Адзін з найлепшых беларускіх музыкаў, літаратар Лявон Вольскі у студыі Радыё Свабода адказваў на званкі слухачоў, разважаў над электроннай поштай, SMS-паведамленьнямі ў праграме "Начны госьць".
«Скажу праўду: на «Эўрабачаньні» наша «Крамбамбуля» ўвайшла б у дзясятку»
(Спадар: ) «Пытаньне да спадара Вольскага. У «Народнай Волі» прачытаў невялікае інтэрвію са сьпявачкай Смолавай. На адно з пытаньняў яна зрэагавала так: «Дык што, можа, на Эўрабачаньне паедзе «Нэйрадзюбель» ці Мілінкевіч?» Пракамэнтуйце, калі ласка, гэтае выказваньне».
(Вольскі: ) «З задавальненьнем паехала б «Крамбамбуля», і ў дзясятку дакладна ўвашла б... Бо мы ведаем, як гэта зрабіць – чым зьдзівіць і гэтак далей. Разумна трэба падыходзіць да конкурсу. Але такога падыходу якраз не хапае і нашым выканаўцам, і нашаму начальству. Скажу бязь лішняй сьціпласьці: а вось мы маем неабходную інтуіцыю і ўменьне...
Другое – чаму я выступіў у абарону беларускіх «мэга-зорак»? (Дарэчы, сапраўдныя мэга-зоркі жывуць у мэга-краінах, выключэньне, напэўна, хіба толькі Швэцыя.) Дык што зьменіцца, калі «белзорка» Смолава не даедзе ў Атэны? А проста ўмомант стане ну такой гераіняй! Бо дзякуючы поп-машыне, якая пастаянна бухае па галаве, народ яе сапраўды ведае, ня кажучы пра таго ж Ярмоленку... Адпаведна пры ўмове забароны ўезду-выезду маса пакрыўджаных шарагоўцаў стануць у абарону няшчасных «герояў», якіх крыўдзяць злосныя імпэрыялісты... Навошта такі розгалас у сьвеце?»
(Спадар: ) «Чуў, што Вы задумвалі неяк сумесны праект з Гюнеш Абасавай. Цікавы голас, дарэчы, у дзяўчыны. Паразуменьне не знайшлі зноў жа па «ідэйных» матывах? Ёй забаранілі выступаць разам з Вамі? І яшчэ: ці ведаеце Вы факты, калі дзяржэстраднікі не баяліся сапсаваць кар’еру і працягвалі кантактаваць з «чорнасьпісачнымі» артыстамі?»
(Вольскі: ) «Ціск на Гюнеш сапраўды быў: ёй прапанавалі: альбо «Славянскі базар», альбо «Крамбамбуля»... Пры такой дылеме Абасава, натуральна, выбрала шлях айчыннай поп-зоркі. Для дзяўчыны з Баранавічаў, якая імкнецца заняць нейкія першыя месцы ў эстрадзе краіны, гэта натуральна. І я ня ведаю ніводнага эстраднага сьпявака, які б адмовіўся ад эстраднай кар’еры паводле нейкіх ідэйных меркаваньняў».
Глупства, узьведзенае ў абсалют: у чорнай краіне забаранілі рэп, а ў «белай» – рок...
(Мікалай, Магілёў: ) «Што стаіць за гісторыяй эфірнай забароны шэрагу рок-выканаўцаў: тут улада прадэманстравала сваё самадурства, ці яшчэ болей глупства нарабілі са страху быць залічанымі ў «ідэйна ненадзейныя» розныя начальнікі дзяржаўных і камэрцыйных тэле- ды радыёстанцый?»
(Вольскі: ) «Хутчэй за ўсё і тое, і другое. Унутраны цэнзар... Неразумныя дзеяньні ананімных «ідэолягаў»... З дурных паралеляў – хіба забарона рэпу, здаецца, у Зімбабвэ. Сьмех: у чорнай краіне забараніць рэп... Пра гэта даведаўся ўвесь сьвет! Тое самае й тут: больш за паўтара году нацыянальныя рок-гурты практычна не іграюць вялікіх канцэртаў, адлучаныя ад любога эфіру... Узьведзенае ў абсалют глупства! І сьвет зрэагаваў на яго падтрымкай беларускіх музыкаў».
