Гісторыя99

У Мінску прайшла дыскусія «Кастусь Каліноўскі: канфлікт інтэрпрэтацый 150 гадоў пасля»

Няўтульным, залеўным вечарам 3 мая утульная зала раскошнага гатэля Crowne Plaza змясціла самую разнастайную публіку: выкладчыкі, юрысты, пенсіянеры і, галоўнае, шмат моладзі.

У дыскусіі бралі ўдзел выбітныя беларускія і літоўскія гісторыкі. Гэта Алесь Смалянчук — доктар гістарычных навук, прафесар Еўрапейскага гуманітарнага ўніверсітэта, Дарус Сталюнас — намеснік дырэктара Інстытута літоўскай гісторыі; Андрэй Ціхаміраў і Ян Шумскі — абодва з Інстытута гісторыі Польскай акадэміі навук.

150 год таму на землях былой Рэчы Паспалітай распачалося паўстанне.

Дагэтуль не сціхаюць спрэчкі наконт Яські-гаспадара-з-пад-Вільні. Спроба разабрацца ў гэтым пытанні адбылася менавіта падчас публічнай дыскусіі «Кастусь Каліноўскі і паўстанне 1863-64 гадоў: канфлікт інтэрпрэтацый 150 гадоў пасля», арганізаванай Інстытутам палітычных даследаванняў «Палітычная сфера», літоўскім Інстытутам ВКЛ і Міжнародным кансорцыумам «ЕўраБеларусь» у рамках другой міжнароднай канферэнцыі «Аднаўленне Гісторыі: памяць і грамадства ў Цэнтральна-Ўсходняй Еўропы».

Першым давялося выступаць спадару Смалянчуку. «Я лічу, што канфлікт інтэрпрэтацый вельмі карысны, — кажа спадар Смалянчук. — Ён дазваляе задумацца яшчэ раз пра постаць Кастуся Каліноўскага».

Смалянчук лічыць, што псеўданім Яська-гаспадар з-пад-Вільні – калектыўны псеўданім, абгрунтоўвае ён гэта лінгвістычнымі даследаваннямі польскай беларускі Ніны Баршчэўскай. Гэта дае падставу меркаваць, што, акрамя Каліноўскага, значны ўнёсак у развіццё паўстанцкага руху ўнеслі і іншыя людзі. Імёны тых, хто схаваўся за псеўданімам, яшчэ дагэтуль невядомыя, і давядзецца шмат папрацаваць, каб іх даведацца. На ягоную думку, акрамя асобы Каліноўскага, важна зразумець і іншых паўстанцаў.

Дарус Сталюнас працягнуў размову. «У Літве стаўленне да паўстання іншае. Аб гэтым гаворыць яго назва. У Польшчы ці Літве вы ніколі не пачуеце назвы «Паўстанне Кастуся Каліноўскага», — літоўскі гісторык падкрэслівае гэта. — У Літве гэта называюць проста «Паўстанне 1863-1864 гадоў». Са словаў Сталюнаса вынікае, што ў літоўскай гістарыяграфіі Каліноўскі «вядомая постаць, аднак далёка не цэнтральная ў паўстанні».

Прадстаўнік Інстытута гісторыі Польскай акадэміі навук Ян Шумскі адразу акрэслівае межы выступлення – роля і ўплыў ЦК КПСС на выпрацоўку інтэрпрэтацый паўстання.

У заключным выступе Андрэй Ціхаміраў адзначае важнае для яго «пытанне этыкі». Ахвяры сярод мірных жыхароў і паўстанцаў – пытанне, на якое зараз спрабуюць адказаць шматлікія гісторыкі, у тым ліку і Ціхаміраў. На думку Ціхамірава нельга аднабакова падыходзіць да падзей паўстання.

Яшчэ гадзіну гісторыкі адказвалі на пытанні з месцаў. Асаблівай дыскусіі не было. На сустрэчу сабраліся пераважна аднадумцы.

Каментары9

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Ці выйдзе біяграфія Пазняка і ў чым галоўная праблема беларуская літаратуры? Янушкевіч — пра тыражы і канкурэнцыю з рускай кнігай

Ці выйдзе біяграфія Пазняка і ў чым галоўная праблема беларуская літаратуры? Янушкевіч — пра тыражы і канкурэнцыю з рускай кнігай

Усе навіны →
Усе навіны

Больш за 600 дамоў у Калодзішчах засталіся без святла

У Баранавічах уначы выпала 37 мм ападкаў, у Мінску — 30 мм

Жыхар Вільні сцвяржае, што зняў панядзелкавы дрон на паўночным захадзе сталіцы1

У Інданезіі прамаўчалі пра візіт міністра абароны ў Беларусь1

Стыхія нарабіла бяды ў Калодзішчах

ДТЗ у Талачынскім раёне: пацярпелі 4 чалавекі, адзін — загінуў

Стала вядома пра арышт папулярнай мастачкі Аксаны Шаляпінай13

У МТС расказалі, дзе ў Беларусі жывуць жаўранкі, а дзе — совы2

З-за навальніцы на поўначы Мінска на 25 секунд адключалася электрычнасць

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Ці выйдзе біяграфія Пазняка і ў чым галоўная праблема беларуская літаратуры? Янушкевіч — пра тыражы і канкурэнцыю з рускай кнігай

Ці выйдзе біяграфія Пазняка і ў чым галоўная праблема беларуская літаратуры? Янушкевіч — пра тыражы і канкурэнцыю з рускай кнігай

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць