 |
«Я — звычайны сярэдні студэнт»
«Наша Ніва»: Міхаіл, гэтыя тыдні ў цябе выдаліся досыць напружанымі. Што цяпер болей хвалюе: выключэньне з БДУ ці крымінальны суд?
Міхаіл Пашкевіч: Можа, гэта і будзе нечаканым, але ні адну, ні другую падзею не лічу на сёньня самым важным у жыцьці. Больш важныя — арганізацыйная праца ў АГП і «Маладых дэмакратах». Відавочна, што крымінальная справа скончыцца штрафам [Гутарка адбылася за некалькі дзён да пачатку працэсу -- НН]. Каб нас хацелі пасадзіць у турму, даўно б гэта зрабілі. Што да выключэньня, то ня першы раз гэта ўжо перажываю. Маральная перамога ўсё адно за мной, бо бачу, як намесьнікі дэкана, супрацоўнікі факультэту мяне падтрымліваюць. Зьбіраюся зьвяртацца ў суд. У нас ёсьць стэрэатып, калі студэнта‑апазыцыянэра адлічваюць, то ён альбо выдатнік, як Юрась Алейнік, альбо «двоечнік» і прыкрываўся палітыкай. Я — звычайны сярэдні студэнт.
«НН»: Можаш падрабязьней расказаць пра акалічнасьці адлічэньня?
МП: Яшчэ летам мяне выключылі з ВНУ за ўдзел у выбарах у Менскі гарадзкі савет, за тое самае з гістфаку адлічылі і сябра Партыі БНФ Андруся Ігнатовіча. Я змог узнавіцца на завочным аддзяленьні, на 6‑м курсе, з трэцяй ці чацьвертай спробы. Здаў амаль усе акадэмічныя запазычанасьці. Але праз пэўны час зноў пачаліся праблемы. Мяне сталі выклікаць у дэканат, папярэджвалі, каб не выходзіў на вуліцы 25 Сакавіка, успаміналі, што супраць мяне заведзеная крымінальная справа. Я здаў экзамэн па мэтадалёгіі гісторыі, але высьветлілася, што выкладчык ня мог яго прымаць. Але што я мусіў рабіць? Прасіць у выкладчыка, каб мне паказаў ліцэнзію, ці магу я яму здаваць экзамэн?
«НН»: Працягваць навучаньне за мяжой ня хочаш?
МП: Не. Яшчэ летась, пасьля адлічэньня з БДУ, прапаноўвалі зьехаць па праграме Каліноўскага. Нават паступіў у Эўрапейскі гуманітарны ўнвэрсытэт на факультэт паліталёгіі, але праз два тыдні сам напісаў заяву аб адлічэньні. Мне не падабалася палітыка ЭГУ, яны спрабуюць трымацца па‑за палітыкай, але я не магу жыць па‑за палітыкай. Я цудоўна разумею, што ў ЭГУ спрабуюць стварыць нейкі акадэмічны асяродак, але гэта не для мяне. Яшчэ ёсьць варыянт, калі партнэры партыі за мяжой дапамогуць абараніць дыплём у адной з краін Эўропы.
«Бацька пераводзіць бізнэс ва Ўкраіну»
«НН»: Якія чаканьні адносна суду?
МП: Яшчэ ў студзені на Акрэсьціна вельмі непрыемна было даведацца, што за кратамі апынуўся Андрэй Кім, і на яго заведзеная крыміналка.
10 студзеня ўжо пасьля разгону мы разам з Андрэем крочылі ў бок Кастрычніцкай плошчы. Ён яшчэ сьмяяўся: «Давай вывезу цябе куды далей, каб схаваць». Пасьля Кіма абвінавацілі ў зьбіцьці супрацоўніка ДАІ. Што да нас, то ня думаю, што будзе нейкі сур’ёзны прысуд.«НН»: 10 студзеня думаў, што супраць цябе завядуць крымінальную справу?