«Чаму пайшоў за Шарамета? Я публічная асоба, і ў судзе мне куды прасьцей, чым, скажам, студэнтам, якіх могуць выгнаць з вучобы»
(Алена, Слуцак: ) «Я вельмі ўдзячная вам за выступ на Кастрычніцкай плошчы, за Вашую песьню. Але яшчэ больш – за тое, што выйшлі на сайт «Белорусский партизан», калі арыштавалі Паўла Шарамета і прапанавалі стаць сьведкам у судзе, бо бачылі, як затрымлівалі апазыцыйнага журналіста. Такі ўчынак – контрфон тыповай беларускай сьвядомасьці: схавацца, не рызыкаваць сабой, асабліва калі ёсьць магчымасьць застацца незаўважаным і тады судзьдзя – толькі тваё сумленьне... А гэта і быў той самы момант».
(Вольскі: ) «Слухайце, я публічная асоба ў той ці іншай ступені, і мне ў судзе значна прасьцей, чым, напрыклад, Вам, альбо нейкім студэнтам, бо іх могуць за тое выгнаць з вучобы».
(Спадар: ) «Людзі, якія маюць дачыненьне да тэлебачаньня, казалі, што беларускія каналы выкарыстоўваюць 25-ы кадр для замбаваньня народу. Ці сапраўды гэта так? Вы ж спэцыяліст...»
(Вольскі: ) «Сапраўды, я некалі працаваў на 8-м тэлеканале, дзе вёў такую сьмешную, гіранічную перадачку «Квадракола», таму пэўнае ўяўленьне пра тэхналёгіі сапраўды маю... Але сёньня, мне здаецца, дзяржаўная мэдыямашына цудоўна абыходзіцца бяз розных там хітрыкаў кшталту таго самага 25-га кадру... Людзі добра замбуюцца і празь бясконцыя «ідэйна вывераныя» праграмы, перадачы, зь якімі яны прачынаюцца ад шостай раніцы і кладуцца спаць. Б’юць і б’юць па галовах... У такіх умовах раней-пазьней пачынаюць верыць, што «нашыя» сябры – іранцы, а «нашыя» ворагі – тыя ж эўрапейцы...»
«У гэтым рамане да зрэзу нашага часу прыплюсаваны дадатковы абсурд...»
(Спадар: ) «Ведаю, што ў Вас ёсьць паэтычныя зборнікі...»
(Вольскі: ) «Так, два. Але зараз ня маю часу для заняткаў свабоднай паэзіяй».
(Спадар: ) «Ці можна знайсьці Вашыя вершы ў інтэрнэце?»
(Вольскі: ) «Абсалютна не займаўся гэтым. Бо ня дужа задаволены тым, чым займаўся пятнаццаць гадоў назад».
(Аліна, Пухавічы: ) «Ці закончылі вы свой раман? Пра што ён, калі і дзе выйдзе?»
(Вольскі: ) «Карэктура кнігі ўжо вычытаная. Там паўтара дзясятка апавяданьняў і ці то раман, ці то аповесьць – я ня дужа разьбіраюся... Пра што? Зрэз часу плюс нейкі дадатковы абсурд... Як выйдзе, дык пачытаеце».
(Юнак, Маладзечна: ) «Спадар Лявон, куды можна зьвярнуцца сёньня літаратарам-пачаткоўцам, якія пішуць на не зусім «цікавыя» для дзяржаўных выданьняў тэмы?»
(Вольскі: ) «На жаль, з прэсай такая сытуацыя, як і з усёй культурай... Апошняй такой вольнай выспачкай была газэта «Наша Ніва», зараз яна ў вельмі цяжкім стане – уся зашчэмленая ўладнымі структурамі. Але ёсьць сайт тыднёвіка, знайдзіце яго праз інтэрнэтны пошук. Яшчэ раю адмысловы літаратурны партал: на беларускай лацініцы набярыце litara.net. І там вы зможаце спаткацца з цэлым літаратурным беларускім сьветам, надрукаваць нешта сваё».
