Лукашэнка настойліва выступаў супраць спынення навучання, аднак у школы пайшло толькі 30—40 % вучняў — гэта па падліках Мінадукацыі, а ў рэальнасці, мусіць нават яшчэ менш. Пра сэнс гэтага паразважаў Андрэй Дынько ў падкасце PodKAS.
«Пандэмія паказала, што беларускае грамадства застаецца глыбока раздзеленым. Амаль Хантынгтанава мяжа па-ранейшаму праходзіць унутры грамадства.
Насуперак таму, што часам можна прачытаць, стратэгія беларускіх уладаў мела мала падобнага да шведскай.
Рэакцыя Лукашэнкі на пандэмію насамрэч ішла ў рэчышчы базавых звычаяў расійскай, а пасля савецкай імперыі.
Не прызнаваць катастроф. А калі і прызнаваць, то толькі пастфактум. І толькі ў зменшаным памеры. Не адкрываць статыстыкі, каб нікому не даць сябе выкрыць. І не дазваляць адкрыта выказваць сумнеў. Любым коштам захоўваць звычайны парадак, не дазваляць ніякім чынам адыходзіць ад «вякамі» ўстаноўленага парадку.
Орднунг убэр алес, нават калі коштам жыцця людзей.
Культура падману ў такім грамадстве пранізвае ўсе грамадскія традыцыі і суправаджае чалавека ад нараджэння да смерці. Школа грунтуецца на шпорах і спісванні. Пацёмкінскія вёскі ствараюцца ў эканоміцы. Фасады будынкаў могуць радыкальна адрознівацца ад задніх сценаў.
Абсэсіўная закрытасць узыходзіць да часоў расійскага абсалютызму і дасягнула абсалюту пры Сталіне і ў савецкай сістэме. Наконт традыцый закрытасці — «Наша Ніва» ў свой час выдала пераклад вельмі цікавай кнігі гісторыка Анджэя Сулімы Камінскага «Рэспубліка супраць Аўтакратыі: Рэч Паспалітая і Расія ў 1686―1697 гадах».
Галоўная задача сістэмы — стварыць уражанне, што сітуацыя ў краіне лепшая, чым у іншых краінах.
Абавязковы парад — квінтэсэнцыя гэтага культу парадку, дысцыпліны, субардынацыі. Дарэчы, пра значэнне парадаў для расійскага грамадства часоў Аляксандра І бліскуча пісаў філосаф Юрый Лотман у сваіх «Нарысах па гісторыі рускай культуры».
Апаненты Лукашэнкі ў пытанні стаўлення да пандэміі апелююць зусім да іншых каштоўнасцей — адкрытасці, публічнасці, праўды, крытычнасці.
Дзве сістэмы каштоўнасцей суіснуюць у межах аднаго грамадства і часам нават у межах аднаго індывіда.
Якая ж дынаміка гэтых каштоўнасцей?
Своеасаблівым плебісцытам стала рашэнне людзей — адпраўляць ці не адпраўляць сваіх дзяцей у школы. Па афіцыйных звестках Міністэрства адукацыі, пасля аднаўлення заняткаў толькі 30—40 % дзяцей пайшлі ў школы. І нават на сярэдзіну мая гэтая лічба дасягнула толькі 41% — нават па афіцыйных звестках. Гэтыя лічбы паказваюць ступень даверу да ўладаў і ступень гатоўнасці падпарадкоўвацца.
Гэты ціхі — хоць пры гэтым агульнанацыянальны — плебісцыт паказаў, што дынаміка ўжо не на карысць адэптаў расійскіх імперскіх традыцый», — сказаў Андрэй Дынько ў падкасце PodKAS.