МП: За дзень да акцыі я чытаў на радыё «Свабода» онлайн з Анатолем Шумчанкам, у якога запыталіся, ці не надышоў час перакрываць праспэкты. Ён адказаў, што за гэта прадугледжаная крымінальная адказнасьць. Літаральна на наступны дзень, калі мы перакрылі праспэкт, я ўспомніў гэтыя словы. На сутках я таксама сядзеў разам з Шумчанкам. Ён пастаянна казаў: «Супраць вас, хлопцы, завядуць крымінальныя справы. Я стаяў убаку, не выходзіў на праезную частку, а вось вы стаялі на дарозе. Улічвайце гэта».
«НН»: Чаму лідэр прадпрымальнікаў Шумчанка застаўся збоку, а вы ўсё ж пайшлі на такія радыкальныя дзеяньні 10 студзеня?
МП: Мой бацька сам прадпрымальнік з маленькага беларускага гораду Бярозы. У 1992—93 гадах я на ўласныя вочы бачыў, як ён пачынаў сваю справу. Я добра памятаю, як прадпрымальнікаў пачалі называць «вашывымі блохамі». Не магу сказаць, што мой бацька, доктар паводле адукацыі, зарэгістраваўся ў ІП ад добрага жыцьця. Што да Шумчанкі, то нічога кепскага казаць пра яго я ня буду, хаця і асоба гэта досыць спрэчная. Гэты чалавек, безумоўна, мае свой пункт гледжаньня. Ён не працуе на рэжым, як думаюць многія. У гэтым мяне пераканалі суткі, праведзеныя разам на Акрэсьціна.
«НН»: Бацька і сёньня працуе прадпрымальнікам?
МП: На сёньняшні момант ён закрывае сваю справу ў Беларусі і пераводзіць бізнэс ва Ўкраіну. Сёньня бацька каго можа ўзяць на працу? Мяне, які пражывае ў Менску, ці настаўніцу‑сястру, ці яшчэ аднаго непаўналетняга сына. Але, прабачце, яму ў першую чаргу патрэбныя кіроўцы вялікагрузных аўтамабіляў і грузчыкі з прадаўцамі. Мне яго шкада, бо ў чалавека паламаны лёс. Ён арыентаваўся на зусім іншае, але ў 1993 годзе яму сказалі, што дактары‑міжнароднікі дзяржаве ня вельмі патрэбныя, тады яму і давялося мяняць усё жыцьцё. Больш за тое, у новай справе ён таксама дабіўся посьпеху. Цяпер яму 47 гадоў, чатыры апошнія зь іх яму не дазваляюць адкрыць сваю аптэку. А як варыянт прапаноўваюць узначаліць бярозаўскае аддзяленьне «Белай Русі», але ён, натуральна, адмаўляецца.
«Мая задача стварыць лібэральную моладзевую арганізацыю»
«НН»: Ты кажаш, што галоўнае сёньня для цябе арганізацыйная праца ў АГП? Што ты маеш на ўвазе?
МП: Для любой палітычнай партыі важная моладзевая арганізацыя. У 2006‑м, калі я прыйшоў у АГП, у партыі моладзевай арганізацыі не было. Калі арыштавалі Дзяніса Дзянісава, то пытаньне моладзевай фракцыі АГП абвастрылася яшчэ болей, бо патрэбна была сіла, якая каардынавала б сваю дзейнасьць, а таксама выступала ў абарону вязьня.
