Пасля 14 гадоў цішыні выйшаў дзясяты сезон The X files, у пятай серыі якога знайшлося месца для згадкі нашай краіны. Малдэр і Скалі абмяркоўваюць жахлівыя гукі, якія «па словах відавочцаў, нагадваюць гукі труб. Музыка нібы гучала з нябёсаў, быццам сам Гасподзь Бог вырашыў падзьмуць у горн», — разважае Малдэр і дадае, што гукі чулі ад Беларусі да Канады. Ася Паплаўская правяла некалькі вечароў, пераглядаючы амерыканскія серыялы, у якіх згадваецца Беларусь.
«Агенты Ш.Ч.Ы.Т.»: Жарэс Алфёраў і беларуская пісьмовая
Ужо ў першым сезоне серыяла, дзеянні якога адбываюцца ў Швецыі, з'яўляецца Беларусь і неіснуючы горад Злода. У серыі «Шпіён» агенты расследуюць выкраданне брыльянта і выходзяць на злодзея. Ім аказваецца Акела Амадор, былы агент « Ш.Ч.Ы.Т.». «Шведская мытня пацвердзіла, што Амадор з'ехала з краіны па падробленым шведскім пашпарце. І вылецела ў Беларусь, купіла білет на цягнік да горада Злода», — кажа адзін з агентаў. Агент Колсан вырашае знайсці след чарнаскурай шпіёнкі і дае заданне падначаленым звязацца з беларускімі ўладамі, каб знайсці месца для паркоўкі самалёта. «Складзі спіс гатэляў, гасцініц і пансіёнаў побач са Злодай. Іх наўрад ці шмат», — працягвае даваць указанні Колсан.
Агенты «Ш.Ч.Ы.Т.» адпраўляюцца ў Злоду. Падчас паездкі ў машыне паміж імі адбываецца наступны дыялог:
— Дзіўна! З дзяцінства хацела пабываць у Злодзе.
— Злода ў Беларусі? Мара спраўдзілася?..
— Тут нарадзіўся нобелеўскі лаўрэат па фізіцы Жарэс Алфёраў. То бок ён, вядома, з Віцебска, але да яго адсюль менш за гадзіну язды і мне сумна, што ты гэта не ведаў.
— Не, вядома, я ведаю хто гэта. Бацька паўправадніковых транзістараў. Дзякуй яму! Нам трэба быць асцярожней, я трохі хвалююся, гэта наша першае заданне на выездзе.
Вядома, серыя здымалася не ў Беларусі. У кадры маленькі шведскі гарадок з тыповай скандынаўскай архітэктурай. Стваральнікі серыяла «замарочыліся», зрабіўшы ўсе надпісы ў горадзе на беларускай мове, але ўсё ж дапусцілі некалькі промахаў. Пра аўтамабільныя нумары не забыліся, на іх — беларускі сцяг, але лацінскія літары V і F, якіх на нашых машынах не ўбачыш. У кадры з'яўляецца даследчы комплекс «Тодараў Білдынг», «падобны на турму».
Унутры ахоўнікі з расійскімі сцягамі на нашыўках. Мінакі на фоне кажуць «извините» і «давай быстрей!», на вуліцы людзі чытаюць газету «В новом свете», размова паміж агентам і ахоўнікам таксама адбываецца па-руску. Але надпісы паўсюль на беларускай мове. У кадры ёсць чэк з гатэля Crown Regent Hotel, які па сюжэце знаходзіцца ў Мінску. Тут відаць назвы страў і кошты: «катлета па-кіеўску — 250000», «бульбяная запеканка — 90000», «салата дома — 50000», «газаваная вада — 70000».
«Нікіта»: беларускі прэзідэнт-забойца Валерый Авечкін
Працягнем дэтэктыўную тэматыку і паглядзім пятую серыю другога сезона амерыканскага серыяла «Нікіта». У самым пачатку пасля пасцельнай сцэны мы знаёмімся з агентам Майклам, якому даручылі ліквідаваць пагрозу, якая сыходзіць ад беларускага прэзідэнта Валерыя Авечкіна. Ён — палюбоўнік Касандры, амерыканскай (раптоўна!) жонкі прэзідэнта. «Пасля шасці гадоў стабільнасці ён абвясціў у краіне ваеннае становішча. Гэта адбылося пасля таго, як асабістага памочніка прэзідэнта забілі», чуем мы з навін. Аказалася, што ў Беларусі адбыўся «самы ціхі ў свеце дзяржаўны пераварот»: усе гэтыя шэсць гадоў краінай кіраваў не той прэзідэнт Авечкін, якога беларусы калісьці выбралі, але яго двайнік, якім можна лёгка кіраваць з Амерыкі. Сапраўдны ж прэзідэнт мёртвы. Двайнік выйшаў з-пад кантролю, ператварыўся ў дыктатара і пачаў ліквідаваць тых, хто ведае пра яго таямніцы, і амерыканцы больш не могуць яго кантраляваць. Амерыканскія агенты пачынаюць аперацыю па ліквідацыі двайніка «Халодны цень».
