Уладзімір Падгол: 13 загадак на Раство ад Лукашэнкі

Навукоўцы кажуць, што правільна пастаўленае пытанне вядзе да адкрыцця. Дакладнае пытанне бывае каштоўнейшае за шмат якія канцэпцыі.

Выступ Аляксандра Лукашэнкі на Раство Хрыстова меў унікальную частку, прысвечаную царкве, святарам і дзяржаве. Я зрабіў з яго разважанняў нарэзку, а пры канцы тэксту сфармулюю 13 пытанняў-загадак, якія ён паставіў.

Паводле слоў кіраўніка дзяржавы, ён не разумее тэзіса «царква па-за дзяржавай і аддзеленая ад дзяржавы». «Сёння царква ў Беларусі ператварылася ў адзін з апірышчаў нашай дзяржавы, які забяспечвае разам з іншымі зацікаўленымі органамі ўлады і арганізацыямі баланс нашага грамадства»

«Вы мне адкажыце на адно пытанне — у нас царква дзейнічае ў адпаведнасці з законам, Канстытуцыяй? Вядома. А хто стварае закон і Канстытуцыю? Дзяржава, яго прадстаўнікі. Вось і адказ на пытанне аб рэальным становішчы спраў».

«Дый царква ў апошні час, пасля распаду Савецкага Саюза, — з тых часоў я не чуў, каб яна педаліравала тэму — мы па-за дзяржавай. Я не чуў, каб наша Руская праваслаўная царква пра гэта заяўляла».

«Царква як была, так і застанецца адным з слупоў, асноўных апірышчаў нашай дзяржавы». «І ўсе ў царкве, прабачце мяне за гэтую заўвагу, як прэзідэнт і кіраўнік дзяржавы я магу гэта сказаць, павінны разумець: царква дзейнічае і функцыянуе ва ўмовах суверэннай і незалежнай дзяржавы».

«Так, мы частка гэтага праваслаўнага свету, які называецца Руская праваслаўная царква. Мы не імкнёмся там да нейкай незразумелай аўтаноміі і самастойнасці, хоць шчыра скажу — мы гэта абмяркуем яшчэ на сустрэчы са святарамі — царква павінна развівацца».

«Царква не павінна спыняцца на адным і тым жа. Я ўжо не аднойчы звяртаў на гэта ўвагу — нашай царкве трэба ўдасканальвацца. І я як кіраўнік дзяржавы, наколькі гэта магчыма, буду гэтаму спрыяць, ня нагнятаючы абстаноўкі».

«Мы не былі суверэннай незалежнай дзяржавай у такой ступені, у якой з'яўляемся цяпер. Натуральна, усе інстытуты ўлады і арганізацыі, у тым ліку царква, павінны прыстасоўвацца да гэтага, таксама ўдасканальвацца ў гэтым кірунку. Але яшчэ раз падкрэсліваю, ўсе мы, і царква павінны разумець — мы суверэнныя і незалежныя».

«Ведаю, што ў нас ёсць шмат святароў, якія чагосьці чакаюць ад прэзідэнта. Яшчэ раз падкрэсліваю — не месца сёння дэбатаваць на гэтую тэму, мы гэта абмяркуем на нашай маючай адбыцца сустрэчы. Але галоўнае я сказаў — вы дзейнічаеце у суверэннай і незалежнай дзяржаве. У нас заўсёды была адзіная і прыгожая царква, я маю на ўвазе не толькі нашы будынкі і храмы, — душой народа была царква. І яна заўсёды такі застанецца». «Нікому не будзе дазволена парушыць адзінства нашай царквы. Як хочаце, так і разумейце мяне. Царква ў нас была прыкладам для пераймання ва ўсім свеце. Такім яна і застанецца». «Недахопы ёсць усюды, але ў нас у цэлым добрыя святары. Дай Бог, каб такія былі ў любой дзяржаве. І я думаю, што здаровыя сілы, а іх пераважная большасць, заўсёды будуць мець і перавагу ў вызначэнні шляхоў развіцця нашай царквы, роўна як і нашай дзяржавы».

І вось 13 пытанняў і загадак ад Лукашэнкі з прачытанага.

Што такое «царква … аддзеленая ад дзяржавы»?
Што такое «Царква як была, так і застанецца адным з слупоў, асноўных апірышчаў нашай дзяржавы»?
«…у нас царква дзейнічае ў адпаведнасці з законам, Канстытуцыяй».
Ці сказана ў Канстытуцыі, што «Царква як была, так і застанецца адным з слупоў, асноўных апірышчаў нашай дзяржавы?»
Хто такія ў Беларусі «мы частка гэтага праваслаўнага свету, які называецца Руская праваслаўная царква»?
Да чаго яны не імкнуцца? «Мы не імкнёмся там да нейкай незразумелай аўтаноміі і самастойнасці«.
Як «царква павінна развівацца і ўдасканальвацца»?
Якім чынам усе «інстытуты ўлады і арганізацыі, у тым ліку царква, павінны прыстасоўвацца да суверэннай незалежнай дзяржавы»? Яны што, дагэтуль дзейнічаюць як ў залежнай і не суверэннай дзяржаве?
Чаго «шмат святароў чакаюць ад прэзідэнта»?
Хто такія ў царкве «здаровыя сілы, якіх пераважная большасць»?
Якім чынам«здаровыя сілы заўсёды будуць мець і перавагу ў вызначэнні шляхоў развіцця … нашай дзяржавы»?
Хто такія нездаровыя сілы ў царкве?
Што будзе рабіць А.Лукашэнка з нездаровымі сіламі ў царкве?