З больш сталых сяброў партыі выходзіць на плошчы з партрэтамі палітвязьняў могуць толькі Лябедзька, Дабравольскі, Палевікова, але далёка ня ўся палітрада. Мая задача — стварыць лібэральную моладзевую арганізацыю, якая б сумяшчала і задачы дэмакратызацыі грамадзтва, і больш шчыльную працу з моладзьдзю. «Маладыя дэмакраты» сёньня — гэта пляцоўка, дзе фармуюцца будучыя лідэры партыі. Многія кажуць, ці не занадта мы маладыя. Але паглядзім на рэчы. Гордан Браўн у 17 гадоў стаў агітатарам Лейбарысцкай партыі, тое самае Тоні Блэр. Арганізацыйны момант яшчэ важны тым, што ў беларускай апазыцыі пастаянныя праблемы з мэнэджмэнтам. У нас многія крычаць: «Я — мэнэджар». Я ня мэнэджар, але хачу ім стаць. Вельмі нестае нармальнага мэнэджмэнту для арганізацыі рэгіянальных структур, палітычных кампаній. Нават цяпер, набліжаецца «Чарнобыльскі шлях», але ніякай яснасьці ўсё яшчэ няма наконт акцыі. У «Маладых дэмакратаў» ёсьць хлопец Алесь Сергіенка, які займаецца тэхнічнымі момантамі. Хоць ён выпадае з увагі прэсы, але ягоная праца ня менш важная, чым, як кажуць на «нашаніўскім» форуме, мае «агэпэшныя выхадкі».«Наша база — Менскі буйныя гарады»
«НН»: Чаму АГП?
МП: Я прыйшоў у АГП у 2006 годзе, напісаў заяву на ўступленьне ў партыю, у той жа дзень мяне прынялі. Гэта было пасьля падзеяў на Плошчы. Хаця я доўга вагаўся і выбіраў між рознымі палітычнымі структурамі. Мне падаецца, што краіне патрэбныя не харызматычныя лідэры, а людзі, якія рэальна здольныя рабіць сваю справу, у АГП я бачу такіх людзей. Яны працуюць мэнэджарамі і топ‑мэнэджарамі некаторых дробных карпарацый, прыватнымі прадпрымальнікамі, некаторыя валодаюць самі ўнітарнымі прадпрыемствамі. Магу назваць хаця б Паўла Данэйку, на такіх людзей і трэба арыентаваць моладзь. Пасьля перамогі як мне тлумачыць выбарцам, чаму я без вышэйшай адукацыі, іх не хвалюе, што мяне адлічылі за палітычныя погляды. Некалі я сышоў з «Маладога фронту» яшчэ і таму, што немагчыма быць увесь час маладым, як яны прапануюць. Зрэшты, я так і не адказаў, чаму я выбраў АГП. Напэўна, проста зьбег абставін.
«НН»: Ты сам пачаў тэму. Уявім, што ў краіне праходзяць дэмакратычныя выбары. Колькі працэнтаў галасоў выбарцаў можа набраць АГП?
МП: У 1995 годзе падчас апошніх дэмакратычных выбараў у краіне практычна ва ўсіх менскіх акругах месцы ў Вярхоўным Савеце ўзялі сёньняшнія сябры АГП — Лябедзька, Дабравольскі, Гразнова, Багданкевіч. Наша база — менавіта Менск і буйныя гарады. Прызнаюся, што ў раённых цэнтрах падтрымка ў нас значна меншая. Думаю, што працэнтаў дзесяць—пятнаццаць мы ў любым выпадку здольныя ўзяць.
«НН»: А сам сёлета ідзеш на выбары?
МП: Я прайграў «праймэрыз» у Бярозе Юрасю Губарэвічу. Разглядаецца магчымасьць удзелу ў Менскай вобласьці, але ёсьць абставіны, чаму я не пайду на выбары — адсутнасьць вышэйшай адукацыі (выбарца трэба паважаць) і магчымая судзімасьць.
«НН»: На зьезьдзе АГП аддасі свой голас Лябедзьку?
МП: У Анатоля Лябедзькі ёсьць толькі адна хіба: у яго няма канкурэнцыі. Пры адсутнасьці канкурэнцыі любы палітык страчвае нейкія свае якасьці. У Партыі БНФ тут больш пазытыўная тэндэнцыя. У нас шмат хто можа ўзначальваць партыю, але мала хто хоча.
«Буду ініцыяваць правядзеньне пазачарговага зьезду»
«НН»: Хто такія «Маладыя дэмакраты»?