У беларускага прэзідэнта Авечкіна і амерыканкі ёсць чатырохгадовы сын Макс, якога яны ад усіх хаваюць. Касандра размаўляе з сынам па-руску (са страшным акцэнтам), на што яе муж, дакладней, яго двайнік, кажа: «Гавары з хлопцам па-ангельску, ён павінен вучыцца». Пазней паміж мужам і жонкай узнікае забаўны дыялог:
— Навошта ты гэта робіш? Забіваеш людзей, кідаеш выклік амерыканцам? Праз цябе мы ўсе ў небяспецы.
— Цяпер я галоўны, а не амерыканцы!
Касандра спачатку адмаўляецца, але затым усё ж уступае ў змову з Майкам. Мікіта Ачухвайся пару па камерах бяспекі, седзячы ў машыне з расійскімі нумарамі. Рэзідэнцыя прэзідэнта Авечкіна ўяўляе сабой цагляны асабняк, які хутчэй сустрэнеш у Еўропе, чым у Беларусі. Над ганкам - увага - два бел-чырвона-белыя сцягі. Мінск, мяркуючы па ўсім, здымалі ў невялікім еўрапейскім гарадку, як і злыдні ў папярэднім серыяле.
Цікавы факт: у Мінску, згодна з версіяй амерыканскіх сцэнарыстаў, праводзяцца прэстыжныя аўкцыёны на англійскай мове. Тут можна купіць, напрыклад, карціну Манэ за паўмільёна фунтаў стэрлінгаў.
Некалькі цытат пра нашу з вамі краіну ў амерыканскім серыяле: «У Беларусі ўсе прывыклі хаваць многае са свайго жыцьця». «Беларускія СМІ цалкам падкантрольныя дзяржаве. Я хацеў сказаць, што мужык мог бы адрасціць другую галаву, а СМІ распавялі б пра колер яго вадалазак».
Калі аперацыя была паспяхова выкананая, Касандра звярнулася да людзей, якія знаходзіліся на адным званым вечары: «Мы павінны паказаць свету, хто мы ёсць». Не зразумела, хто «мы»: беларусы ці амерыканцы?..
Падчас прагляду гэтай серыі «Нікіты» я некалькі разоў лавіла сябе на думцы, што ўсё гэта мне нешта цьмяна нагадвае. А, сапраўды! Беларускі баявік «Мы, браты» ж!
«Сябры»: «Калі будзеш у Мінску, вось мой адрас, тэлефануй, я завяду цябе на Сарочынскі кірмаш!»
Гэты легендарны амерыканскі тэлесерыял таксама не абмінуў нашу краіну. У першым, сёмым і дзевятым сезонах фігуруе хлопец Фібі навуковец Дэвід, які атрымаў трохгадовы грант на працу ў Мінску.
Калі вы «завісалі» на гэтым серыяле, то памятаеце фразы аб беларускай сталіцы: «Мінск — гэта ў Расіі», «У Мінску прынята на развітанне цалавацца два разы ў шчаку і адзін — у вусны. Калі збіраешся ў Мінск, тады прыязджай вясной! Там так прыгожа! Калі будзеш у Мінску, вось мой адрас, тэлефануй, я завяду цябе на Сарочынскі кірмаш!» Гэтая цытата з разраду папярэдняй, бо Сарочынскі кірмаш праводзіцца ва Украіне. Для стваральнікаў серыяла Мінск то ў Расіі, то ва Украіне, але ніяк не ў Беларусі.
А яшчэ сцэнарысты «Сяброў» думаюць, што ў Мінску шмат-шмат сонца. Добра было б! «Ён восем год пражыў у Мінску — занадта шмат прамых сонечных прамянёў, і ён памрэ!»
Калі з сонцам у нас усё ў парадку, то з паветраным рухам праблемы: «Не, дарагая, самалёты з Мінска сюды лятаюць раз на паўгода…». І маё любімае: «Ты выглядаеш фенаменальна! Я ўвесь час пра цябе думаў. У Мінску ёсць адна статуя — яна так нагадвае мне цябе! Гэта статуя Леніна».
