Кангрэс даследчыкаў Беларусі — гэта форум, дзе можна ўжывую пагаварыць з кракаўскім прафесарам Новакам і найвышэйшым гісторыкам Еўропы Латышонкам. Даведацца пра апошнія распрацоўкі ракетных тэхналогій ад Паратнікава і Алесіна. Падыскутаваць з дакладам баска, які вывучае заходнепалескія гаворкі, — Крысціяна Рансара. Увечары выпіць піва на Лайсвес-алеі з палітолагам Валерам Карбалевічам.
Гэта такі інтэлектуальны кацёл, які рэдка сустрэнеш.
Бачацца ў Коўне людзі з розных краін. Сёлета было 16 секцый, з'ехалася каля 500 удзельнікаў.
Кульмінацыяй Кангрэса заўжды ёсць цырымонія ўручэння прэмій за найлепшыя публікацыі апошніх двух гадоў.
Летась лаўрэатамі былі Настасся Скеп'ян, Мікола Хаўстовіч і Маргарыта Бальмасэда.
Хто ўганараваны сёлета? Гэта стала вядома ўвечары 8 кастрычніка. Цырымонія прайшла ў Палацы BLC Коўна. Яе вялі прафесары-гісторыкі Дарота Міхалюк і Захар Шыбека.
Прэмію за найлепшую гістарычную кнігу атрымаў гісторык з Мінска Аляксандр Груша за кнігу «Дакументальная пісьмовасць Вялікага Княства Літоўскага (канец XIV — першая траціна XVI ст.).
Груша, Александр. Документальная письменность Великого Княжества Литовского (конец XIV — первая треть XVI в.). — Минск: Беларуская навука, 2015. — 465 с.
«Мы ўвесь час крытыкуем Акадэмію навук, а прэміі ўсё збіраюць яе супрацоўнікі», — адзначыў у час уручэння Захар Шыбека.
Прэмію імя Зоры Кіпель за найлепшую кнігу ў галіне гуманітарных навук фундуе сям'я Кіпеляў — вось каб больш сямей так ушаноўвалі памяць добрых людзей. Прэмію ж атрымаў Цімафей Авілін за кнігу ўнікальнай тэматыкі: «Паміж небам і зямлёй: этнаастраномія».
Авілін, Цімафей. Паміж небам і зямлёй: этнаастраномія. Вільня: Тэхналогія, 2015. 260 с.
Прэмію за найлепшую кнігу ў галіне сацыяльна-палітычных навук атрымала даследчыца Вольга Кучынская. Яе манаграфія выйшла ў выдавецтве ўплывовага амерыканскага ўніверсітэта.
Кучынская Вольга. The Politics of Invisibility: Public Knowledge about Radiation Health Effects after Chernobyl. MIT Press, 2014. 264 p.
Асобна былі ўганараваныя аўтары найлепшых артыкулаў.
У галіне гісторыі гэта наватарскі артыкул Канановіч, Уладзімір. Радавод князёў Глінскіх: памяць пра мінулае як зброя палітычнай барацьбы. Ён разглядае паняцце родавай памяці і як яна ўплывае нават на выбар у дзяржаўнай палітыцы.
У галіне гуманітарных навук гэта дацэнт Полацкага ўніверсітэта Лобач, Уладзімір. Феномен вайны ў міфапаэтычнай карціне свету беларусаў // Беларускі фальклор: матэрыялы і даследванні. Навуковы зборнік. Вып. 1. — Мн.: Беларуская навука, 2014. — С. 58-91.
У галіне сацыяльна-палітычных навук гэта Васілевіч, Наталля. Заведама нераўнапраўныя: Царква і дзяржава ў Беларусі пары кансалідаванага аўтарытарызму // ARCHE. №4. 2015. C. 216-253.
Асаблівая прэмія ў гэтым годзе — прэмія за найлепшую польскамоўную манаграфію на беларускую тэматыку. Яе атрымала — пры вялікім, шыкоўным выбары прэтэндэнтаў — этнолаг Ганна Энгелькінг.
Сваю кнігу «Калхознікі. Антрапалагічнае даследаванне тоеснасці беларускай вёскі пералому ХХ і ХХІ стагоддзя» Энгелькінг пісала 20 гадоў, ажыццявіўшы дзясяткі паездак.
«У калхознікаў сядзяць гаспадары, гэта галоўнае, што я адкрыла ў сваіх экспедыцыях. І той гаспадар, кулак заслугоўвае помніка ў Мінску, каб аддаць яму пашану», — прызналася Энгелькінг на цырымоніі ўручэння.
