Юры Туронак, фота Арцёма Лявы.
Знакамітаму беларускаму гісторыку 26 красавіка спаўняецца 80 гадоў.
Юры Туронак нарадзіўся ў 1929 г. у Дукштах (сёння гэта Літоўская Рэспубліка). У Дукштах працаваў ягоны бацька, вядомы дзеяч заходнебеларускага руху лекар Браніслаў Туронак.
Пры канцы Другой сусветнай вайны маці Ю. Туронка – муж заўчасна памёр у 1938 г. – вырашыла вярнуцца на радзіму бацькоў, на Беласточчыну. А ў 1945 г. потым, як вядома, Сталін аддаў Беласточчыну ПНР.
Так Юры Туронак і апынуўся ў Польшчы.
У Варшаве ён скончыў Галоўную школу планавання і статыстыкі.
Працаваў у Польскай замежнагандлёвай палаце, даследаваў кан’юнктуру міжнароднага хімічнага рынку, нават працаваў у Еўрапейскай эканамічнай камісіі ў Жэневе.Паралельна браў актыўны ўдзел у беларускім руху ў Польшчы, узначальваў грамадска-культурнае таварыства.
Ад пачатку 1960-х Юры Туронак захапіўся гістарычнымі даследаваннямі:вывучэннем нацыянальнага руху пачатку ХХ ст., беларуска-польскіх дачыненняў у ХХ ст., гісторыі рыма-каталіцкай царквы ў Беларусі.
У 1986 г. у Варшаве абараніў доктарскую дысертацыю «Беларусь пад нямецкай акупацыяй». У 1993 г. кніга выйшла па-беларуску ды зрабілася бестселерам.
У 2007 г. яна вытрамала другое выданне, з праўкамі ды ўдакладненнямі аўтара.
Юры Туронак таксама аўтар такіх кніг, як «Беларускае школьніцтва на Беласточчыне» (1976), «Беларуская кніга ў Другой Рэчы Паспалітай» (2000), «Беларуская кніга пад нямецкім кантролем» (2002), «Вацлаў Іваноўскі і адраджэнне Беларусі» (1992, 2007). Дарэчы Іваноўскі таксама быў выдатным хімікам.
У 2006 г. ягоныя ранейшыя працы былі перадрукаваныя ў зборніку пад агульнай назвай «Мадэрная гісторыя Беларусі».
«Наша Ніва» віншуе Юрыя Браніслававіча з днём народзінаў ды зычыць моцнага здароўя, а таксама чакае новых працаў.
