Прэзідэнт Казахстана Нурсултан Назарбаеў выступіў са зваротам да народа Казахстана, у якім паведаміў, што паўнамоцтвы кіраўніка дзяржавы пераходзяць да старшыні верхняй палаты Касым-Жамарта Такаева. Nur.kz апублікаваў поўны тэкст звароту.
Дарагія казахстанцы, суайчыннікі, паплечнікі, сябры партыі «Нұр Атан»!
Сёння я звяртаюся да вас, як гэта рабіў заўсёды, у самыя важныя моманты гісторыі нашай дзяржавы, якую мы разам будуем.
Але сённяшні зварот адмысловы.
Я прыняў няпростае для сябе рашэнне — скласці з сябе паўнамоцтвы прэзідэнта Рэспублікі Казахстан.
У гэтым годзе спаўняецца 30 гадоў майго знаходжання на пасадзе вышэйшага кіраўніка нашай краіны. Я быў прызнаны маім народам вартым стаць першым прэзідэнтам незалежнага Казахстана.
Успомнім, як пала савецкая імперыя, пакінуўшы нам блытаніну і душэўную смуту, разбураную эканоміку і палітыку.
Унутраны валавы прадукт скараціўся ўдвая, не хапала прадуктаў харчавання і тавараў першай неабходнасці. Раптоўна спыніліся ўсе найбуйнейшыя заводы. Здавалася, наступіў калапс.
Гэта быў выклік. І мы яго прынялі. Сталі энергічна пракладваць свой казахстанскі шлях развіцця.
Нашай трыадзінай задачай стала пабудова рынкавай эканомікі, дэмантаж таталітарнай ідэалагічнай сістэмы і мадэрнізацыя ўсіх інстытутаў грамадства. І гэта мы рабілі ў імя стварэння сучаснай дэмакратычнай дзяржавы — Рэспублікі Казахстан.
Разумеючы, што нельга было пабудаваць дэмакратычныя інстытуты пры слабай эканоміцы і бедных грамадзянах, мы ў аснову паставілі эканамічнае развіццё і рост дабрабыту грамадзян. У выніку гэтага нам удалося падняць аб'ём эканомікі ў 15 разоў, а даходы насельніцтва ў 9 разоў (у далярах), што дазволіла скараціць узровень беднасці амаль у 10 разоў.
Мы самастойна і паспяхова пераадолелі ўсе катаклізмы, якія выпалі на нашу долю, уключаючы найглыбейшы сусветны фінансавы крызіс 2007—2012 гадоў.
Казахстан перайшоў ад аграрнай эканомікі да прамыслова-сервіснай. Ідзе працэс індустрыялізацыі і ўрбанізацыі краіны. У сыравінны сектар прыйшлі вядучыя сусветныя інвестары. Гэта дазволіла рэалізаваць вельмі складаныя праекты ў нафтагазавым сектары.
За кошт сыравінных рэсурсаў сфарміраваны фонд для будучых пакаленняў казахстанцаў. Казахстан стаў часткай глабальнай эканомікі, прыцягвае інвестыцыі і гандлюе практычна з усімі краінамі свету.
Пабудаваны новы інфраструктурны каркас краіны. Аўтамабільнымі, чыгуначнымі дарогамі звязаны ўсе рэгіёны краіны. А авіяцыйныя маршруты даюць нам магчымасць адкрываць для сябе новыя старонкі свету.
Казахстан стаў буйной дзяржавай не толькі па тэрыторыі. Сёння нас ужо больш за 18 мільёнаў чалавек. Недалёкі рубеж — 20 мільёнаў чалавек.
Мы ўвайшлі ў лік 50 развітых краін свету. Распрацавана праграма развіцця да 2050 года. Мэта — увайсці ў лік 30 самых развітых краін.
Мы здолелі на руінах СССР пабудаваць паспяховую казахстанскую дзяржаву з сучаснай рынкавай эканомікай, стварыць мір і стабільнасць унутры шматэтнічнага і шматканфесійнага Казахстана. Упершыню ў нашай шматвяковай гісторыі забяспечылі міжнародна-прававое прызнанне Рэспублікі Казахстан. Паставілі Казахстан на карту свету, дзе яго не было як дзяржавы. У нас ёсць свой сцяг, гімн, герб.
У самы няпросты перыяд 90-х гадоў мы пачалі падрыхтоўку спецыялістаў па праграме «Болашак», каб даць моладзі годную адукацыю, магчымасць вывучыць сусветную практыку і прынесці карысць краіне.
У свеце бушаваў крызіс, а мы стваралі ў Астане універсітэт сусветнага ўзроўню, будавалі інтэлектуальныя школы. Маладыя людзі, што гадаваліся ў часы незалежнасці, упэўнены, цэняць клопат краіны пра іх. Яны — птушаняты гнязда незалежнага Казахстана, якія, веру, будуць берагчы і ўмацоўваць нашу краіну, аддадуць свае веды, сілы справе росквіту Бацькаўшчыны.
Упершыню ў гісторыі краіны мы пабудавалі сваю сталіцу. Астана — гэта ўвасабленне ўсіх нашых дасягненняў і перамог.
Усё гэта мы зрабілі разам, дарагія мае казахстанцы.
