Мы не раз чулі пра цяжкасці, звязаныя з беларускамоўнай адукацыяй. Напрыклад, пра лагапедаў, якія, пачуўшы цвёрдыя «р» або «ч», гатовыя дыягнаставаць праблемы. Але беларускамоўныя лагапеды, хоць і ў гамеапатычнай колькасці, усё ж існуюць. А вось калі звярнуцца да спецыяльнай адукацыі…
Як вядома, многім дзецям (асабліва з рознымі праблемамі а-ля аўтызм, ДЦП і г.д.) рэгулярна даводзіцца праходзіць псіхолага-медыка-педагагічную камісію. Да яе абавязкова трэба атрымаць выпіску ў псіханеўролага, які там пазначыць у тым ліку ваш IQ. А для вызначэння гэтага IQ выкарыстоўваецца агульнапрыняты тэст Векслера. І вось, сядзіць сёння мая Гануля на гэтым тэсце і ў яе пытаюцца:
— Сколько дней в неделе? (Анюта завісае: як такое можа быць? Нядзеля — гэта адзін дзень, колькі ж у ёй можа быць дзён, калі не адзін? Колькі дзён у ТЫДНІ, яна цудоўна ведае, але такое элементарнае пытанне на рускай правальвае).
— Что такое пара? (Гануля спрабуе растлумачыць, што гэта газападобны стан вады, расказвае пра тое, што ляціць у паветра. Правяраючаму нават і не ўцяміць, што ў беларускай мове слова «пара» азначае не толькі «два» — за адказ атрымліваем нуль).
— Что такое мех? (Дачка кажа: гэта каб перавозіць, напрыклад, бульбу. У беларускай мове мех — гэта вялікі мяшок, адкуль здагадацца пра ФУТРА?)
На шчасце, Анюта ўсё ж ведае рускую мову, хоць і горш за беларускую. Ды і псіхолаг нам патрапілася адэкватная, у складаных выпадках дазваляла мне перакласці. Таму большасць пытанняў нам была даступнай. Але па правілах бацькі не павінны ўвогуле знаходзіцца ў полі зроку дзіцяці і ніяк не могуць умешвацца ў працэс. Я разумею, што патрабаваць Векслера па-беларуску крыху наіўна: пераклад гэтага тэста і яго адаптацыя патрабуюць вельмі шмат часу і грошай. Тэст перакладзены на не так і шмат моў. Але што, атрымліваецца, што цяпер беларускамоўныя дзеці апрыёры тупейшыя па вашых тэстах?
А, забыў яшчэ адзінае пытанне з літаратуры, якое нам задалі: «Кто написал «Евгения Онегина»? Фініш.