МП: Гэта ўжо трэцяя спроба стварэньня моладзевай фракцыі АГП. Першая была «Грамадзянскі форум» Уладзімера Навасяда, другую рабіў Алесь Карніенка.У Менску сёньня мы маем каля 60 чалавек сяброў нашай арганізацыі. Канечне, мы прайграем такім буйным кампаніям, як «Джынс за свабоду» ці «Малады фронт», але апярэджваем «Моладзь БНФ». Фактычна днём нараджэньня нашай арганізацыі можна лічыць 7 лютага 2007 году, калі сямёра сяброў арганізацыі з партрэтамі Дз.Дзянісава выйшлі да францускага пасольства. Цяпер мы маем структуры ў Горадні, Берасьці, Магілёве. Праблемы толькі з Гомельшчынай і найбольш зь Віцебшчынай. Мы ня гонімся за масавасьцю, бо якасьць для нас важнейшая.
«НН»: Яшчэ зьбіраесься вылучацца на пасаду старшыні «Маладых дэмакратаў»?
МП: Буду найбліжэйшым часам ініцыяваць правядзеньне пазачарговага зьезду арганізацыі. Аляксандар Шункевіч добра можа прадстаўляць арганізацыю ў парлямэнце ці нейкім муніпалітэце, але кіраваць ва ўмовах блізкіх да баявых — не. Я не хаваю, што зьбіраюся яшчэ пацягацца з Шункевічам.
>«Падрабіў подпіс бацькі. Каб уступіць у «МФ»
«НН»: Увогуле, як ты прыйшоў у палітыку?
МП: У 13 гадоў я ўступіў у «Малады фронт». Ішоў 1999 год. Я вельмі цікавіўся гісторыяй, быў юнаком, які перачытаў усяго Караткевіча.
У суседа‑мастака дома пастаянна выступалі Віктар Шалкевіч, іншыя барды. Ужо ў гэтым узросьце я быў абсалютна нацыянальна сфармаваным чалавекам. Нават з маці, якая ў мяне расейка, часта ўзьнікалі спрэчкі. Яна хацела, каб я быў такім «расейскім» хлопчыкам, але я быў іншым. Мы ўтрох стварылі бярозаўскую суполку «МФ», праз год нас ужо было 15 чалавек. Яшчэ праз год мы праводзім кампанію «Выбірай», шэраг канцэртаў. Мой стрыечны брат Алесь Люціч грае ў гурце «Б:Н», так што можна сказаць, што гэта сямейнае, прага да Беларушчыны. Дарэчы, цікавы момант: у «МФ» можна было ўступаць толькі з 16 гадоў, з дазволу бацькоў — з 14. Дык я падрабіў дакумэнты, што мне ўжо ёсьць чатырнаццаць, а таксама падрабіў подпіс бацькі.«НН»: Дык а ты сам лічыш, што палітыка для цябе ўсур’ёз і надоўга, ці толькі часовае захапленьне?
МП: У мяне заўсёды было і застаецца жаданьне займацца бізнэсам, але пакуль гэта немагчыма. Што да палітыкі, то фішка ў тым, што больш нікога няма. Каб быў нейкі малады чалавек у АГП, які б займаўся маёй справай лепш за мяне, то я насамрэч быў бы гэтаму толькі рады. Адкрылі б з бацькам сваё прадпрыемства, займаўся б рэклямай, два—тры разы на тыдзень прыходзіў бы на офіс АГП рабіць сваю працу, і ўсё. Так робіць шмат хто у нашай партыі. Але на дадзены момант я ня ведаю, хто б мог выконваць мае функцыі. Я на самай справе лічу, што ў мяне ёсьць палітычны патэнцыял і трэба яго разьвіваць.
***
Міхаіл Пашкевіч нарадзіўся 20 лютага 1986 г. у Рэспубліцы Комі (Расейская Фэдэрацыя). З 1999 г. сябар «Маладога фронту». З 2006 г. у АГП. Восеньню 2007 г. абраны намесьнікам старшыні арганізацыі «Маладыя дэмакраты». Фігурант крымінальнай справы за мітынг прадпрымальнікаў 10 студзеня.
