Але быў той Баранчык вялікім гультаём. З ранку да вечара ўсе звяры шчыруюць, ежу сабе на зіму назапашваюць.
Мышкі і хамячкі на палетках зярняты збіраюць, за шчочкі сабе запіхваюць ды ў норкі носяць. Вавёрачкі па лесе лётаюць арэшкі шукаюць ды ў дупло іх хаваюць. Вожыкі ў грыбы ды па ягады штодня бегаюць і да сябе ў хатку зносяць.
Адзін Баранчык з ранку да ночы стаіць на пагорку ды траўку зялёную павольна перажоўвае.
Прылятае да яго аднаго разу Варона ды пытае: «
А Баранчык Вароне і адказвае: «А нашто мне штосьці збіраць на зіму? Паглядзі, колькі травы на полі расце. Няма мне чаго рабіць, як запасацца. Я і так пражыву!»
Тады Варона кажа Баранчыку: «Зіма доўгая ды халодная, і травы зімой не будзе. Каб такую зіму ператрываць і каб было што есці, шмат напрацавацца трэба. Баюся, ніхто цябе проста так карміць не будзе!»
А Баранчык ёй і кажа: «Што цяпер пра гэта клапаціцца? Прыйдзе зіма — тады і буду думаць, дзе і што з’есці! Я вось тут
А раптам Гаспадара не
Так і ішло ажно да першага снегу. А як снег пайшоў, то і травы не стала. Холадна. Тады зрабілася Баранчыку зусім кепска. «Ну, — думае Баранчык, — трэба пачынаць ежу сабе шукаць!»
І пайшоў Баранчык на падворак да Гаспадара ды кажа: «Прывітанне, Гаспадар. Вазьмі мяне да сябе! Некалі весела мне жылося, пакуль не прыйшла зіма. Цяпер есці няма чаго і жыць няма дзе. Бачыў я, што вялізныя ты, Гаспадар, скірды сена маеш. То, можа, возьмеш мяне перазімаваць?»
Пачухаў патыліцу Гаспадар ды кажа: «Сена ў мяне праўда шмат, але жывуць у мяне тры кароўкі, два валы ды конік. Усе яны мне дапамагаюць ці нейкую карысць прыносяць. Кароўкі малачко даюць, валы ў полі зямлю араць дапамагаюць, а конік мяне возіць. Не магу я так проста сена аддаваць. А што ты ўмееш?»
«Не ведаю, — адказвае Баранчык, — я ніколі нічога не рабіў, толькі еў, піў, спаў ды забаўляўся».
Паглядзеў на яго Гаспадар ды кажа: «Гляджу, вострыя капыткі ты, Баранчык, маеш. Прыходзь да мяне, будзеш па капах жыта скакаць ды капыткамі з каласкоў зярняты выбіваць. Я за гэта цябе карміць сенам буду, а твае капыткі ад гэтага не папсуюцца».
Падумаў Баранчык ды кажа: «Не, не магу я. Як жа я буду зярняты малаціць? Я ж свае ладныя капыткі паб’ю ды прыгажосць сваю страчу».
Тады пайшоў Баранчык да Гаспадыні. Спыніў яе на падворку ды кажа: «Прывітанне, Гаспадыня. Вазьмі мяне да сябе, глядзі, які я ладны ды прыгожы! Некалі весела мне жылося, пакуль не прыйшла зіма. Цяпер есці няма чаго і жыць няма дзе. Бачыў я, што шмат ты, Гаспадыня, буракоў накапала. То, можа, возьмеш мяне перазімаваць?»
Падумала Гаспадыня ды кажа: «Буракоў у мяне праўда шмат, але жывуць у мяне тры парсючкі, дваццаць курачак ды пеўнік. Усе яны мне дапамагаюць ці нейкую карысць прыносяць. Парсючкі на Каляды мне каўбаскі ды паляндвічкі даюць, курачкі яйкі нясуць, а пеўнік курэй даглядае ды мяне зранку спевам будзіць. Не магу я так проста буракі аддаваць. А што ты ўмееш?»
«Не ведаю, — адказвае Баранчык, — я ніколі нічога не рабіў, толькі еў, піў, спаў ды забаўляўся».
Паглядзела на яго Гаспадыня ды кажа: «Гляджу, цудоўнае ў цябе футра. Прыходзь да мяне, я твой кажушок вазьму ды з воўны нітак нараблю, а з нітак цёплую адзежу звяжу. За гэта я цябе карміць буракамі буду, а тваё футра да вясны і адрасце».
Падумаў Баранчык ды кажа: «Не, не магу я да цябе ісці. Як жа я буду без свайго ладнага футра? Я буду смешным ды прыгажосць сваю страчу».
Павярнуўся ды пайшоў ад Гаспадыні.
Ідзе гэтак, ідзе дарогаю, пад ногі ўзіраецца, а тут раптам чуе: «Гэх, Баранчык, прывітанне! Куды гэта ты скіраваўся?»
Баранчык галаву ўзнімае, глядзіць — а перад ім Шэры Воўк з лапы на лапу скача ды зубамі ад марозу клацае.
«Прывітанне Шэры Воўк, — кажа Баранчык. — Ды во, іду сам не ведаю куды, бо ісці мне і няма куды! Пакуль былі вясна ды лета, весела мне жылося, ды во запасаў на зіму я не зрабіў, а цяпер шукаю, хто б мяне пакарміў ды ў хату сваю перазімаваць пусціў. Але працаваць ці карысць прыносіць я не хачу».
А Шэры Воўк хітры быў. І вось думае ён: «Я ж таксама ніякіх запасаў не зрабіў, дык трэба гэтага Баранчыка да сябе ўзяць, хоць пад’ем».
А Баранчыку гэтага не кажа, а кажа такое: «Ох, якое гора! Як я цябе разумею!»
А сам навокал азіраецца: ці не бачыць хто, што ён з Баранчыкам гамоніць.
«Дык хадзем да мяне! — кажа Воўк. — У мяне і хата вялікая, і ежу не ведаю куды падзець! Аднаго мне не хапае ў маёй хаце — прыгажосці. Хадзем, будзеш мяне сваёй прыгажосцю радаваць, а я цябе за гэта карміць буду».
«А што я за гэта рабіць у цябе буду? Я ж нічога не ўмею, ды і запэцкацца падчас працы баюся…» — кажа Баранчык.
«Ды нічога рабіць не трэба, ты толькі да хаты маёй дайдзі…» — адказвае Шэры Воўк.
Узрадаваўся Баранчык ды пайшоў у лес з Шэрым Ваўком. З таго часу ніхто
Варона казала, што ў лесе неяк угледзела пад вялікім паваленым дрэвам закручаныя рожкі, маленькія капыткі ды беленькі кажушок.
І праўда, хто ж захоча гультая трымаць, ды яшчэ і карміць і даглядаць яго. Не трэба быць гультаём. Трэба самому думаць, як жыць будзеш, калі вясёлыя часы скончацца. Лепш папрацаваць, каб сваё мець, чым па чужых хатах хадзіць ды ежу сабе выпрошваць.
