Мастачка Алена Кіш нарадзілася ў канцы 19 стагоддзя ў вёсцы Раманава Слуцкага павета. Яна была самавучкай і размалёўвала дываны, якія пасля ўпрыгожвалі хаты землякоў. Прычым рабіла гэта не за грошы — за ежу. Улюбёным яе сюжэтам былі фантазіі на тэму «рай на зямлі».
Адзін з сюжэтаў Алены Кіш «У райскім садзе».
Праўда, рай так і не здарыўся. У 60 гадоў [па іншых звестках — у 53 гады] ад голаду і роспачы Алена скончыла жыццё самагубствам — кінулася ў раку. Творчасць мастачкі прызналі толькі пасля яе смерці, у 1978 годзе, калі дзякуючы мастаку Уладзіміру Басалыгу яе дываны з’явіліся на рэспубліканскай выставе.
Сёння значная частка прац Кіш захоўваецца ў архівах Заслаўскага гісторыка-культурнага музея, але пры гэтым сама яе творчасць даследаваная мала. Заўважыўшы гэтую несправядлівасць, украінка Аксана Ціпліцька і беларуска Марына Ахмедава вырашылі даць казачна-экзатычным сюжэтам другое жыццё.
«Адна з першых выстаў, на якую я трапіла ў Мінску, была прысвечаная якраз дыванам Алены Кіш. Я была вельмі ўражаная тым, што ўбачыла, і пачала захоплена распавядаць пра гэта знаёмым. Было дзіўна і крыўдна, што мала хто пра творчасць Кіш ведае», — расказвае Аксана, якая год таму пераехала з Украіны ў Мінск да мужа.
Для дызайнеркі і архітэктаркі з Брэста Марыны Ахмедавай Кіш заўсёды была своеасаблівым арыенцірам у творчасці, сімвалам беларускай культуры. Аб’яднаўшы свае ідэі і магчымасці, дзяўчаты вырашылі зрабіць праект, які прысвячаўся б гэтай цікавай для іх абедзвюх асобе.
«Мы вывучылі папулярныя кірункі ў сучаснай модзе і спалучылі іх з беларускімі матывамі. Стылізацыя мастацтва даўно стала звыклай справай ва ўсім свеце», — распавядаюць сяброўкі.
Агулам на падрыхтоўку першай калекцыі хустак спатрэбілася паўгода. Прамалёўка ўсяго аднаго палатна займае два месяцы, працэс працягваецца. Ці будзе брэнд развівацца далей — залежыць ад таго, ці зацікавяць рэчы беларусаў.
Дзяўчаты працуюць з натуральным шоўкам, таму выніковы кошт хустак не малы — каля 200 рублёў. Але яны прынцыпова не хацелі рабіць гэты праект са штучнымі тканінамі. Праўда, Аксана і Марына не выключаюць, што ў будучыні атрымаецца зрабіць сам працэс вырабу больш танным.
Замовіць сабе ці камусьці з блізкіх падарунак з нацыянальным каларытам можна ўжо цяпер, падтрымаўшы праект на краўдфандынгавай платформе.
