Культура1616

Памёр Васіль Сёмуха, які пераклаў на беларускую мову Біблію і ўсю нямецкую класіку

Пра гэта паведаміла ў сваім фэйсбуку старшыня Беларускага ПЭН-Цэнтра Таццяна Нядбай.

Сёмуха памёр на 84-м годзе жыцця.

Нарадзіўся Васіль Сёмуха на хутары Ясенец Пружанскага раёна. Ягоных тату і маму забілі немцы за сувязь з партызанамі. Уратавалі Васіля ад смерці і выгадавалі цёткі.

Сваёй роднай мовай называў заходнепалескі дыялект, які вельмі любіў і з якога праз пераклады шмат прыўнёс у літаратурную беларускую мову, якой валодаў віртуозна. 

Пры канцы жыцця Васіль Сёмуха страціў зрок у выніку дыябету, але да апошняга перакладаў.

Ён аўтар поўнага перакладу Бібліі на беларускую мову. Ён таксама пераклаў на беларускую дзясяткі аўтараў з нямецкай, польскай, латышскай, лацінскай, нарвежскай, іспанскай моў. Вуснамі Сёмухі па-беларуску загаварылі Гётэ, Шылер, Грымельсгаўзэн, Брэхт, Зюскінд, Райніс, Бэлшавіца, Міцкевіч, Славацкі, Ева Пінска… Не раз публікаваўся ў «Нашай Ніве».

Удзельнічаў у барацьбе за незалежнасць у 1980—1990-я.

Васіль Сёмуха — лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі, быў уганараваны дзяржаўнымі ўзнагародамі Нямеччыны і Латвіі. Ад сярэдзіны 1990-х яго, аднак, ігнаравалі ўлады РБ, бо ён рэзка і адкрыта крытыкаваў аўтарытарны рэжым. Выкладаў у забароненым Беларускім ліцэі імя Якуба Коласа. П'есу «Узлёт Артура Уі, які можна было спыніць» у ягоным перакладзе, поўную паралеляў з беларускай сучаснасцю, знялі з паказу ў тэатры «Вольная сцэна».

Ён выгадаваў дваіх цудоўных дзяцей. Ягоны сын, прадпрымальнік, жыве ў Мінску, дапамог бацьку выдаць Біблію па-беларуску. А дачка ўдзельнічала ў першых падпольных незалежніцкіх суполках у 1980-я. Пазней яна выйшла замуж у ЗША і цяпер жыве ў Вашынгтоне.

Дзядзька Васіль быў з тых людзей, якія да старасці захоўваюць дзіцячую непасрэднасць. Было ў ім нешта панкаўскае, вясёлае, гарэзлівае, што захапляла моладзь пакаленне за пакаленнем.

Каларытны і душэўны, Васіль Сёмуха, гэты непаўторны чалавек, су-стварыў творы, якія ўвайшлі ў залаты фонд беларускай культуры.

Чытайце таксама: Біблія дзядзькі Васіля

«Барадулін называў мяне казлом, а Караткевіч уратаваў»

Каментары16

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Цяпер чытаюць

«Калі цяпер херова, значыць, гэта яшчэ не канец». Пагутарылі з эпатажным «святаром XXI стагоддзя», пра якога не было чуваць пяць гадоў пасля арышту

«Калі цяпер херова, значыць, гэта яшчэ не канец». Пагутарылі з эпатажным «святаром XXI стагоддзя», пра якога не было чуваць пяць гадоў пасля арышту

Усе навіны →
Усе навіны

У Жытоміры прагучаў моцны выбух1

«Ён міністр з часоў нараджэння Хрыстовага і яшчэ ні разу не сказаў нічога вартага». Марк Рутэ без дыпламатыі выказаўся пра Сяргея Лаўрова4

Экс-караля хіп-хопа P. Diddy апраўдалі па абвінавачванні ў гандлі людзьмі. Але яму ўсё адно пагражае 20 гадоў турмы

Генсак НАТА адрэагаваў на рашэнне ЗША прыпыніць частку вайсковай дапамогі Кіеву3

У вёсцы пад Оршай пры падрыхтоўцы да Дажынак знішчылі гістарычныя будынкі3

Санкцыйная палітыка адміністрацыі Трампа дазваляе Расіі папаўняць вайсковы бюджэт3

Муж Маргарыты Ляўчук быў паранены на фронце5

Зяленскі пазбавіў украінскага грамадзянства мітрапаліта УПЦ Ануфрыя5

На мінскай Камароўцы ў два разы патаннелі лісічкі

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Калі цяпер херова, значыць, гэта яшчэ не канец». Пагутарылі з эпатажным «святаром XXI стагоддзя», пра якога не было чуваць пяць гадоў пасля арышту

«Калі цяпер херова, значыць, гэта яшчэ не канец». Пагутарылі з эпатажным «святаром XXI стагоддзя», пра якога не было чуваць пяць гадоў пасля арышту

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць