Навука і тэхналогіі

Паліва для найвялікшага ў свеце тэрмаядзернага рэактара гатова для тэставага запуску

Эксперыменты з ядзерным сінтэзам трытыю і дэйтэрыю на Аб’яднаным еўрапейскім такамаку (JET — Joint European Torus) стануць генеральнай рэпетыцыяй перад запускам самага грандыёзнага навуковага праекта сучаснасці ITER.

Фота Depositphotos.com

Такамак, ці ТАраідальная КАмера з МАгнітнымі Катушкамі, — устаноўка для магнітнага ўтрымання плазмы. Такамак забяспечвае ўмовы, неабходныя для ажыццяўлення тэрмаядзернага сінтэзу.

Паколькі будаўніцтва рэактара ITER яшчэ не завершана, Аб’яднаны еўрапейскі такамак з’яўляецца найвялікшым у свеце эксперыментальным тэрмаядзерным рэактарам, задача якога — адкрыць у будучыні спосаб правядзення тэрмаядзернай рэакцыі для атрымання энергіі. Будаўніцтва JET завяршылася ў 1982 годзе ў Вялікабрытаніі.

Цяпер эксперты рыхтуюцца да выпрабаванняў на JET паліўнай сумесі. Гэты эксперымент паспрыяе запуску ITER — міжнароднага праекта, над якім працуюць 35 краін. Плануецца, што па велічыні ITER будзе ў 10 разоў большы за JET, піша Nature.

Ядзерны сінтэз у будучыні можа стаць невычэрпнай крыніцай энергіі. Тэрмаядзерная энергетыка паўтарае працэсы, якія назіраюцца ўнутры Сонца і іншых зорак: там пры звышвысокіх тэмпературах зліваюцца ядры ізатопаў вадароду, што вылучае вялізную колькасць энергіі.

Навукоўцы спрабуюць дасягнуць гэтага на Зямлі, аднак для гэтага патрэбны адмысловыя ўмовы (напрыклад, тэмпература ў 10 разоў вышэйшая, чым у ядры Сонца). Такія ўмовы ствараюць у тэрмаядзерным рэактары, які ўяўляе сабой вакуумную камеру з магнітнымі катушкамі, што па форме нагадвае абаранак.

У снежні даследчыкі з JET пачалі выпрабаванні тэрмаядзернага сінтэзу на аснове трытыю — радыеактыўнага ізатопа вадароду. Аднак ужо ў чэрвені JET пачне выпрабоўваць паліўную сумесь з трытыю і дэйтэрыю — яшчэ аднаго ізатопа вадароду.

Менавіта гэта паліўная сумесь будзе пасля выкарыстоўвацца для ITER, каб вырабіць больш энергіі, чым яе паглынае рэактар для вырабу цяпла. Яшчэ нікому не ўдавалася гэтага дасягнуць. Найвялікшая колькасць энергіі, якую вырабляў JET, — 67% ад выкарыстанай такамакам.

Рэактар павінен нагрэць плазму з дэйтэрыю і трыцію такім чынам, каб зліццё ізатопаў у гелій вырабляла дастаткова цяпла для падтрымкі наступных рэакцый.

Эксперыменты, якія будуць праводзіцца з JET, дапамогуць навукоўцам вызначыць, як будзе сябе паводзіць плазма ў такамаку ITER, што размешчаны ў Францыі.

Выпрабаванні такога паліва з’яўляюцца кульмінацыяй працы даследчыкаў тэрмаядзернай энергіі на працягу двух дзесяцігоддзяў.

Каментары

 
Націсканне кнопкі «Дадаць каментар» азначае згоду з рэкамендацыямі па абмеркаванні.

Пад Мінскам адбыўся магутны выбух на газавым трубаправодзе7

Пад Мінскам адбыўся магутны выбух на газавым трубаправодзе

Усе навіны →
Усе навіны

Беларуска абурылася коштам лісічак у 55 рублёў за кілаграм3

Сярэдні заробак «бруднымі» складае 911 даляраў4

Адначасова дзве аварыі пад Мінскам, пацярпелі некалькі чалавек. Людзі кажуць пра зачараваны ўчастак трасы

«Пакуль не чуў, каб беларусаў дэпартавалі». Амерыканскі адвакат пра міграцыйную палітыку ЗША пры Трампе2

Купалаўскі тэатр прапаноўвае новую паслугу: цяпер там можна пабрацца шлюбам13

Крутога айцішніка, які вярнуўся з Грузіі, асудзілі па чатырох палітычных артыкулах10

У Амурскай вобласці Расіі разбіўся самалёт з 49 чалавекамі на борце

Два малыя браты атрымалі моцныя апёкі пры распальванні лазні

Ходзіць легенда, што Озі Осбарн адкусіў галаву жывому кажану. А што ж адбылося насамрэч?2

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Пад Мінскам адбыўся магутны выбух на газавым трубаправодзе7

Пад Мінскам адбыўся магутны выбух на газавым трубаправодзе

Галоўнае
Усе навіны →

Заўвага:

 

 

 

 

Закрыць Паведаміць