Культура1010

Паўстанцы, мастакі ды катаржане на фотах з унікальнага альбома Ромэра

У гарадзенскім Музеі гісторыі рэлігіі ўпершыню выставілі здымкі з калекцыі малавядомага мастака і паўстанца.

На пачатку 1980-х, калі музей толькі ствараўся, нікому невядомы жыхар мястэчка Лунна на Мастоўшчыне прынёс супрацоўнікам альбом, поўны пажаўцелых фотаздымкаў, гравюраў і акварэляў. На вокладцы альбома красаваліся таямнічыя літары: AR. Доўгі час альбом ляжаў у музейных запасніках, пакуль навукоўцы не ўзяліся за яго вывучэнне…

Лацінскія літары аказаліся ініцыяламі Альфрэда Ромэра — жывапісца, скульптара ды інсургента часоў Паўстання 1863 года. Прозвішча Ромэра не дарма гучыць на нямецкі манер: ягоны род быў вядомы ў Саксоніі яшчэ ў XV ст. Сам Альфрэд нарадзіўся ў Вільні ў 1832-м, браў урокі жывапісу ў мастака Канута Русецкага.

За падрыхтоўку Паўстання 1863 года Ромэр трапіў у Дынабургскую крэпасць (цяпер Даўгаўпілс, Латвія), дзе адбывалі зняволенне і іншыя інсургенты. Пасля вызвалення ў 1865-м шмат падарожнічаў па Нямеччыне, Францыі, Італіі, дзе пазнаёміўся з тагачаснымі мэтрамі выяўленчага мастацтва.

Сам мастак паспеў адліць каля 40 медалёў з выявамі знакамітых сучаснікаў, распісваў цэрквы і касцёлы, друкаваў навуковыя працы па гісторыі мастацтва, у тым ліку даследаваў гісторыю слуцкіх паясоў. Большая частка спадчыны Ромэра загінула ў пажарышчах шматлікіх войнаў або была вывезеная за мяжу. Яго імя ў Беларусі зараз вядомае вузкаму колу спецыялістаў…

Улічваючы гэтыя абставіны, знойдзены альбом — гэта сапраўдны скарб. На здымках з яго мы бачым сяброў і знаёмых уладальніка: творчую і навуковую эліту былой Рэчы Паспалітай, егіптолагаў і еўрапейскіх мастакоў-баталістаў, паўстанцаў-вязняў Дынабургскай фартэцыі ды катаржан, якія акурат вярнуліся з Сібіры.

Выстава паказвае далёка не ўвесь «Архіў Ромэра»: сюды не ўвайшлі гравюры ды частка здымкаў на паляўнічую тэматыку (Ромэр быў апантаным паляўнічым). На нешта не хапіла месца, а вось выявы мёртвых жывёлаў дырэкцыя чамусьці палічыла «негуманнымі».

Сяргей Казуля — куратар выставы.

Як спадзяецца супрацоўнік музея і аўтар выставы Сяргей Казуля, калі «зоркі сыдуцца», калекцыю можна будзе неўзабаве выдаць у выглядзе паўнавартаснага альбома.

Каментары10

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

Будучы аб'ект Сусветнай спадчыны, які загубіла абыякавасць. Чым адметная Сцяпанкаўская царква, якая загінула ў пажары

Будучы аб'ект Сусветнай спадчыны, які загубіла абыякавасць. Чым адметная Сцяпанкаўская царква, якая загінула ў пажары

Усе навіны →
Усе навіны

Блогер-канспіролаг Вірус спыняе сваю дзейнасць, бо ніхто яму не данаціў14

«Прагноз кіроўцы — 15—16 гадзін на мяжы». Пасажыры аўтобусаў, што едуць у Літву, скардзяцца на незвычайна доўгае чаканне1

«Нават дарослыя хацелі далучыцца». Як беларусы ў эміграцыі арганізавалі летнік для дзяцей у Белавежскай пушчы

Застаўся без парэчак. Уладальнік гадавальніка пад Мінскам — пра тое, як надвор’е паўплывала на працу1

Топ-менеджарка Astronomer, якая абдымалася з CEO кампаніі на канцэрце Coldplay, таксама звольнілася3

У Віцебску абрынуліся сем гаспадарчых пабудоў з-за падмывання грунту

Смерць удовам. Археолаг расказаў пра знаходку, якая сведчыць пра жудасны звычай першых славян на Беларусі32

Бум на матчу па ўсім свеце: попыт расце, запасы змяншаюцца5

Пяць парад, як проста пазбавіцца ад паху і плям поту на адзенні4

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Будучы аб'ект Сусветнай спадчыны, які загубіла абыякавасць. Чым адметная Сцяпанкаўская царква, якая загінула ў пажары

Будучы аб'ект Сусветнай спадчыны, які загубіла абыякавасць. Чым адметная Сцяпанкаўская царква, якая загінула ў пажары

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць