Грамадства22

Вучоба за мяжой: хто дасць грошай беднаму студэнту

І як прыбраць «жалезную заслону» Мінадукацыі?

Для правядзення рэформы сістэма адукацыі Беларусі павінна быць адкрытая свету, а беларускія студэнты і выкладчыкі — мець магчымасць ездзіць за мяжу на стажыроўкі і вучобу. Пакуль па ўзроўні інтэрнацыяналізацыі Беларусь не дасягнула нават паказчыкаў савецкіх часоў.

Хоць доля замежных студэнтаў пастаянна павялічваецца і дасягнула амаль 16 тысяч чалавек (каля 4% усіх студэнтаў), узровень мабільнасці беларускіх ВНУ не адпавядае нормам Еўрапейскай прасторы вышэйшай адукацыі (ЕПВА), паказаў аналіз стану інтэрнацыяналізацыі вышэйшай адукацыі ў Беларусі.

Эксперт у сферы вышэйшай адукацыі Павел Церашковіч адзначае, што неадпаведнасць беларускай сістэмы вышэйшай адукацыі базавым параметрах ЕПВА «негатыўна адбіваецца на развіцці самой адукацыі і эканомікі Беларусі»

- Дзяржаўная адукацыйная палітыка арыентаваная амаль выключна на павелічэнне колькасці замежных студэнтаў і не разглядае інтэрнацыяналізацыю ў якасці рэсурсу інавацыйнага развіцця, — лічыць эксперт. — Партнёрскія адносіны беларускіх ВНУ з замежнымі ўстановамі ў большай ступені носяць дэкларатыўны характар, арыентаваны пераважна на ўзнаўленне кантактаў у рамках былых рэспублік Савецкага Саюза.

Найбольш актыўна да нас едуць вучыцца з краін СНД, а таксама Туркменістана і Кітая.

У параўнанні з краінамі Еўрапейскай прасторы вышэйшай адукацыі замежных студэнтаў у Беларусі няшмат. У Нідэрландах, Нарвегіі, Фінляндыі і Нідэрландах іх каля 14%, у Эстоніі - 9%, Чэхіі - 7%, Літве - 5%, Турцыі - 4%.

Сувязь паміж узроўнем акадэмічнай мабільнасці і якасцю адукацыі простая: краіны з высокай якасцю адукацыі прыцягваюць студэнтаў.

— У сваю чаргу, высокі ўзровень мабільнасці павялічвае канкурэнцыю і павышае попыт на высокую якасць адукацыйных паслуг, - адзначае сябра Грамадскага Балонскага камітэта Уладзімір Дунаеў.

Замежных студэнтаў становіцца больш, але іх па-ранейшаму мала

Уладзімір Дунаеў звяртае ўвагу, што адносныя велічыні прысутнасці замежных студэнтаў у Беларусі не дацягваюць да паказчыкаў савецкіх часоў, калі ў краіне навучалася каля 10% замежных студэнтаў (з улікам вайскоўцаў - 18%). Паводле некаторых экспертных ацэнак, доля замежных студэнтаў даходзіла да 15%.

Дзеля справядлівасці адзначым, што ў 2009 годзе доля замежных студэнтаў у цэлым па краінах, якія ўваходзяць у Балонскі працэс, складала 10%.

Да 2020 года плануецца, што з тых, хто атрымае вышэйшую адукацыю, 20% пройдуць стажыроўку або будуць удзельнічаць у даследаваннях за мяжой. У абсалютных лічбах гэта выглядае так - у 2014-2015 навучальным годзе толькі ўдзельнікамі праграмы Erasmus стануць не менш за 5 млн чалавек.

Шмат у чым развіццё мабільнасці і інтэрнацыяналізацыі стрымлівае тое, што Беларусь не ўваходзіць у Балонскі працэс.

Каб паехаць на стажыроўку тэрмінам больш за 10 дзён, студэнт або выкладчык беларускай ВНУ павінен атрымаць дазвол Мінадукацыі.

Каментуючы гэты факт на сустрэчы з еўрапейскімі экспертамі 4 сакавіка, міністр адукацыі Беларусі Міхаіл Жураўкоў сказаў:

- З часам ВНУ будуць самі вырашаць пытанні стажыровак. Пры гэтым мы хацелі б, каб стажыроўкі былі эфектыўнымі, не ператвараліся ў турызм. Неабходнасць браць дазвол павышае адказнасць і адпаведнасць мэтам стажыровак.

Недавер да студэнтаў і выкладчыкаў стварае ў сферы адукацыі атмасферу, якая не спрыяе развіццю акадэмічных свабодаў і паляпшэнню якасці адукацыі.

Як знайсці грошы на стажыроўкі?

Праблема развіцця мабільнасці ўпіраецца нават не ў ідэалагічныя пытанні, а ў недахоп фінансавання.

- На паездкі студэнтаў і выкладчыкаў у Беларусі папросту няма грошай, - адзначае Павел Церашковіч.