Engelking, Anna. Kołchoźnicy. Antropologiczne studium tożsamości wsi białoruskiej przełomu XX i XXI wieku. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2012. 858 s.
Вось спісы кніг і публікацый, што трапілі ў шорт-лісты прэміі.
ГІСТОРЫЯ
Манаграфіі
Волкаў, Мікола. Артылерыя Нясвіжскага замка. Мінск: Андрэй Янушкевіч, 2015. — 188 с.
Груша, Александр. Документальная письменность Великого Княжества Литовского (конец XIV — первая треть XVI в.). — Минск: Беларуская навука, 2015. — 465 с.
Лісейчыкаў, Дзяніс. Святар у беларускім соцыуме: прасапаграфія ўніяцкага духавенства 1596-1839 гг. — Мінск: Беларусь, 2015.
Рэйн, Леанід. Каралі і пешкі: калабарацыя ў Беларусі ў час Другой сусветнай вайны. Смаленск: Інбелкульт, 2015.
Сагановіч, Генадзь. Грунвальд у беларускай гісторыі. Спроба разбору палітычнага міфа. Мінск: Медысонт, 2015.
Сліж, Наталля. Шлюбныя і пазашлюбныя стасункі шляхты Вялікага Княства Літоўскага ў XVI—XVII стст. Смаленск: Інбелкульт, 2015.
Чарнякевіч, Андрэй.Нараджэнне беларускай Гародні. Мінск: Выдавец А.М. Янушкевіч, 2015. 172 с.
Артыкулы
Канановіч, Уладзімір. Радавод князёў Глінскіх: памяць пра мінулае як зброя палітычнай барацьбы // ARCHE. 2015. № 9. С. 195-218.
Ляхоўскі, Уладзімір; Нашчынец, Канстанцін. Кантрабанда ў БССР у 1920-х — 1930-х гг.: сацыяльна-эканамічнае вымярэнне // ARCHE. 2015. № 11. С. 293-323.
Мартынюк, Алексей. Кто и когда впервые произнес на латыни и по-немецки «Белая Русь»? // Alba Ruscia: белорусские земли на перекрестке культур и цивилизаций (X-XVI вв.). Под общей ред. А.В. Мартынюка. М. 2015. С. 27-38.
Пушкін, Ігар. Самавызначэнне беларусаў у Магілёве падчас Першай сусветнай вайны //
Białoruskie Zeszyty Historyczne / Беларускі гістарычны зборнік. Z. 43. 2015. C. 158-184.
ГУМАНІТАРНЫЯ НАВУКІ
Манаграфіі
Авілін, Цімафей. Паміж небам і зямлёй: этнаастраномія. Вільня: Тэхналогія, 2015. 260 с.
Малей, Аляксандр. Витебский «Квадрат». Художественное исследование нонконформистского движения художников в Витебске и Минске (1987—2000 гг.). Минск: Экономпресс, 2015. 332 с.
Марціновіч, Дзяніс. Жанчыны ў жыцці Уладзіміра Караткевіча. Мінск: Чатыры чвэрці, 2014. 114 с.
Некрашэвіч-Кароткая, Жанна. Шматмоўная літаратура Беларусі ў кантэксце актуальных літаратуразнаўчых канцэпцый. Мінск: БДУ, 2015. — 207 с.
Трус, Мікола. Максім Багдановіч: коды жыцця і творчасці. — Мінск: БДТУ, 2015. — 179 с.
Шаўчэнка, Ганна. Паэзія Антона Гарэцкага і станаўленне рамантычнай традыцыі ў польскамоўнай літаратуры Беларусі ХІХ стагоддзя. Мінск: Кнігазбор, 2015.
Артыкулы
Багдановіч, Ірына. Польскамоўны верш Krakow Адэлі з Устроні як «ключ» да разгадкі аўтарства паэмы Мачаха // Studia Białorutenistyczne. 9/2015. С. 149-163.
Брусевiч, Анатоль. Экзістэнцыйнае падарожжа Эдзіка Мазько // Białorutenistyka Białostocka. — 2014. — Т.6. —С. 135 — 151.
Жук, Ігар. «У тумане» Васіля Быкава: тры тэзісы да граматыкі наратыўнай інтрыгі аповесці // Studia Białorutenistyczne. 9/2015. С. 181-202.
Казлоўская-Дода, Ядвіга. Родавыя формы сучаснай беларускай мовы на матэрыялах газеты «Звязда» // Беларуска-польскія моўныя, літаратурныя, гістарычныя і культурныя сувязі. Пад рэд. І.Э.Багдановіч. — Мінск: Кнігазбор, 2015. — С. 46-69.