Усе гэтыя гады вы падтрымлівалі мяне на ўсіх выбарах, падтрымлівалі мае ініцыятывы. Я меў вялікі гонар служыць майму вялікаму народу, роднай краіне. Вялікі дзякуй вам — майму народу і нізкі паклон. Дзякуючы такой падтрымцы я працаваў не шкадуючы сіл, энергіі і здароўя, часу, каб апраўдаць гэты давер.
Як вам вядома, нашымі законамі я надзелены статусам першага прэзідэнта — Елбасы (Лідар нацыі). Застаюся старшынёй Рады Бяспекі, які мае сур'ёзныя паўнамоцтвы. Застаюся старшынёй партыі «Нұр Атан», членам Канстытуцыйнай Рады. Гэта значыць застаюся з вамі. Клопаты краіны і народа застаюцца маімі клопатамі.
Як заснавальнік незалежнай казахстанскай дзяржавы бачу сваю будучую задачу ў забеспячэнні прыходу да ўлады новага пакалення кіраўнікоў, якія працягнуць пераўтварэнні, што праводзяцца ў краіне.
Пытанне пераемнасці ўлады ў Казахстане вырашана канстытуцыйна. У выпадку датэрміновага спынення паўнамоцтваў дзеючага прэзідэнта яго паўнамоцтвы пераходзяць да старшыні енату да заканчэння выбарчага тэрміну. Затым адбудуцца выбары новага прэзідэнта.
Старшынёй Сената парламента цяпер з'яўляецца Касым-Жамарт Кемелавіч Такаеў. Вы яго добра ведаеце. Ён выпускнік МГІМО, доктар навук. Свабодна валодае ангельскай і кітайскай мовамі. Прайшоў вялікі шлях на кіруючых пасадах рэспублікі. Быў міністрам замежных спраў у гады станаўлення знешняй палітыкі краіны, працаваў віцэ-прэм'ер-міністрам і прэм'ер-міністрам краіны, старшынёй Сената. Ведае краіну, яе эканоміку і палітыку. Вылучаўся і працаваў намеснікам Генеральнага сакратара ААН. Гэта было вялікім прызнаннем яго заслуг як дыпламата і знакам даверу да Казахстана.
Побач са мной ён працуе з першых дзён незалежнасці Казахстана. Я добра яго ведаю. Ён чалавек сумленны, адказны і абавязковы. Падтрымлівае цалкам палітыку, што праводзіцца ўнутры краіны і па-за яе межамі. Усе праграмы распрацоўваліся і прымаліся з яго удзелам.
Я веру, што Такаеў — менавіта той чалавек, каму мы можам даверыць кіраванне Казахстанам.
Дарагія суайчыннікі!
Мы бачым, што свет мяняецца, не стаіць на месцы. З'яўляюцца не толькі новыя магчымасці, але і новыя глабальныя тэхналагічныя і дэмаграфічныя выклікі, нестабільнасць сусветнага парадку. Кожнаму пакаленню даводзіцца вырашаць свае задачы. Я і маё пакаленне зрабілі для краіны ўсё, што змаглі. Вынікі вам вядомыя. Свет змяняецца, і прыходзяць новыя пакаленні. Працэс натуральны. Яны будуць вырашаць праблемы свайго часу. Хай паспрабуюць зрабіць краіну яшчэ лепшай.
Разам з светам мяняцца павінны і мы. Звяртаюся да маладога пакалення казахстанцаў — беражыце незалежны Казахстан — нашу агульную Радзіму, Мәңгілік еў — гэта наш народ, зямля нашых вялікіх продкаў. У нас адна Радзіма, адна зямля.
Беражыце дружбу і адзінства нашага народа, наш ўзаемны давер і павагу з культурай і традыцыямі кожнага грамадзяніна краіны.
Толькі так мы будзем моцныя, пераможам ўсе выклікі.
Толькі так мы будзем квітнець.
Паважаныя казахстанцы!
Мае суайчыннікі!
Сёння я звяртаюся да кожнага з вас.
Перад краінай стаяць маштабныя задачы. І я ўпэўнены ў нашым поспеху.
Якім я бачу Казахстан будучыні?
Я цвёрда ўпэўнены, што казахстанцы будучыні — гэта грамадства адукаваных, свабодных людзей, якія будуць размаўляць на трох мовах.
Яны — грамадзяне свету. Яны падарожнічаюць. Яны адкрытыя для новых ведаў. Яны працавітыя. Яны — патрыёты сваёй краіны.
Я перакананы, што Казахстан будучыні — гэта Грамадства Усеагульнай працы. Гэта — дзяржава з моцнай эканомікай, дзе ўсё робіцца для чалавека. Дзе лепшая адукацыя, лепшая ахова здароўя. Дзе пануюць мір і спакой. Дзе грамадзяне вольныя і роўныя, а ўлада справядлівая. Там вяршэнства закона.
Я веру ў тое, што мы рухаемся правільным курсам, і нішто не зможа збіць нас з вернага шляху.
Калі мы будзем моцныя, з намі будуць лічыцца.
Калі мы будзем спадзявацца на цуд або спадзявацца на іншых, мы страцім дасягнутае.
Паважаныя казахстанцы!
Мяркую, што наступіў момант для падпісання адпаведнага ўказа.