Сістэма стажыровак, ECTS-крэдытаў працуе ў Еўропе актыўна, у тым ліку і таму, што студэнты не аплачваюць сваё навучанне. Усе выдаткі на жыццё за мяжой пакрываюцца Еўрапейскім саюзам і almamater.

У Беларусі сродкі, якія выдзяляюцца дзяржавай на развіццё акадэмічных абменаў, мізэрныя і выдаткоўваюцца вельмі нерацыянальна, лічыць Павел Церашковіч.

- Вырашальнае значэнне ў развіцці гэтых працэсаў маюць замежныя праграмы (Еўрапейскага саюза, Швецыі), самастойная мабільнасць беларускіх выкладчыкаў і студэнтаў. Лакаматывамі інтэрнацыяналізацыі беларускай сістэмы вышэйшай школы з'яўляюцца праграмы Еўрапейскага саюза, Германіі, Швецыі і Польшчы, - кажа эксперт.

На яго думку, інтэрнацыяналізацыя развіваецца насуперак, а не дзякуючы дзяржаўнай адукацыйнай палітыцы. Заканамерным вынікам гэтага стала невыкананне прагнозных паказчыкаў па прыцягненні замежных студэнтаў.

- Да таго ж ёсць праблема ўзгаднення праграм і прызнання крэдытаў беларускіх і еўрапейскіх ВНУ. Праграма развіцця вышэйшай школы пакуль не прадугледжвае магчымасці мабільнасці, хоць у Кодэксе аб адукацыі студэнцкая мабільнасць згадваецца, - адзначае Павел Церашковіч.

Як рэфармаваць адукацыю, каб мабільнасць актывізавалася - з улікам таго, што ў бліжэйшы час багацей адукацыю ў Беларусі не стане?

Павел Церашковіч лічыць добрай ідэю аргкамітэта аб'яднання «Маладыя хрысціянскія дэмакраты» па стварэнні незалежнай нацыянальнай фонду падтрымкі студэнцкай мабільнасці. Гэта прапанова была выкладзена ў петыцыі ў Міністэрства адукацыі, Савет міністраў, Палату прадстаўнікоў і Адміністрацыю прэзідэнта.

Уладзімір Дунаеў адзначае: менавіта так робяць у большасці краін - арганізоўваюць фонды.

- Практыка стварэння падобных фондаў актыўна працуе ў сферы адукацыі. Сярод постсавецкіх краін яны ствараюцца ў Казахстане. У Бразіліі ёсць праграма прыкладна для 100 тысяч студэнтаў, якіх адпраўляюць за мяжу - у Кітай у асноўным. Падобная праграма ёсць і ў ЗША. Цалкам магчыма, што фонд дазволіў бы прыкладна 20% студэнтаў беларускіх ВНУ ўключыцца ў праграмы акадэмічнага абмену з універсітэтамі па ўсім свеце.

У любым выпадку, на думку Паўла Церашковіч, без акадэмічнага абмену проста немагчыма развівацца.

- Вышэйшая адукацыя з'яўляецца лакаматывам перамен. Калі не азнаёміцца з вопытам перадавых ВНУ, складана прасоўваць прагрэсіўныя ідэі тут, - рэзюмуе Павел Церашковіч.

Нагадаем, што рэформа сістэмы адукацыі абраная ў якасці аднаго з прыярытэтных напрамкаў у рамках праекта «Рэфорум».

Каментары2

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Сусветная зорка Джэйсан Дэрула заехаў у Беларусь. Прэм’ер Турчын вадзіў яго па Доме ўрада8

Сусветная зорка Джэйсан Дэрула заехаў у Беларусь. Прэм’ер Турчын вадзіў яго па Доме ўрада

Усе навіны →
Усе навіны

Навальнічны фронт дабраўся да Мінска

Змерайце сваю талію і рост — гэтыя дзве лічбы шмат скажуць пра ваша здароўе

Урад вызначыўся з пераносам працоўных дзён у наступным годзе

Учора ў Мінску прапаў хлопчык, які не размаўляў

«Чаму ты адключыў рухавікі?» Папярэдні даклад аб катастрофе самалёта Air India выклікаў яшчэ больш спрэчак4

«Разам адкрывалі кантынент беларушчыны». Вінцук Вячорка згадаў пра Эдварда Зайкоўскага3

На Валыні разбіўся французскі знішчальнік Mirage4

Прэм'еру і спікеру Сейма Літвы прыпомнілі, што яны 17 гадоў таму ездзілі ў Беларусь6

«Гэтае гаўно трэба спыняць». Курс, Роўда, Лойка ды іншыя беларусы пра дыкпікі Стрыжака53

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Сусветная зорка Джэйсан Дэрула заехаў у Беларусь. Прэм’ер Турчын вадзіў яго па Доме ўрада8

Сусветная зорка Джэйсан Дэрула заехаў у Беларусь. Прэм’ер Турчын вадзіў яго па Доме ўрада

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць