Памятнік ваярам УПА блізу сценаў Загораўскага манастыра. Фота: mr-brut.livejournal.com
Ахвярамі антынямецкіх аперацый Украінскай паўстанцкай арміі сталі 12-13 тысяч немцаў.
Пра гэта на публічнай дыскусіі Цана Перамогі: унёсак украінцаў ў разгром нацызму» паведаміў кандыдат гістарычных навук, навуковы супрацоўнік Украінскага інстытута нацыянальнай памяці Яраслаў Антанюк.
«Гэтая лічба не супастаўляльная з агульнымі стратамі ў Другой сусветнай вайне, – дадаў дырэктар УІНП, кандыдат гістарычных навук Уладзімір Вятровіч. – Але калі параўноўваць, колькі немцаў загінула ад рук польскіх ці савецкіх партызан, то гэта сувымерныя лічбы».
Паводле словаў гісторыка, калі кажуць аб супрацоўніцтве ўкраінскіх нацыяналістаў з уладай Трэцяга рэйха, то часцяком забываюць, што нацыяналісты ўсяго на 2 тыдні даўжэй супрацоўнічалі з нацыстамі, чым Іосіф Сталін.
Пасля абвяшчэння Акта аднаўлення Украінскай Дзяржавы, не ўзгодненага з немцамі, былі арыштаваныя кіраўнікі АУН, а Сцяпан Бандэра ўсю вайну адседзеў у нямецкім канцлагеры Заксенгаўзен.
У нямецкіх дакументах 1941—1942 гадоў адзначана, што акрамя АУН (б), ва Украіне няма ніводнага сур’ёзнага руху супраціву. Першая антынямецкая акцыя УПА сотні Перагіняка-»Каробкі» была здзейсненая ў ноч з 7 на 8 лютага 1943 года ў райцэнтры Уладзімірац (Ровенская вобласць).
«Савецкая ўлада ведала пра барацьбу УПА супраць нацыстаў, аднак у сваёй прапагандзе і далей казала пра яе супрацоўніцтва з немцамі, — падкрэсліў Вятровіч. — Немцы адмыслова падавалі інфармацыю, нібыта УПА — гэта спецаперацыя Крамля».
Улетку 1943 антынямецкая барацьба з Валыні перакінулася на тэрыторыю Галічыны, дзе была створана УПА-Захад. Ўзнікалі цэлыя «паўстанцкія рэспублікі» – тэрыторыі, якія кантраляваліся УПА. З мэтай падаўлення паўстанцкага руху немцы праводзілі маштабныя вайсковыя аперацыі з выкарыстаннем арміі.
Паводле падлікаў ровенскага гісторыка Дзенішчука, толькі на працягу 1943 года было зафіксавана 2956 баявых сутыкненняў падраздзяленняў УПА з нямецкімі сіламі.
Кліп украінскага гурту «Тартак» «Не кажучы нікому», прысвечаны памяці загінулых герояў Украіны.