Практычна ідэал: не прымаў наркотыкі і не прадаваў Леніна, а мацюкаецца толькі разы са два на год...
(Аляксей: ) "Недзе чытаў, што Вас арыштавалі ў Сочы за наркату. Ці праўда?"
(Вольскі: ) «Мяне затрымалі летась у Ялце падчас аблавы на нефармалаў. Я цягну на іх сваім выглядам, гэта праўда... Знайшлі ў партманэце палову таблеткі ад галаўнога болю: зразумелі ўсё і адпусьцілі. Такія вось «калёсы»...
(Мікалай Галынец, Мазыр: ) «Расказвалі, у маладосьці для падтрымкі штаноў вы пісалі партрэты Леніна. Праўда?»
(Вольскі: ) «Маляваў. Але ня так, як вядомы па групе «Бонда» гітарыст Ваня Маркаў: скульптар па спэцыяльнасьці, ён ваяў Ільічоў, калі не было грошай у сям’і... А я маляваў Леніна ў войску, бо меў мастацкую адукацыю і таму мне даручалася выпускаць «баявыя лісткі».
(Спадар: ) «Скажыце нарэшце праўду: сьпяваеце ў ZETе?»
(Вольскі: ) «Пра што Вы – там зусім іншы чалавек! Проста ён падобны да мяне, хоць пастаянна ў масцы ходзіць... Дарэчы чарговы ZETаўскі альбом выйдзе калі ня ў гэтым месяцы, дык у наступным дакладна».
(Спадар: ) «Ці мацюкаюцца рок-музыкі і Вы асабіста?»
(Вольскі: ) «У мяне зь дзяцінства неяк не заладзілася з гэтай «мудрагелістай» справай. Таму й зараз злоўжываю «выбранай» лексікай у выключных выпадках – можа, раз на два гады. Альбо, напрыклад, калі трэба працытаваць трапны анэкдот, альбо песьню нейкую, адкуль слоў ня выкінеш... А музыкі – яны ж такія людзі, як і ўсе. Розныя. Ёсьць інтэлігентныя, але ўвесь час лаюцца матам! Іх шмат...»
Новы альбом N.R.M. будзе «адступнцкім». З чорным пэсымізмам ды ідыёцкім аптымізмам...
(Спадар: ) «Дзе і як можна набыць Вашыя зборнікі?»
(Вольскі: ) «У розных крамах тыпу «Містэрыі гуку», або ёсьць крамка пад ГУМам... Шукайце, пакуль яшчэ прадаюць!»
(Антося: ) «Спадар Вольскі, трэба рабіць акцыі супраціву больш яскравымі, каб прыцягнуць у рух новых людзей. Ці плянуеце недзе выступаць у хуткім часе, якія пляны на новы альбом? Разумею, што ўмовы складаныя, але перадрэвалюцыйная муза павінна натхняць творцу, каб творца натхняў людзей. Дзякуй, Жыве Беларусь! Антося».
(Вольскі: ) «Жыве! Паглядзіце афіцыйны сайт нашага фан-клюбу – там ёсьць цікавыя рэчы пра некаторыя задумкі, выступы... Што да альбому, дык як ні дзіўна – у нас ужо дзесяць песень! Мы займаемся імі, нібыта ў завадзкім канвэеры: зьбіраемся тройчы на тыдзень. І ў гэтым сэнсе магу вас парадаваць – справа зрушылася».
(Максім, Вільня: ) «Прывітаньне, шаноўны спадар Лявон! Як Вы маецеся? Калі чакаць наступны альбом гурту N.R.M.? Загадзя дзякуй, спадар Максім з-пад Вільні».
