Усяго патроху

Сёння — зімовы Юр'я (Юр’еў дзень)

«Ёсць на свеце два Юр’i i абодва дурнi: адзiн халодны, а другi галодны», казалі ў народзе. У Юр’еў дзень варажылi аб будучай зiме.

У народзе 9 снежня называлi Зiмовым (Восеньскiм) Георгiем, цi Юр’евым днём.

На працягу годe святкуюць два Юрыi-Ягорыi: адзiн халодны, зiмовы — 9 снежня, другi галодны, вясновы — 6 мая. На Беларусi пра два Юр’i казалi так: «Ёсць на свеце два Юр’i i абодва дурнi: адзiн халодны, а другi галодны».

У рускiх князёў, пачынаючы са святога роўнаапостальнага князя Уладзiмiра, iснаваў пачэсны звычай будаваць храмы ў гонар iх нябесных ахоўнiкаў — святых, iмёны якiх яны насiлi. Вялiкi князь Яраслаў Мудры (1019—1054), якi ў святым хрышчэннi насiў iмя Георгiй, прытрымлiваючыся гэтай традыцыi, паклаў пачатак будаўнiцтву храма i манастыра ў iмя святога вялiкапакутнiка Георгiя Перамаганосца.

Георгiеўскi храм знаходзiўся перад брамай Святой Сафii Кiеўскай. На яго будаўнiцтва князь Яраслаў адпусцiў шмат сродкаў, а ў яго стварэннi брала ўдзел вялiкая колькасць будаўнiкоў. Асвяцiў узведзены храм свяцiцель Іларыён, мiтрапалiт Кiеўскi, 9 снежня 1054 года, пасля чаго было прызначана царкоўнае святкаванне гэтай падзеi.

Да ХVI стагоддзя беззямельныя сяляне мелi права пераходзiць ад аднаго памешчыка да другога за тыдзень да Юр’ева дня i тыдзень пасля яго. Выдадзеныя ў 1497 i 1500 гг. новыя судзебнiкi пачалi абмяжоўваць адыход сялян ад сваiх гаспадароў. Толькi скончыўшы ўсе палявыя работы, селянiн мог пакiнуць гаспадара i перайсцi да iншага. Калi ж у ХVII ст. i гэту прывiлею скасаваў Барыс Гадуноў, узнiкла прымаўка: «Вось табе, бабуля, i Юр’еў дзень».

Пасля Зiмовага Юр’я жывёлу больш не пускалi на пашу, «бо Юрэй ужо даў ваўкам свабоду аж да вясенняга Юр’я», i «адмыкае пашчы ваўкам», «што ў ваўка ў зубах, тое Ягорый даў».

Лiчылася, што «з Ягорыя мядзведзь у бярлозе моцна засынае, а ваўкi шчэмяцца, цiснуцца да сялянскiх падворкаў».

У Юр’еў дзень варажылi аб будучай зiме.

Для гэтага хадзiлi слухаць ваду ў калодзежы: калi цiха — зiма будзе цёплая; пачуеш якiя гукi — чакай моцных маразоў i завiрухi.

А яшчэ прыкмячалi так:

Ягорый з мостам, а Мiкола (19 снежня) — з цвiком (марозам).

Калi святы Юрай пакрые зямлю дастаткова тоўстым слоем снегу, потым святая Варвара (17 снежня) справiць адлiгу,

а святы Мiкола (19 снежня) замарозiць, то зiма будзе не толькi спрыяльная для паездак праз балоты, але i для азiмiны.

Калi да Ягор’ева дня бывае шэрань, то сеў аўсоў у будучым годзе скончыцца да Ягор’ева дня (6 мая).

Юрый мосцiць, Варвара разварвае, а Мiкола гвоздзіць.

Калi перад восеньскiм Георгiем будзе шмат снегу, чакаюць, што да вясенняга Георгiя ўжо будзе трава.

Каментары

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

«Я хачу справядлівасці — і для жанчын, і для сябе». Шчырая гутарка з Андрэем Стрыжаком пра скандал з дыкпікамі, залежнасці і будучыню55

«Я хачу справядлівасці — і для жанчын, і для сябе». Шчырая гутарка з Андрэем Стрыжаком пра скандал з дыкпікамі, залежнасці і будучыню

Усе навіны →
Усе навіны

На поўначы Брэста працягвае смярдзець, улады заклікаюць «не панікаваць»2

Са Швецыі дэпартуюць яшчэ адну беларускую сям'ю11

Пад Быхавам адкрылі помнік археалагічнай знаходцы 1960 года. Ён падобны да надмагілля

Ва Украіне пад уплывам пратэстаў вяртаюць незалежнасць антыкарупцыйным органам8

У Мёрах падлетак прадаваў парнаграфію, выкарыстаўшы нумар суседа

Берасцеец ператварыў сямітонны валун у каменную ванну5

Мінчукі скардзяцца на атручванне пасля наведвання вядомага рэстарана. Працу ўстановы прыпынілі7

«Саўт-парк» жорстка высмяяў Трампа. Белы дом рэзка асудзіў12

РПЦ запатрабавала ад Беларускай праваслаўнай царквы вярнуць у назвах згадванне Маскоўскага патрыярхата52

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Я хачу справядлівасці — і для жанчын, і для сябе». Шчырая гутарка з Андрэем Стрыжаком пра скандал з дыкпікамі, залежнасці і будучыню55

«Я хачу справядлівасці — і для жанчын, і для сябе». Шчырая гутарка з Андрэем Стрыжаком пра скандал з дыкпікамі, залежнасці і будучыню

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць