, бо архіўныя нумары часта захоўваюцца ў вельмі дрэнным стане, і каб гэта аблічбаваць, трэба прыкласці шмат намаганняў. Часам на адну старонку ідзе некалькі гадзінаў. Ёсць яшчэ планы аблічбаваць часопіс «Крыніца».
НБ: А самі чытаеце кнігі з Kamunikat.org?
ЯІ: Так! Але калі мне нешта падабаецца, то хочацца атрымаць кнігу ў папяровым варыянце, а найлепш — з аўтографам аўтара. Але я разумею, што моладзь будзе аддаваць усё большую перавагу электронным тэкстам. І я лічу, што гэта
няпраўда, нібыта беларуская літаратура не карыстаецца попытам, што яна нікому нецікавая. Калі 2000 разоў на дзень адкрываецца сайт — значыць, цікавая!
НБ: А што ў будучыні? Калі раптам фінансаванне спыніцца, будзеце працягваць?
ЯІ: Па сутнасці, не грошы важныя, а сама ідэя і радасць ад таго, што робіш добрую і патрэбную справу. А грошы… калі будуць — не зашкодзяць, а калі не будзе, то і так абыдземся. Будзем, у любым выпадку будзем.
