Экспертная камісія Брэсцкай вобласці па ацэнцы інфармацыйнай прадукцыі ўстанавіла, што дзве кнігі аўтарства Зянона Пазняка «ўтрымліваюць прыкметы праявы экстрэмізму». Гаворка ідзе пра кнігі «Добрая фатаграфія» і «Абарона Курапатаў. Народны мемарыял».
Адказны сакратар управы сойма Кансерватыўна-хрысціянскай партыі-БНФ Алесь Чахольскі распавёў, што 27 верасня ён перасякаў беларуска-польскую мяжу ў Брэсце. Вёз з сабой «для асабістага карыстання» кнігі: «Абарона Курапатаў. Народны мемарыял» (аўтары — Зянон Пазняк і Валерый Буйвал) і тры кнігі Зянона Пазняка — «Добрая фатаграфія», «Сэсія незалежнасці» і «Тэрра Дэй». Па трох з чатырох у мытнікаў паўсталі пытанні — іх затрымалі «для правядзення праверачных мерапрыемстваў».
Алесь Чахольскі падчас работ па добраўпарадкаванні Курапатаў
«Я прад’явіў на мытнай мяжы кнігі Пазняка — праз пэўны час гэтыя кнігі былі забраны ў мяне і накіраваны ў камісію пры абласным выканаўчым камітэце, — распавёў Алесь Чахольскі. — Там даюць вызначэнне, ёсць там прыкметы экстрэмізму ці няма. Праз пэўны час мне прыйшоў ліст, дзе гаворыцца, што ў кнігах «Добрая фатаграфія» і «Абарона Курапатаў. Народны мемарыял» утрымліваюцца прыкметы экстрэмізма».
На руках у Чахольскага — копія заявы Брэсцкай мытні ў суд Маскоўскага раёна Брэста, дзе мытнікі просяць прызнаць дзве кнігі Зянона Пазняка экстрэмісцкімі матэрыяламі. Да кнігі «Сэсія незалежнасці» прэтэнзій не выстаўляецца.
Як распавёў прадстаўнік КХП-БНФ, у Мінску яго ўжо выклікаў участковы інспектар Фрунзенскага раёна.
«Ён правёў апытанне. Аказваецца, акрамя дасланых мне папераў, іх даслалі яшчэ і ў нашае РУВД, каб выявілі, ці ёсць у маіх дзеяннях адміністрацыйныя правапарушэнні. У нас ёсць артыкул 17, частка 11, у Адміністрацыйным кодэксе, які гучыць так: «Изготовление, хранение и распространение экстремистской литературы». Па ўсіх трох пунктах я даў тлумачэнне, што я не вырабляю, не захоўваю і, тым больш, не распаўсюджваю. Я не хаваў гэтыя кнігі, я іх задэклараваў. Якія могуць быць да мяне прэтэнзіі?»
Копія ліста Брэсцкай мытні Аляксандру Чахольскаму
Алесь Чахольскі кажа, што разам з іншымі матэрыяламі яму абавязаны былі як зацікаўленай асобе даслаць копію экспертнага заключэння:
«Мы ж да гэтага часу не ведаем, што такое экстрэмісцкае ў гэтых заключэннях…»
Алесь Чахольскі абураны сітуацыяй і ўпэўнены, што кнігі нельга лічыць экстрэмісцкімі.
«Зянон Пазняк — чалавек вельмі таленавіты. У яго ёсць фатаграфія, кнігі вершаў. З імем Пазняка звязана адкрыццё праўды пра Курапаты» (У газеце «Літаратура і мастацтва» ў 1987 годзе быў надрукаваны артыкул Пазняка «Курапаты - дарога смерці»).
Чахольскі лічыць, што сітуацыя ўзнікла таму, што праз многія гады Зянону Пазняку не могуць дараваць «праўду пра Курапаты».
Гэта ўжо не першы інцыдэнт на мытні з кнігамі Зянона Пазняка: Гродзенская мытня ўжо канфіскоўвала кнігу «Тэрра Дэй». Аднак у лютым 2015 спецыяльная камісія вынесла экспертнае заключэнне — прыкмет экстрэмізму ў той кнізе не знайшлі.
Намеснік старшыні КХП-БНФ Юрась Беленькі да аповяду калегі дадаў, што Пазняку, які эміграваў у 1996 годзе, да гэтага часу небяспечна вяртацца ў Беларусь.
