Чым можа прывабіць турыстаў Глыбоцкі раён? Гэта, безумоўна, сам раённы цэнтр з прыгожымі храмамі, азёрамі, вішнёвым фэстам. У Глыбоцкім раёне знаходзяцца слаўныя азёры — Доўгае, Шо, Псуя. А яшчэ, безумоўна, Мосар. Там касцёл патанае ў лілеях, флоксах і іншых кветках. Калі будзеце ехаць у Мосар, то па дарозе не прамініце магчымасці спыняцца ва Удзеле каля Касцёла Беззаганнага зачацця найсвяцейшай панны Марыі.
Касцёл даглядаюць трое братоў-францішканаў. Калі давядзецца сустрэць некага з іх, то абавязкова папрасіце паказаць батлеечнае прадстаўленне. Нам яго паказваў айцец Ян Хэрнік.
Яго светлыя вочы ззяюць дабрынёй. «Зараз пачнецца містэрыя», — абвяшчае ён нам і выключае святло ў памяшканні. Пстрыкае кнопка старэнькага магнітафона, запальваюцца гірлянды, сцэна перад намі ажывае. Робіцца казачнай і незвычайнай.
Гэта не традыцыйная беларуская батлейка з лялькамі на стрыжнях, якімі кіруе чалавек. Тут усё механізавана. У пачатку 2000-х з Польшчы ствараць батлейку прыязджаў яшчэ адзін францішканін — брат Фелікс.
Для персанажаў батлейкі тут выкарыстоўваюцца звычайныя цацкі — паўсюдныя Барбі і Кены. Скрыжаванне традыцый і сучаснасці. Бачылі такое недзе? Цурчыць вада, бягуць цягнікі, грае музыка.
Адна частка батлеечнай пастановы прысвечаная традыцыйнай тэме нараджэння Хрыста ў Бэтлееме. А другая — Бэрнадэт, якой у XIX стагоддзі ў французскім горадзе Люрд з’яўлялася Маці Божая. Усё прадстаўленне ідзе на беларускай мове.
Ніхто ў вас не папросіць грошай за паказ, але на падтрыманне батлейкі, вядома, патрабуюцца грошы. Таму лепш за ўсё пакінуць нейкае ахвяраванне ў скрыні, якая стаіць у гэтым самым памяшканні.
Яшчэ ва ўдзельскім касцёле ёсць невялікі музей у гонар польскага святара-францішканіна Максімільяна Кольбэ, які пайшоў на смерць дзеля незнаёмага чалавека. У 1982 годзе Кольбэ далучылі да спісу святых. Адзін з плакатаў Ян Хэрнік прывёз з ЗША. «Максімільян тут падобны да супергероя ці персанажа вестэрна, яны любяць такі стыль», — смяецца манах.
У сутарэннях касцёла ёсць яшчэ фотавыстава, прысвечаная дзейнасці манахаў-францішканаў па ўсім свеце.
Удзела на сённяшні дзень менш прапіяраны за Мосар куток Глыбоччыны, але спыніцца там, безумоўна, варта.
