Аўторкавы даклад Аляксандра Лукашэнкі ў БДУ цалкам грунтаваўся на звыклых жалезабэтонных тэзах. Маўляў, адсутнасьць у Беларусі дэмакратыі ёсьць мітам, які прыдумаў Захад; апазыцыя — пятая калёна; мэдыі мусяць кантралявацца дзяржавай (дзеля інтарэсаў той самай дзяржавы) і г.д. Бяры ды ўстаўляй у хрэстаматыю па афіцыйнай ідэалёгіі. І ўсё ж — ёсьць нюансы.
Лукашэнка прызнаў, што вызваленьне некалькіх палітзьняволеных (сам гэты тэрмін быў заменены эўфэмізмам) стала рэакцыяй на патрабаваньні Захаду. І што цяпер, маўляў, гэтая "хваравітая старонка" перагорнутая.
Апошняя фраза мусіць быць пробным шарам: ці задаволіцца Эўропа істотным скарачэньнем сьпісу вязьняў сумленьня, ці будзе з той самай упартасьцю дзяўбці пра Зьдзьвіжкова, Клімава і, галоўнае, Казуліна?
Са слоў беларускага кіраўніка, цяпер чарга Эўразьвязу "дэманстраваць свае добрыя намеры". Карацей, палітычны торг у чыстым выглядзе, і мэтафара пра вязьняў як разьменную манэту надзіва трапная.
"І ўсё ж калі раней былі толькі дэклярацыі пра жаданьне дыялёгу, то зараз можна казаць хаця б пра мінімальныя палітычныя саступкі", — зазначае палітоляг Андрэй Фёдараў. На яго думку, гэта ёсьць сьведчаньнем, што зацікаўленасьць беларускай кіроўнай вярхоўкі ў наладжваньні стасункаў з Эўропай ня толькі існуе, але і нарастае.
І адным з чыньнікаў можа быць узмацненьне ціску з боку Расеі. "Наўрад ці інкарпарацыя стаіць першым пунктам на парадку дня ў Крамлі, але тое, што пытаньне канстытуцыйнага акту мусуецца, несумненна", — лічыць экспэрт. Зь ягоных слоў, пра гэта ўскосна сьведчаць як выказваньні расейскага амбасадара Сурыкава на прэсавай канфэрэнцыі 11 лютага (маўляў, пасьля выбараў мы да гэтага дакумэнту вернемся), так і заява Лукашэнкі перад студэнтамі БДУ, што Расея не гатовая да раўнапраўнай інтэграцыі.
Насамрэч сэнс гэтага эўфэмізму такі: беларускі бок ня згодны на паглынаньне. Дзеля таго ён і ладзіць, як трапна выказаўся аналітык Валер Карбалевіч, "сэанс адначаснай гульні". Хай сабе афіцыйны Менск, як той грасмайстар Бэндэр, і не вызначаецца разнастайнасьцю хадоў, але ж і Масква, і Брусэль зноў ды зноў мусяць схіляцца над дошкай ды пралічваць варыянты. Лёзунгі лёзунгамі, а ў кожнага з бакоў да Беларусі (тут Лукашэнка мае рацыю) ёсьць і прыземлены, прагматычны інтарэс. Так што сэанс працягваецца.
