«Мы распрацавалі праект указа і ўводзім спрошчаную рэгістрацыю правераных лекаў. Гэта значыць тыя, якія ведае Еўропа і да якіх мы можам прымяніць спрошчаныя патрабаванні. Такім чынам зможам адрэгуляваць рынак», — сказала Малашка падчас круглага стала «Агульны рынак лекавых сродкаў. Рэферэнтнае цэнаўтварэнне».
Як вынікае з праекта ўказа «Аб пытаннях абарачэння лекавых сродкаў», грамадскае абмеркаванне якога працягнецца да 7 сакавіка, у пералік правераных краін увайшлі Аўстралія, ЗША, Канада, Швейцарыя, Японія, Вялікабрытанія, Германія, Данія, Нідэрланды, Швецыя і Францыя.
Наталля Малашка таксама падкрэсліла, што ўжо цяпер у Беларусі адна з самых простых працэдур рэгістрацыі лекаў на постсавецкай прасторы. Такім чынам прадстаўніца Міністэрства аховы здароўя адрэагавала на крытыку, чаму ў Беларусі вузкі асартымент лекаў і кошты на прэпараты вышэйшыя, чым у сумежных краінах. «Асноўныя праблемы — працяглая рэгістрацыя і працэдура выпрабавальных закупак, дарагі хіманаліз. Плюс сам рынак вельмі сацыяльна арыентаваны», — агучыла прадстаўнік Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю Беларусі вынікі апытання вытворцаў і пастаўшчыкоў.
Кіраўнік МАРГ Уладзімір Калтовіч паспрабаваў высветліць, што трэба зрабіць для таго, каб беларусы «не ехалі ў Смаленск па лекі, а куплялі іх у Беларусі». Ён выказаў здзіўленне, чаму там лекі атрымліваюцца таннейшыми, нягледзячы на больш складаную працэдуру рэгістрацыі.
Наталля Малашка назвала наменклатуру прадстаўленых на беларускім рынку лекаў «аптымальнай». Бальніцы не кажуць, што «ім няма чым лячыць людзей». А «людзі ўсе розныя, і ў кожнага можа быць свая прыхільнасць».
— У той час, калі ў нас яшчэ не была добра развіта фармацэўтычная прамысловасць, лекары і насельніцтва вывучылі назвы замежных лекаў. І з гэтым багажом мы існуем да гэтага часу. Таму павінен прайсці некаторы час, каб гэтыя брэндавыя лекі перасталі ў нас выклікаць такое трапяткое стаўленне, — сказала Малашка і прызнала, што, можа быць, сапраўды ў Беларусі «крыху не хапае» так званых арыгінальных прэпаратаў.
Каб вырашыць задачу даступных цэн і шырокага асартыменту прэпаратаў, з 1 студзеня 2019 года ў якасці эксперыменту была ўведзена абавязковая рэгістрацыя гранічных адпускных цэн вытворцаў на 37 міжнародных непатэнтаваных найменняў лекавых сродкаў для лячэння сардэчна-сасудзістых і анкалагічных захворванняў. Асноўныя палажэнні былі прапісаныя ва ўказе № 345 «Аб рэгістрацыі цэн на лекавыя сродкі». Методыка разліку гранічных цэн прадугледжвае іх разлік на аснове рэферэнтнага цэнаўтварэння, г.зн. зыходзячы са звестак аб цэнах вытворцы на лекі ў рэферэнтных (падобных па ўмовах абарачэння лекавых сродкаў) краінах. Лекі, гранічныя цэны на якія не зарэгістраваныя, спынілі абарачэнне ў Беларусі.
Вынікі студзеня-лютага кажуць, што на шэраг прэпаратаў удалося знізіць цэны, але кошт некаторых лекаў застаўся на ранейшым узроўні і нават трохі падскочыў. Ёсць пэўныя пытанні з пастаўкамі пяці з 16 прэпаратаў для лячэння анкалагічных захворванняў, якія альбо знятыя з вытворчасці, альбо іх вытворца яшчэ не зарэгістраваў цэны.
Міністэрства антыманапольнага рэгулявання і гандлю хоча вопыт рэферэнтнага цэнаўтварэння распаўсюдзіць і на іншыя лекавыя групы. Для гэтага МАРГ мае намер атрымаць падтрымку Федэральнай антыманапольнай службы Расіі, якая мае пэўныя напрацоўкі ў гэтай сферы. Учора ведамства падпісалі пагадненне аб супрацоўніцтве.
— Пры ўкараненні рэферэнтнага цэнаўтварэння мы вялікага адтоку пастаўшчыкоў не ўбачылі, — сказаў журналістам статс-сакратар — намеснік кіраўніка ФАС Расіі Андрэй Царыкоўскі. — Зразумела, што мала каму хочацца зніжаць цэны ў 2—3 разы. Але святое месца пуста не бывае. Пераважная большасць пастаўшчыкоў паплакала-паплакала і засталася. Тых, хто адмовіўся, замянілі вытворцамі джэнерыкаў. Гэта не выклікала сістэмнай праблемы.
Наталля Малашка адзначыла, што ўказ №345 і вопыт Расіі ў частцы рэферэнтнага цэнаўтварэння — «гэта добра, хоць і патрабуе дапрацовак». А агульныя намаганні павінны быць накіраваны на тое, каб «лекі ў краіне былі па даступных цэнах». «Але гэтага трэба дасягнуць не за кошт штучнага зніжэння цэн, а наадварот: танным лекам трэба даваць нейкія прэферэнцыі. Каб наступіў момант, што лепш завезці [у краіну] больш таннага, чым мала дарагога», — адзначыла Малашка.
Ці задаволілі адказы прадстаўнікоў Міністэрства аховы здароўя міністра Калтовіча, высветліць не ўдалося.