Усё ж стваральнікі серыяла відавочна ў курсе, што Мінск - у Беларусі, такім чынам, закідваючы яго ў суседнія краіны вуснамі герояў, яны, як і стваральнікі «Паўднёвага парку», пра які пойдзе гаворка ніжэй, хацелі падкрэсліць, што Беларусь з Мінскам — хутчэй белая, чым рознакаляровая пляма на мапе свету. У «Сябрах» Дэвід, звязаны з Мінскам, атрымаўся не выпадкова. Продкі актрысы Лізы Кудроў, якая грала ролю Фібі, імігравалі ў Амерыку з беларускай вёскі Ілля, што ў Вілейскім раёне Мінскай вобласці. Восем гадоў таму актрыса прыехала на радзіму продкаў разам са здымачнай групай тэлеканала NBC — навіны пра гэта забіваюць эфір, калі вы спрабуеце знайсці ў гугле, у якіх сезонах фігуруе Мінск.
South Park: Ісус і беларускія фермеры
Напрыканцы — класіка сцёбу. Фермеры з Беларусі, пра якія ўзгадваюць у другой серыі 16 сезона серыяла «Саўс Парк». Па сюжэце ў крыві Ісуса былі знойдзеныя наркотыкі. Амерыканцы вырашылі, што ён не пакутаваў за чалавечыя грахі, а быў «пад кайфам», таму ўсе масава пачалі здымаць жоўтыя бранзалеты з літарамі «W.W.J.D» (Што зрабіў бы Ісус?). Але Стэн не зняў бранзалет, таму што ён яму падабаецца. У школе ён размаўляе з Батэрсам, які надзеў карычневы бранзалет «Стой на сваім», такім чынам падтрымліваючы Стэна. Паміж імі завязваецца дыялог:
— Ты носіш карычневы бранзалет?
— Ну так. Ён мне нагадвае, каб я не здаваўся, калі на мяне іншыя ціснуць. Ведаеш, мяне так кранула, што ты зрабіў для няшчасных фермераў з Беларусі.
— Для каго?..
Далей у кадры — беларускія фермеры ля градаў з капустай на фоне сярэднявечнага замка. Яны хочуць стаяць на сваім як Стэн, «хлопчык з шоу Чарлі Роўза». Беднага вучня западозрылі ў тым, што ён усё ж здымаў свой жоўты бранзалет: на ім, падобна да Турынскай плашчаніцы са слядамі наркотыкаў, знайшлі сляды клею. Калі яго добра дасталі пытаннямі пра нібыта склеены бранзалет, Стэн усклікае, звяртаючыся да сябра Кайла: «Гідка, што людзей хвалюе толькі гэта і ніхто не ўспамінае фермераў з Беларусі. Мой фонд важнейшы за мяне, ці ты скажаш фермерам, што ўсё гэта — лайно сабачае?»
Не менш выдатны дыялог Стэна з Ісусам, які здараецца ў сярэдзіне серыі:
- У Беларусі фермеры змагаюцца за жыццё, вось што істотна! — кажа Стэн.
— Так, вядома! Трэба проста пераключыць увагу людзей з нас на нешта больш важнае. Дарэчы, а дзе гэта… Бела… як гэта… русь?
— Вось менавіта! Людзі ўвогуле не ведаюць, дзе гэта!
— Тады, калі мы дапаможам людзям задумацца пра гэта, тады я пайду і накшталт як усіх спасу і людзі зноў будуць мяне любіць?..
На наступную раніцу пасля размовы Ісуса са Стэнам і іх паходу на фабрыку бранзалетаў, уся школа носіць аранжавыя бранзалеты, дэманструючы салідарнасць з народам Беларусі, таму што «беларускі ўрад спрабуе…» Але што менавіта спрабуе зрабіць урад, застаецца за кадрам. Калі Стэну задаюць пытанне «ў лоб», ці наўмысна ён зрэзаў свой жоўты бранзалет, прамяняўшы Ісуса на беларускіх фермераў, ён ухіліўся ад адказу, сказаўшы, што важна, што людзі задумаліся пра Беларусь.
Вядома, не абышлося без візіту Ісуса на беларускія землі, з сярэднявечнымі замкамі і ўзаранымі палямі. «Я прыбыў, каб зрабіць усё для выратавання фермераў БэлАруса», — збаўца-наркаман не ў стане вымавіць назву нашай краіны.
— Чым ты цяпер зоймешся, калі ўсе беларускія фермеры мёртвыя? — пытаецца ў Ісуса ўніклівы журналіст.
— Тваю маць! — паварочваецца той да гары трупаў.
Завяршаецца серыя нечакана. Ісус успамінае пра суседзяў беларускіх фермераў і абвяшчае: «Свабоду Pussy Riot!»