Лобач, Уладзімір. Феномен вайны ў міфапаэтычнай карціне свету беларусаў // Беларускі фальклор: матэрыялы і даследванні. Навуковы зборнік. Вып. 1. — Мн.: Навука, 2014. — С. 58-91.
САЦЫЯЛЬНА-ПАЛІТЫЧНЫЯ НАВУКІ
Манаграфіі
Крывашэй, Дзмітрый. Дзяржаўная культурная палітыка ў Беларусі (1991-2010 гг.). Мінск: Беларуская навука, 2014. — 521 с.
Кучынская Вольга. The Politics of Invisibility: Public Knowledge about Radiation Health Effects after Chernobyl. MIT Press, 2014. 264 p.
Русаковіч, Андрэй. Германия во внешней политике Беларуси (1990-2012 гг.). Минск: РИПО, 2015. 423 с.
Сакалова, Галіна. Рынок труда Республики Беларусь в социологическом измерении. Под общ. ред. Г. Н. Соколовой. Минск: Белорусская наука, 2014.
Сасункевіч Вольга. Informal Trade, Gender and the Border Experience. Ashgate, 2015. 240 р.
Смірнова, Разалія. Судьба белорусской провинции: социологический анализ. Под общ. ред. Р. А.Смирновой. Минск: Белорусская наука, 2015.
Артыкулы
Астапава Анастасія. Why All Dictators Have Moustaches: Political Jokes in Contemporary Belarus // Humor 2015; 28(1): 71—91.
Васілевіч Ганна. Eastern Partnership Initiative: 5 Year Results and Future Perspectives // in: Bátor, Peter. — Ondrejcsák, Róbert. (eds.): Panorama of global security environment 2014. Center for European and North Atlantic Affairs (CENAA), Bratislava 2015, pp. 27-39.
Васілевіч Наталля. Заведама нераўнапраўныя: Царква і дзяржава ў Беларусі пары кансалідаванагааўтарытарызму // ARCHE. №4. 2015. C. 216-253.
Гапава Алена. Страдание и поиск смысла: моральные революции Светланы Алексиевич // Неприкосновенный запас. 2015. №1.
Новікаў Аляксандр. The evolution of the environmental movement in Belarus: from Chernobyl to global climate change // Environmental Sociology (2015), 1:2, 92-101.
Прысмакова Паліна. Why Does China Invest in Belarus? Billions of Loans from Perspective of Chinese Local Governments // Belarusian Political Science Review. Volume 3, 2014-2015.
Ярашэвіч Вячаслаў. Political Economy of Modern Belarus: Going Against Mainstream? // Europe-Asia Studies (2014), 66:10, 1703-1734.
ПОЛЬСКАМОЎНЫЯ МАНАГРАФІІ НА БЕЛАРУСКУЮ ТЭМАТЫКУ
(2011-2015 гг.)
Antoniewicz, Marceli. Protoplaści książąt Radziwiłłów. Dzieje mitu i meandry historiografii., Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2011.
Barszczewska Nina, Jankowiak Mirosław. Dialektologia białoruska. Warszawa 2012. 308 s.
Cichoracki, Piotr. Województwo poleskie 1921-1939. Z dziejów politycznych. Łomianki, 2014.
Czwołek, Arkadiusz. Piórem i buławą: Działalność polityczna Lwa Sapiehy kanclerza litewskiego, wojewody wileńskiego. Toruń: Wydawnictwo naukowe UMK, 2012. 734 s.
Engelking, Anna. Kołchoźnicy. Antropologiczne studium tożsamości wsi białoruskiej przełomu XX i XXI wieku. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2012. 858 s.
Kowalski, Mariusz. Księstwa Rzeczpospolitej. Państwo magnackie jako region polityczny. Warszawa: IGiPZ PAN, 2013. 396 с.
Mironowicz, Eugeniusz. Wojna wszystkich ze wszystkimi, Białoruś 1941-1944. Avalon, 2015. 243 s.
Siwek, Beata. Wolność ukrzyżowana. Rzecz o białoruskim dramacie i teatrze. Lublin: KUL, 2011, 412 s.
Śleszyński, Wojciech. Województwo Poleskie. Avalon, 2014. 336 s.
Zielecka-Mikołajczyk, Wioletta. Prawosławni i unici w Rzeczypospolitej XVI-XVIII wieku wobec życia i śmierci w świetle testamentów. Warszawa, Neriton, 2014.
Узнагароджанне Прэміі адбываецца пры фінансавай падтрымцы Беларускага дабрачыннага фонда (Лондан, Вялікабрытанія) і сям’і Кіпель (ЗША).