(Вольскі: ) «Альбом на падыходзе. Палітра пачуцьцяў у ім багатая: ад чорнага пэсымізму да ідыёцкага аптымізму... Сёлета, дарэчы, цікавая сытуацыя: чакаюцца рэлізы, то бок выхады новых альбомаў гуртоў N.R.M., «Крамбамбуля», плюс яшчэ the best «Крамбамбулі» і альбом ад ZET»
(Спадар, Берасьце: ) «Ці адыходзіце Вы ў новым альбоме ад сваёй традыцыйнай канцэпцыі?»
(Вольскі: ) «Адыходзім, вы як зь языку зьнялі...»
(Спадар, Івацэвічы: ) «Будзеце даваць тур у падтрымку новага альбому? Дык заедзьце ў наш раён: тут многа людзей любяць вас...»
(Вольскі: ) «Цэлых дваццаць восем чалавек?»
(Спадар: ) «Памыляецеся: дваццаць дзевяць! Адкуль такое веданьне сытуацыі?»
(Вольскі: ) «Даўно рок-музыкай займаюся, дык паступова разьвіваецца тэлепатыя...»
Гады тры – энтузіязм, далей – сям’я, дзеці, хлеб надзённы: чэзьне-чэзьне і ўсё, каманда рассыпаецца...
(Алесь, Менск: ) "Ці праўда, быццам Вы настолькі паўплывалі на Кулінковіча, што ён перайшоў на родную мову?»
(Вольскі: ) «Кулінковіч і безь мяне дастаткова сфармаваная асоба, каб урэшце рэшт дайсьці да беларускамоўных песень. Я вельмі рады гэтаму ягонаму рашэньню і лічу, што альбом «Танкі» – адзін зь лепшых у дыскаграфіі Сашы. Вельмі цікавыя песьні, зусім па-іншаму ён загучаў... У любым выпадку, гэта прадуктыўны пошук, за які толькі радуесься».
(Макс: ) «Як вы ставiцеся да хiп-хоп гурту "Чырвоным па-беламу"? Зь вялiкай павагай, Макс».
(Вольскі: ) «Вельмі добра стаўлюся, ведаю лідэра гэтай каманды, Кроу. Мы рэгулярна сустракаемся і ў Варшаве, і тут. Магчыма, зробім нават агульны трэк: удвох начытаем, для сьмеху...»
(Макс: ) «Лявон, каго б Вы адзначылi сярод маладых беларускiх сьпевакоў ды гуртоў?
(Вольскі: ) «Добрых маладых выканаўцаў у нас проста безьліч! Шкада толькі, выжываюць самыя магутныя, самыя ўтрапёныя і самыя ўпартыя. Бо на гэтай тэрыторыі, дзе адсутнічае нармальны шоў-бізнэс – ёсьць толькі дзяржаўны, уся гэтая музыка «нерэкамэндаваная»... Яна па-за законам – ніхто нікуды ня будзе вас запрашаць. Людзі на энтузіязьме займаюцца два, тры, чатыры гады, потым сям’я-дзеці, няма чым карміць, трэба працаваць... Чэзьне, чэзьне – каманда распадаецца.
Паўтараю: у нас вельмі шмат добрых выканаўцаў, якія ў любой іншай краіне «раскруціліся» б праз год».
«Як кажуць у «вэртыкальных» вярхах, вы «ня ў курсе структуры моманту...»
(Алесь Асіпцоў, Магілёў: ) « У мяне нібыта й простае пытаньне... Патлумачце, чаму Вы ды й іншыя рок-музыкі так мала бываеце на гастролях у беларускай глыбінцы? Справа ў ганарарах? У заканадаўстве? У адсутнасьці Вашай аўдыторыі? Я пытаюся пра гэта, бо артысты блізкія да ўлады наадварот часьцяком у нашых краях. Як і расейскія папсавікі...»
