У грамадстве ўжо асцярожна гавораць пра тое, што ўплыў каранавіруса і закрытых межаў становіцца цалкам прыкметным — прыбыткі бізнэсу пачалі падаць, кліенцкая база скарачаецца.
Вакол гэтага разгараюцца і спрэчкі наконт палітыкі ўладаў не ўводзіць каранцін — слушна гэта ці не?
Чытайце: Кім: Лукашэнка ратуе Беларусь ад катастрофы, не ўводзячы каранцін. Вячорка: Злачынна!
«Наша Ніва» спыталася, як ідуць справы ў невялікіх беларускіх бізнэсаў, і як іх уласнікі ставяцца да магчымага ці немагчымага каранціну.
Іван Мураўёў, уласнік мінскай «Кальяннай №1».
Іван Мураўёў у сваёй кальяннай
Як мы маемся? Я магу сустрэчным пытаннем адказаць — вам журналіст не патрэбны ў газету? Калі сцісла, то людзей няма, кальяны не прадаём, выручкі няма.
Вядома, санстанцыя забараніла нам прадаваць кальяны, а гэта — асноўнае. Так, ёсць алкаголь у бары, ёсць паесці, але гэта спадарожныя паслугі, калі не прадаём галоўны прадукт, то людзі абіраюць нешта іншае, гэта лагічна.
Пакуль у мяне ёсць дадатковая крыніца прыбытку, я яшчэ і як аператар нешта зарабляю — аддаю гэтыя грошы як заробкі сваім людзям. Да таго ж, у мяне добры арэндадаўца — ён знізіў арэнду, а як жывуць мае калегі-канкурэнты я не ведаю, бо не ва ўсіх так. На Зыбіцкай, напрыклад, ніхто не хоча зніжаць арэнду, а яна там пачынаецца ад 30 еўра за метр.
Ну і людзі цяпер не ідуць: памятаю, пасля першага выпадку каранавіруса неяк усё засталося незаўважным, прайшлі выходныя — палову адрэзала, яшчэ выхадныя — працэнтаў 10% ад наведнікаў засталося. А цяпер добра, калі пару чалавек за дзень зойдзе.
І калі разважаць пра каранцін, то ён можа быць у такім выглядзе, што дзяржава, калі яна вырашыць яго ўводзіць, бярэ на сябе адказнасць і кажа, што яна дапаможа ў выглядзе канікул па арэндзе, нейкіх выплат работнікам, то пра гэта можна разважаць. Калі не… то вірус-вірусам, а есці хочацца.
Бо што мне рабіць тады? Работнікі — гэта маладыя рабяты, яны здымаюць тут кватэры, калі я не змагу плаціць, то дзе яны будуць жыць і што есці? Працаваць дыстанцыйна афіцыянт не можа.
Аляксандр Сталярскі, гаспадар аграсядзібы «Коні-Поні», Валожынскі раён.
Аграсядзібы — гэта бізнэс вельмі ўмоўны. Хутчэй дадатковая крыніца даходаў для людзей, якія жывуць у сельскай мясцовасці.
Раней так — хтосьці больш меў, хтосьці менш, але ва ўсіх нешта было, цяпер жа сітуацыя катастрафічная: званкоў вельмі мала, замоваў вельмі мала, ад замоваў на красавік людзі паадмаўляліся.
Інтэр'ер агра-сядзібы «Коні-Поні», фота з сацыяльных сетак
Мы ўвогуле ўчора вырашылі, што правільна ў такіх умовах будзе сысці цалкам на каранцін, пачнём працаваць не раней за май.
Калі шукаць у гэтым пазітыў, то хай гэта будзе добра таму, што ёсць час падрыхтавацца да сезону, рамонты нейкія зрабіць, пакуль нікога ў хаце няма. З іншага боку — невядома, а ці спатрэбіцца гэтая падрыхтоўка.
Я дык ужо пенсіянер, у мяне ёсць крыніцы прыбытку іншыя, а наёмных работнікаў як такіх і няма ў мяне — то дачка, то зяць дапаможа.
