«Мяне непакояць крокі па рэабілітацыі «Бурага», — напісала ў сваім фэйсбуку Агнешка Рамашэўская-Гузы. — Гэтае дзеянне супярэчыць польскай традыцыі, у якой не апраўдваецца знішчэнне безабаронных кабет і дзяцей і не ўшаноўваюцца тыя, хто гэта робіць», — напісала яна.
Агнешка Рамашэўская-Гузы — дачка легендарнага актывіста польскай «Салідарнасці», у кватэры якога ў камуністычныя часы адбываліся заняткі падпольнага ўніверсітэта.
Напярэдадні Польскі Інстытут нацыянальнай памяці апраўдаў кіраўніка польскага антыкамуністычнага падполля Рамуальда Райса «Бурага», які, сярод іншага, у 1946 спаліў пяць беларускіх вёсак на Падляшшы.
Рамуальд Райс («Буры»), фота ваеннага часу.
Польскі Інстытут нацыянальнай памяці апраўдаў Рамуальда Райса «Бурага», сцвярджаючы, што ранейшыя высновы Інстытута аб яго ўдзеле ў генацыдзе этнічна беларускага насельніцтва на Падляшшы былі «хібнымі», піша Радыё Свабода.
У 2005 годзе следчыя Інстытута нацыянальнай памяці, які займаецца камуністычнымі і нацысцкімі злачынствамі супраць польскай нацыі, зрабілі выснову, што дзеянні камандзіра польскага антыкамуністычнага падполля Рамуальда Райса (мянушка «Буры») у студзені-лютым 1946 года «мелі прыкметы генацыду» ў адносінах да праваслаўных беларусаў.
Выстава памяці ахвяр тэрору ў Залешанах. Фота радыё «Рацыя».
Цяпер Інстытут нацыянальнай памяці, у якім, пасля прыходу да ўлады партыі Права і справядлівасць Яраслава Качыньскага, змянілася кіраўніцтва, скасаваў высновы следчых з 2005 года, называючы іх «хібнымі». Адначасова Інстытут заявіў, што адзіным правамоцным рашэннем у справе «Бурага» з'яўляецца судовая пастанова з 1995 года, якая скасавала смяротны прысуд «Бураму» з 1949 года і рэабілітавала яго, вырашыўшы, што ён у 1946 годзе знаходзіўся ў «абставінах вышэйшай неабходнасці, якая прымушала яго рабіць дзеянні не заўсёды адназначныя этычна». А гэта, у святле закона, азначае, што за «Бурым» няма ніякай віны.
Дэманстрацыя польскіх нацыяналістаў у Гайнаўцы.
У выніку крывавага рэйду аддзела «Бурага» ў студзені-лютым 1946 года згарэлі, часткова або цалкам, вёскі Залешаны, Волька, Шпакі, Зані, Канцавізна. Загінулі 79 чалавек, у тым ліку жанчыны і дзеці ды 30 беларускіх фурманаў, якіх «Буры» перахапіў на шляху свайго крывавага рэйду.
Чытайце таксама: Унук Райса «Бурага»: «Дзед забіваў ворагаў Айчыны, а сярод іх было шмат беларусаў»