(Вольскі: ) «Шаноўны Алесь і шаноўнае спадарства, вы, як кажуць верхнія вэртыкальнікі, крышачку «ня ў курсе структуры моманту». Вельмі цяжка выбіць гастрольнае пасьведчаньне на канцэрт рок-каманды, той жа, напрыклад, N.R.M. Калі хтосьці сходзіць у аддзел культуры Магілёўскага гарвыканкаму і праб’е дазвол на канцэрт нашага гурту, то абавязкова прыедзем!»
(Спадарыня: ) «Дзень добры самаму моднаму і самаму беларускаму музыку РБ! Спачатку хочацца пажадаць Вам самых вялікіх посьпехаў у творчасьці, якую гэтак шмат людзей любіць у Беларусі! А цяпер пытаньне: калі Вы ўжо наведаеце Горкі? Тут жа столькі моладзі і студэнтаў. У Воршу езьдзіце, а яшчэ 40 км да Горак не даяжджаеце…Чакаем!»
(Вольскі: ) «Дзякуй – і паўтараю тое самае, што сказаў Алесю: пры станоўчым адказе тэлефануйце і абавязкова сустрэнемся!»
(Анатоль, Менск: ) «А ці нельга ладзіць канцэрты ня вельмі легальна?»
(Вольскі: ) «Вы давайце тут гэта, не расхіствайце ўстоі дзяржаўнасьці! Колькі гадоў маеце?»
(Анатоль: ) «Трынаццаць...»
(Вольскі: ) «У інтэрнэт час ад часу лазіце? Тады загляніце на наш сайцік nrsm.org – ёсьць цікавая для вас інфармацыя…»
«Народ прызвычаіўся да папсовай жуйкі і лічыць, што эстраднікі ведаюць толькі тры акорды. А як пяць – тады яны проста геніі!»
(Ганна, Менск: ) "Вас нярэдка бачаць разам зь "Ляпісамі": няўжо сур’ёзна ставіцеся да творчасьці каманды Міхалка? Часам тое, што яны робяць, яшчэ горш, чым прасьпяванае той жа Смолавай. Як увогуле ацэньваеце высілкі беларускай папсы?"
(Вольскі: ) «Ляпіс-Трубяцкі» абсалютна па-за стылямі. Міхалок надзвычай таленавіты чалавек, зь ім вельмі цікава працаваць – гэта, па-расейску кажучы, дужа «искромётно»... І музыкі ягоныя таксама своеасаблівыя людзі: ніколі ня будуць граць тое, што ім не па душы. У адрозьненьне ад тых папсавікоў, пра якіх вы пытаецеся.
Папса – гэта калі дасьведчаныя людзі адмыслова робяць песенькі з трох папулярных блатных акордзікаў, ну, пяці акордаў... Тады ўжо зусім «нармальна»... Таму што яны, бачыш, лічаць, быццам народ іншага не зразумее! А народ папросту прызвычаіўся да вось гэтай жуйкі, да гэтых трох ці пяці акордаў, і ўпэўнены: нашыя кампазытары нічога лепшага не напішуць... Такое заганнае кола!»
(Мікалай Гарыніч, Барысаў: ) «Вам ня сорамна, што некалі пісалі тэксьцікі для песенек жонкі менскага банкіра спадара Краўцова?»
(Вольскі: ) «Ну, адно што гэта быў, на мой погляд, мёртванароджаны праект... Прынамсі для мяне. Як толькі я займаюся чымсьці празь сілу, яно не атрымліваецца. Рады, што і тут не атрымалася. А шкада банкіра, які быццам бы ні за што сядзіць зараз у вязьніцы».
На які музычны нацыянальны прадукт варта трымаць раўненьне
(Сьвятлана, Бялынічы: ) "На які нацыянальны музычны прадукт варта арыентавацца тым, хто ведае беларускую музыку ня лепшым чынам? Што Вы думаеце пра сёньняшняе разьвіцьцё беларускай культуры?"
(Вольскі: ) «Арыентавацца трэба на тое, што вам бліжэй да сэрца і да душы. Можа быць, да галавы... Беларуская музыка вельмі багатая і разнастайная: ад усялякіх прычытаньняў фолькавай музыкі, старажытнай музыкі, раскапанай энтузіястамі, да ультрасучаснай – і дэнсавай, і рокавай... Тое, што вам будзе бліжэй, і выбірайце.
