Бягомль, раніца 15 ліпеня. У гэты дзень павінен пачацца першы этап філасофскага летніка «Вяртанне да крыніц», прысвечанага старажытнагрэчаскай філасофіі. Два папярэднія дні былі ў мяне даволі напружаныя, звязаныя з тым, што ў нашым дамініканскім доме ў Віцебску адбываўся міжнародны сімпозіюм, а ягоны арганізатар сур’ёзна захварэў. Гэтае напружанне разам з тузінам арганізацыйных пытанняў, якія я не паспеў абдумаць, прыехала са мной у Бягомль.
Памяшканні для правядзення летніка ласкава нам удаступніў ксёндз Віктар Місевіч, пробашч тамтэйшай
Дзесь каля дзесяці прыбывае чацвёрца дзяўчат. Тры загартаваныя філасафіні і адна журналістка. Багатыя і галодныя. Багатыя, бо шырока адукаваныя і здольныя, а галодныя, бо прагныя новых ведаў. Яны ж возьмуць на сябе гаспадарчыя і куханныя справы, што было адной з ключавых умоваў поспеху летніка. З першага дня я стаў фанам гатаванае імі макароны і т.зв. «учорашняе салаты».
Паўгадзіны пазней прыязджае спадар Павел Баркоўскі, дацэнт, выкладчык антычнай філасофіі ў БДУ. Вельмі цешуся, што меў магчымасць з ім супрацоўнічаць у часе падрыхтоўкі і правядзення летніка. Часам празмерна скептычны, часам празмерна зацяты, ён захапляў сваім захапленнем грэчаскай філасофіяй. Апроч таго, чалавек з высокай асабістай культурай і лёгкі ў супрацоўніцтве.
Незадоўга пасля прыезду Паўла пачаліся заняткі. Першы этап летніка — 15—18 ліпеня — быў прысвечаны выключна старагрэчаскай мове. Так бы мовіць,
Ці шмат можна зрабіць на працягу няпоўных чатырох дзён?
Усё залежыць ад наяўнасці «голаду» і настойлівасці ў здабыванні інтэлектуальнага корму. Судзіце самі: а
На наступны дзень прыбылі яшчэ два чалавекі — Маша і Олэксій, абодва з Украіны. Што адзін, што другі — гіганты ў плане эрудыцыі, а адначасова вельмі таварыскія і добразычлівыя людзі. Думаю, што без гэтага ўкраінскага ферменту летнік згубіў бы вялікую частку свайго каларыту.
Нядзельны вечар 19 ліпеня быў часам прыезду ўсіх астатніх удзельнікаў. Прыбылі філосафы Андрэй Дудчык і Іван Новік, цікавыя людзі, з якімі ўпершыню меў магчымасць пабачыцца ў «рэале». Потым прыехаў Зміцер Мінкевіч,
Урэшце прыехала група студэнтаў філасофіі, якія
Ад панядзелка да пятніцы заняткі складаліся з трох такіх блокаў: 1) лекцыя
Праца была інтэнсіўнай. Нават занадта. Часавыя межы, прадугледжаныя на працу з тэкстамі, амаль заўсёды парушаліся — часам на дзве, тры, а то і чатыры гадзіны гэтая праца трывала даўжэй, чым планавалася. Запланаванае на вечар серады выйсце на возера не адбылося, бо многія не хацелі прарываць працы з тэкстамі. Такі інтэнсіў пачаў быў ужо трошкі непакоіць. Таму ў чацвер было рашуча пастаноўлена: пасля абеду — ніякіх заняткаў! Ідзем на возера!
Што яшчэ вартае падкрэслення? Беларускамоўная атмасфера. Дакладней,
Эфект летніка? Загарэўся агонь. У Менску плануюцца рэгулярныя семінары, прысвечаныя працы з грэчаскімі тэкстамі. У Кіеве нешта падобнае. Зарысоўваецца відмо адмысловага часопіса, якія б быў прысвечаны антычнай філасофіі. Хто ведае, можа і такі часопіс паўстане. Большасць удзельнікаў выразіла спадзяванне на арганізацыю наступных такога тыпу летнікаў (або «зімнікаў»).
Што яшчэ? Грэчаскамоўны трэнінг мне падаецца рэальным шанцам на павышэнне ўзроўню філасофскай рэфлексіі. Справа тут не толькі ў тым, што дзякуючы грэчаскай мове робіцца магчымым непасрэдны кантакт з фундаментальнымі для еўраатлантычнай культуры творамі. Важна тут таксама тое, што вывучэнне грэчаскай мовы дысцыплінуе філасофскі розум, не пазбаўляючы яго творчага палёту. Бо дысцыпліна і творчасць — гэта два неад’емныя рысы
Напрыканцы яшчэ адна ўзгадка. Нейк трэба было ўнесці ў залу адзін вялікі стол. Але вузкі калідор ды вузкія дзверы ніяк не дазвалялі яго ўнесці стандардовым спосабам. У пэўны момант спадар Зміцер (выкладчык грэчаскай мовы) запрапанаваў нестандардовы спосаб: паставіць стол вертыкальна, перакруціць яго і нахіляць у накірунку ўваходу ў залу. Неўзабаве стол апынуўся на патрэбным месцы. А Зміцер гэтак скаментаваў: «Унясенне стала нічым не розніцца ад спражэння дзеясловаў у грэчаскай мове».
Вось як:
