 |
Чакаючы, пакуль падлічаць вынікі апошняга перапісу,
мы намыслілі перапісаць… шыльды на галоўным мінскім праспекце.Як двухмоўе і прысутнасць трэцяй сілы, англійскай мовы, адлюстраваліся на праспектавых надпісах?
Мы прайшлі па праспекце Незалежнасці (ад станцыі метро «Усход» да станцыі «Плошча Леніна») і занатавалі, на якой мове напісаныя шыльды крамаў і камерцыйных установаў. У наш спіс мы не ўключылі шыльды дзяржаўных ўстановаў і шапікаў «Белсаюздрука», а таксама надпісы на білбордах. Таксама мы не ўлічвалі паведамленні пра зніжкі і акцыі, размешчаныя на вітрынах.
Такім чынам, якім мовам аддаюць перавагу ўладальнікі «незалежніцкіх» крамаў?
 |
Не так усё проста. Акрамя беларускай і расійскай, на праспекце прысутнічаюць іншыя мовы-ўдзельнікі. Пачнём з экзотыкі: ёсць адзін надпіс па-нямецку (прадстаўніцтва авіякампаніі «Люфтганза») (гэта 0,5% ад агульнай колькасці), тры шыльды — па-французску (1,5%) і пяць (!) — па-італьянску (2,2%). З зусім ужо экзатычных лінгваў прысутнічае лаціна (абутковая крама Axis).
 |
Подых глабалізацыі — крамаў з чыста англійскімі назвамі на Незалежнасці дзевятнаццаць штук (8,6%).
Сусветны трэнд пісаць шыльду на дзвюх мовах, адна з якіх англійская, завітаў і ў беларускую сталіцу: расійска-англійскіх шыльдаў на праспекце восем штук (3,6%). Надпіс, прадубляваны па-беларуску і па-англійску, толькі адзін — гэта 4-зоркавы гатэль «Мінск» з яго casino-казіно і restaurant-рэстаранам.
Ох, і заблыталі нас некаторыя крамы сваімі назвамі! Чаго варты магазін вопраткі TPАFFИК або крама, што гандлюе пасцельнай бялізнай КроVAтка — пакуль напішаш, клавіятуру паламаеш.
І яшчэ: па-англійску — не значыць лацінкай. У гэтым перакананыя, такія ўстановы, як бюро нерухомасці «Нью Хаус».
 |
 |
Класіка не ў модзе. Магазінаў, дзе ўсе ці частка надпісу дублююцца па-беларуску і па-расійску, няшмат. Усяго толькі дзевяць (4%).
 |
Шыльды кшталту «Генерал-Маркет» ілюструюць другі феномен — ультыматыўны білінгвізм. Асабліва (не) мудруючы, шыльды ў такіх установах аднолькава правільныя з гледзішча абедзвюх дзяржаўных моваў. Такіх прадуманых крамаў на праспекце стаіць адзінаццаць штук (5%).
 |
Шыльды па-беларуску. На галоўнай вуліцы краіны іх 35 (16%). Найбольшая іх шчыльнасць на адцінку ад плошчы Незалежнасці да ГУМу (14).
 |
Цікава, што крамы, якія колькі разоў памянялі і гаспадароў, і арыентацыю камерцыйнай дзейнасці, усё трымаюцца тутэйшага брэнда (дарэчы, як гэта слова будзе па-беларуску?). Адзначым кавярні «Казачны замак» і «Батлейку».
 |
Шыльдаў па-расійску пераважная большасць. Іх — 121 (55%). Сэ ля ві.