А культурная сытуацыя ў Беларусі, на мой погляд, вельмі цяжкая. Яна перажывае ня тое што крызыс – сапраўдную катастрофу. Бо ўсё незалежнае, усе найлепшыя творцы ў гэтай сытуацыі папросту напалову як бы па-за законам: не рэкамэндуюцца, не вітаюцца... Я ўжо не кажу пра рок-музыку ці любую незалежную! Гэта зусім «ня наша – апазыцыйнае...»
(Віталь Бендажкевіч, Наваполацк: ) «Можа, Вы плянуеце альбом з перакладам на родную мову гітоў расейскіх выканаўцаў? Ці не паспрыяе такі дыск на тых, хто думае, што на беларускай мове прыгожых песень не бывае?»
(Вольскі: ) «Шкада іхняй зашоранасьці, неразуменьня вартасьцяў... Калі яны лічаць, быццам расейскае лепшае, то я магу адказна заявіць: у васьмі зь дзесяці выпадкаў лепшае менавіта нашае! Проста яны больш раскручаныя праз тую ж тэлевізію. Мы гралі шмат зь якімі расейскімі выканаўцамі і можам сказаць – гэта параўнаньне не са мной, а зь беларускімі менавіта выканаўцамі – шмат каму зь іх няма чаго рабіць побач з нашымі нармальнымі гуртамі... Таму й не зьбіраюся нічога перакладваць. Хапае свайго. Вось зараз будзе трыб’ют «Нэйрадзюбелю», і хутчэй за ўсё мы перакладзем якую-небудзь іхнюю старую песьню на беларускую мову. Карацей, ёсьць чым займацца бяз гэткіх рэчаў».
Чаму музыкі дэманструюць культуру спалучэньня адрознага, а палітыкі – бескультур’е канфрантацыі?
(Максім: ) «Вы блізкія да палітыкі: чаму ў такім разе яны не бяруць прыклад з уменьня рок-музыкаў – вельмі розных – знаходзіць агульную мову дзеля карысьці важных праектаў. Сваімі супольнымі праектамі вы дэманструеце культуру спалучэньня разрозьненага, адрознага. А яны – бясконцае канфрантацыйнае бескультур’е. Ці не на Вашых вачах пасварыліся, напрыклад, Мілінкевіч з Казуліным? Няўжо беларусы такія бясконца канфліктныя людзі?»
(Вольскі: ) «Так, мы адмыслова прадэманстравалі творчую інтэграцыю, здавалася б, з выключна розных людзей – я зь Міхалком ды Кулінковічам... Розныя людзі, розныя творцы, розныя каманды. Да таго ж мы супрацоўнічалі з украінцамі, з палякамі зараз будзем. А вось наконт маёй блізкасьці з палітыкамі вы памыляецеся: ледзь-ледзь ведаю Мілінкевіча, а з Казуліным наагул незнаёмы. На плошчы з намётавым лягерам я падтрымліваў людзей, якія выйшлі туды з пратэстам. Бо нашая справа – пісаць песьні і дапамагаць людзям: калі яны змагаюцца, дык павінны нешта слухаць... Астатняе хай робяць палітыкі».
(Юнак, в.Багданаўка, Лунінецкі р-н: ) «Ці не заплянаваныя ў Вас супольныя музычныя праекты накшталт «Крамбамбулі» з такімі сьпевакамі, як Сьвятаслаў Вакарчук і Аляксандар Кулінковіч?»
(Вольскі: ) «Месяцы два таму мы прэзэнтавалі ў цэнтры Варшавы, у Старым горадзе, вялікі канцэрт з удзелам гуртоў «Крама», Сашы Кулінковіча, Русі зь «Індыга» плюс культавыя польскія выканаўцы – гэта апошні супольны музпраект. Далей – новыя акцыі, пабачым якія...»
