Святкаванне Калядаў пачыналi ўвечары 6 студзеня святочнай вячэрай, якая носiць назву «першай, поснай, беднай, галоднай» куццi (ад назвы рытуальнай стравы).
7 студзеня ва ўсiх падворках чакалi прыходу «калядоўшчыкаў». Увечары 13 студзеня адзначалi «другую, шчодрую, багатую, тоўстую» куццю, сустракалi Новы год (па старым стылi).
Ранiцай 14 студзеня адбывалiся «засеўкi» — чарговы абрадавы абыход 12‑гадовымi падлеткамi ўсiх падворкаў з пажаданнямi выгадаваць добры ўраджай збожжавых культур. Нарэшце, увечары 18 студзеня святкавалi трэцюю «посную, галодную, хрышчэнскую» куццю.
Заканчвалiся Каляды 21 студзеня.
Пярэдадзень Калядаў — гэта момант незвычайнага эмацыянальнага стану, святочнага настрою. Уся сям’я рыхтавалася да свята. Хто i дзе б нi знаходзiўся, абавязкова спяшаўся да гэтага дня вярнуцца дадому. Сэнс гэтага жадання зразумелы: калi ў першы дзень Калядаў усе будуць дома, то i на працягу ўсяго года сям’я будзе разам; калi ж хтосьцi не змог апынуцца дома, то меркавалi, што ў гэтым годзе ён можа пакiнуць сям’ю назаўсёды.
Каб увесь год у доме былi парадак i чысцiня, трэба было ўсё прыбраць: шкрэблi сталы, лавы, падлогу, чысцiлi печ, мянялi сеннiкi.
У хрысцiянскай традыцыi лiчыцца, што аб часе i месцы нараджэння Iсуса Хрыста валхвам паведамiла Вiфлеемская зорка, якая ўзышла на небасхiле з наступленнем цемры.
Менавiта таму святочная вячэра пачыналася ўвечары са з’яўленнем першай зоркi i праходзiла ў строгiм маўчаннi.
Яшчэ адна акалiчнасць пачатку святочнай вячэры сведчыць аб зблiжэннi дзвюх культур — народнай i праваслаўнай. Як вядома, Iсус Хрыстос нарадзiўся ў авечнiку i першай яго калыскай былi яслi з сенам. Таму неад’емным атрыбутам сервiроўкi святочнага стала быў невялiкi стос сена. Яго тонка сцялiлi на стале, а зверху засцiлалi абрус.
Нараджэнне Хрыстова не сустракалi ў паўсядзённым адзеннi. Лiчылася, што гэта i надалей будзе правакаваць беднасць.Таму адзенне павiнна быць новым. Не пажадана было апранаць адзенне цёмных колераў.
Нашы продкi верылi, што апоўначы на свята Нараджэнне Хрыстова расчыняюцца Нябесныя вароты i на зямлю сыходзiць Сын Божы. I таму ў гэты час можна прасiць Госпада аб выратаваннi ад хваробаў i сваiх грахоў.
Усё, аб чым чалавек молiцца ў гэту ноч, абавязкова спраўдзiцца, калi роўна а 12‑й гадзiне ночы выйсцi на двор i тройчы паўтарыць сваю просьбу, гледзячы ў неба.