А ў нашым Валожынскім кластары, як я кажу, з размоў… «замежны турыст» — такога паняцця зусім няма ўжо, усё.
На найбліжэйшы час замоваў няма ні ў каго.
Ігар Кольчанка, кіраўнік PR-студыі Sette
Ігар Кольчанка
У нас ёсць дзве часткі работы, першая — анлайнавыя актыўнасці, усё што мы робім з медыя, блогерамі, у шырокім сэнсе.
Другая частка работы — івэнты і мерапрыемствы.
Зразумела, што праз каранавірус другая гэтая частка адвалілася цалкам.
Усе запланаваныя ў афлайне мерапрыемствы былі адмененыя, нават мінімальны афлайн пераводзіцца ў анлайн.
Мы ж працуем праектна, значыць, пад кожны праект збіраецца каманда. І калі івэнты адваліліся, адпаведна, каманда пад гэтыя івэнты не запатрабавана.
Скажу так, у нас месяц таму, напрыклад, было восем праектаў, з якіх тры ўжо адвалілася, з нейкімі летнімі праектамі пакуль што нічога не зразумела. Нейкія кліенты з ліку сярэдняга бізнэсу ўжо сышлі, як найбольш уразлівыя.
Мы паступілі так — з часткай супрацоўнікаў, якія праходзілі стажыроўкі і выпрабавальныя тэрміны, не працягнулі кантакты, гэта ўжо адбылося.
Не тое каб я супер-дасведчаны бізнэсмен, які перажыў дзесяць крызісаў і разумее, як трэба дзейнічаць цяпер, але я прадбачу, што тыя праблемы, якія цяпер ёсць, яны нясуць наступствы для нашай эканомікі і нашай сферы канкрэтна, сёння я паставіў мэты скараціць выдаткі кампаніі, каб утрымацца на плаву.
Сёння ўвесь сярэдні і дробны бізнэс, у якога няма падушкі бяспекі, так робіць. Напэўна, спрабуюць знайсці арэнду танней, надзяліць для аптымізацыі работнікаў дадатковымі функцыямі, падрыхтавацца да таго, што гэтая рэцэсія можа быць больш працяглай, чым два-тры месяцы, «да цяпла». Мы гэтак жа рыхтуемся.
Прагназуем, што трэба будзе працаваць у нейкім ваенным рэжыме, але не губляем аптымізму, будзем працаваць у новых умовах.
Іван Шыла, саўладальнік клінінгавай фірмы «Чысты Кіт»
Іван Шыла
Замоў стала менш працэнтаў на 30%, з улікам курса — у два разы. І не толькі таму, што ў далярах мы сталі зарабляць менш, але і таму, што падаражэла рэклама ў Гугле, а таксама расходнікі: мыйныя сродкі, пальчаткі і гэтак далей.
Пакуль што проста стала менш грошай, але пытанне, што будзе далей. Напэўна, стане горш, у гэтым сэнсе ў найбліжэйшы час зарабляць у Мінску будзе складана.
Ёсць клінігавыя кампаніі, якія вынайшлі «антывірусную прыборку» і спрабуюць яе прадаць, але нам такая стратэгія падалася не вельмі чэснай.
Але адаптаваліся ў тым плане, што робім антыбактэрыяльную апрацоўку, работнікі носяць белыя касцюмы і маскі, ахоўныя акуляры, як на фота з Кітая, карацей.
Як гэта будзе далей, я пакуль што не магу сказаць, пытанне аб закрыцці не стаіць, але і росту мы больш не чакаем, упершыню за 3 гады колькасць замоў стала скарачацца.
За гэты месяц мы спрабуем адаптавацца і падрыхтавацца да спынення дзейнасці ўвогуле, каб, калі ўвядуць каранцін, гэта не стала нечаканасцю. Вось мы адкрыліся і ў Кіеве, і там з увядзеннем каранціну колькасць замоў моцна ўпала.