Стасункі «творцы – дзяржава» часьцей заканчваюцца жорсткай драмай першых...
(Антось Цыбуля, Полацак: ) «Ці не зьбіраецеся Вы зьяжджаць зь Беларусі?»
(Вольскі: ) «Сёньня не, а ў будучым? Хто ведае, што з намі здарыцца заўтра... За мной стаіць не адна тысяча людзей, якія слухаюць нас, цэняць нашую творчасьць... І калі я раптам зьеду на пошукі лепшай долі, нейкіх там грошай, шмат маладых людзей разьверыцца ў сваіх ідэалах, скажам так... Таму я хутчэй магу паехаць з адным ці другім гуртом на нейкія студыі, пабыць там месяц-два... Але ўсё роўна буду вяртацца сюды на канцэрты, рэпэтыцыі».
(Вікторыя, Менск: )«Прывітанне! Мяне завуць Вікторыя, я – студэнтка зь Менску. Хачу спытацца ў Лявона, ці ня думаў ён пра тое, каб вылучыць сваю кандыдатуру на пост кіраўніка дзяржавы. Мне здаецца, у беларусаў ёсьць давер да яго асобы... І ўвогуле, што Лявон думае пра музыкаў, творчых дзеячоў, якія пачынаюць займацца палітыкай?"
(Вольскі: ) «Як хочаце, каб краіна ляжала ў руінах, каб заводы ўсе спыніліся, каб вуліцы былі засьмечаныя, каб скончыўся ўвесь спорт, а была толькі культура, вакол адна культура – тады выбірайце! Я, канечне, паспрабую «запусьціць эканоміку», толькі ня ўпэўнены, што тое атрымаецца, хоць і буду старацца… Вам гэта трэба? Мне – не!
Што да сутыкненьняў творчых асобаў з уладай, дык магу прыгадаць хіба ці не адзіны ўдалы прыклад – Вацлаў Гавэл. Але ён заняўся палітыкай у досыць сур’ёзным узросьце… Так што я пачакаю!»
(Спадар: ) "Ці ёсьць у Вас такая песьня, якая б магла стаць гімнам дэмакратычнай Беларусі? І калі «не», то ці плянуецца ейнае напісаньне?"
(Вольскі: ) «Ня справа рок-гурту пісаць гімн краіны. Мы можам стварыць гімн Незалежнай Рэспублікі Мроя, але гэта ўжо іншае... А для новай дэмакратычнай Беларусі – не, ня нашая справа. Як тыя казалі, тут падыходзіць наступны варыянт: аўтар музыкі – Саюз кампазытараў, аўтар тэксту – Саюз пісьменьнікаў... А рок – гэта музыка па-за любой дзяржавай: па-за дэмакратычнай, па-за таталітарнай, па-за капіталізмам, па-за сацыялізмам... Рок і ўся незалежная, авангардная музыка ідзе паралельна зь дзяржавай. Яны рэдка перакрыжоўваюцца. І стасункі «творца – дзяржава» ў большасьці выпадкаў кепска заканчваюцца. Для творцы менавіта. Для дзяржавы радзей...»
(Спадар: ) «Аб чым Вы будзеце пець, калі да ўлады прыйдзе нармальны чалавек? А можа Вы па крыві – апазыцыянэр?»
(Вольскі: ) «Рок-н-рольшчык заўсёды да ўлады калі не апазыцыйны, дык... Ну, калі нават улада і падабаецца, ён такі... халодны да яе! Ня лезе звычайна ў гэтыя справы. Раней я дэкляраваў: можа быць, N.R.M. ня знойдзе сябе ў новай Беларусі – не застанецца месца для нас. Можа быць... І няхай так здараецца! Я буду толькі рады, што дзеля шчасьлівай Беларусі гурт памрэ... Мне не шкада, каб у нас усё памянялася, у тым ліку і з культурай.
Каб усё зьмянілася, стала нармальным, як у астатнім сьвеце, я гатовы ахвяраваць нават N.R.M...»
Аляксандар Уліцёнак, Радыё Свабда
