Раман мог бы стаць героем сучаснай «Аповесці пра сапраўднага чалавека». З’яўляючыся абезрухоўленым, ён даказаў, што ў гэтым свеце няма нічога немагчымага, стаўшы паспяховым бізнэсоўцам, класным фатографам і ўладальнікам папулярнага мадэльнага агенцтва.
Гэтая паездка не абяцала нічога асаблівага. Аднак менавіта яна прымусіла мяне паверыць у бязмежнасць магчымасцяў чалавека. Пытанне толькі ў тым, як моцна мы хочам дасягнуць жаданага…
Па дарозе ў польскі горад Вроцлаў мае невыпадковыя спадарожнікі наперабой распавядалі аб унікальнасці фатографа Рамана. Свае словы яны падмацоўвалі нагляднымі прыкладамі — здымкі і праўда былі выдатныя. І галоўнае, што мяне ўразіла: створаныя вобразы гіпнатызавалі, нібы ад іх ішла нейкая асаблівая энергія.
Сустрэчу Раман нам прызначыў ва ўласным мадэльным агенцтве, размешчаным у цэнтры горада. Вялікае памяшканне, дзе ёсць усё неабходнае для працы: грымёрка, касцюмерны пакой, фотастудыя, гасцёўня і офіс. Як расказаў нам гасцінны гаспадар, агенцтва ён стварыў у 1997 годзе. І спачатку вельмі шкадаваў аб гэтым, бо не мог надаваць свайму стварэнню належнай увагі.
Але потым усё змянілася, і сёння гэтаяподыум-школа — адно з самых паспяховых мадэльных агенцтваў Польшчы. Выхаванкі Рамана часта ўпрыгожваюць вокладкі такіх папулярных заходніх часопісаў, як «Vogue» і «Elle», удзельнічаюць у разнастайных тыднях модаў.
Здымкі праходзілі ў зусім новай для мяне абстаноўцы. Усю механічную працу выконваў асістэнт, хлопец 18–20 гадоў, які атрымліваў неабходныя рэкамендацыі па ракурсе, святле і рэзкасці ад Рамана, які кіраваў здымкамі. Я заўважыла, як пільна сачылі за намі вочы гэтага чалавека, напоўненыя нейкай шчаслівай тугой.
Пазней Раман расказаў нам, пра што думаў у той момант: «Жывем у суседніх краінах, а такое адчуванне, што мы з розных планет. Мне даўно не даводзілася працаваць з такім задавальненнем. А ўсё таму, што гэты бізнэс ператварыўся ў суцэльнае спаборніцтва. Эмоцый — нуль, толькі прага нажывы… А вы, беларусы — зусім іншыя: шмат усміхаецеся, жартуеце, ператвараючы працу ў адпачынак. Вы для мяне — глыток свежага паветра».
Другі, заключны дзень нашай працы, падыходзіў да канца. Усе былі ў выдатным настроі, бо вынік пераўзыходзіў чаканні. Па заканчэнні фотасесіі Раман запрасіў нас ў свой загарадны дом на кубак кавы.
Машына збочыла з дарогі, залітай сонечнымі промнямі, у сад, густа засаджаны бярозамі, карлікавымі хвоямі, пахучымі кветкамі і напоўнены спевам птушак, якія хаваюцца ў цені пухнатых крон. Дом быў невялікім, але ўтульным. Усё тут дыхала спакоем і любоўю, схіляла да даверлівай гутаркі…
Раман разгарнуў стары альбом і пачаў гаварыць:
«Я вельмі хачу паказаць адну фатаграфію… Я часта гляджу на яе і ўзнаўляю ў памяці ўсе, нават нязначныя, падзеі таго дня. А дакладней, некалькіх хвілінаў пасля таго, як быў зроблены гэты здымак. На фота малады хлопец, які сядзіць на беразе возера ў шумнай кампаніі сяброў. Ён усміхаецца, трохі жмурачыся ад яркага ліпеньскага сонца, якое ў той дзень было асабліва бязлітасным.
Праз некалькі хвілін хлопец вырашыць выкупацца, увойдзе ў ваду на дастатковую глыбіню і нырне, папярэдне падскочыўшы так, як рабіў гэта шмат разоў менавіта тут, на гэтым самым месцы. Але эфектнага пагружэння ў ваду не атрымаецца…
Праз некалькі імгненняў яго падхопяць з вады рукі сяброў, якія заўважаць нешта не тое. Усё як у сне: шум у вушах, усхваляваныя твары, мітусня… І хуткая, якая прыехала толькі праз дзве гадзіны. Пазней дактары вынесуць свой прысуд: праз пералом пазваночніка ён больш ніколі не зможа хадзіць, яго рукі таксама будуць паралізаваныя, і няма ніводнага шанцу нешта выправіць…
Як жа балюча сёння ўсведамляць, што гэты хлопец на фатаграфіі — я. І што калісьці ўсё было
па-іншаму »…
Пакуль мы разглядалі фатаграфію, апавядальнік працягваў: «Шэсць месяцаў, праведзеныя ў шпіталі з гіпсам на ўсіх канечнасцях, пажаўцелая столь перад вачыма раніцай і ўвечары, прусакі, што бегалі каля майго ложку, і ўсведамленне таго, што ўсмешлівага хлопца на беразе возера больш ніколі ўжо не будзе, зрабілі сваю справу. Я быў у глыбокай дэпрэсіі, перажыць якую мне дапамог той дзень, калі мяне неслі на насілках праз двор у іншы корпус бальніцы. Гэта была першая прагулка за паўгода. Сонца прабівалася праз лісце каштанаў, я адчуваў цяпло яго праменьчыкаў на твары, пылок квітнеючых раслін казытаў мой нос — і свежае паветра… Нарэшце свежае паветра…
Гэта дапамагло мне адарвацца ад дна той прорвы, з якой, як тады здавалася, ужо ніколі не ўдасца выбрацца. Я зразумеў: усё трэба мяняць, і чым хутчэй, тым лепш.
Я кінуў рэабілітацыю, бо лічыў яе марнаваннем часу, і аднавіўся ва ўніверсітэце, жадаючы даказаць не толькі навакольным, але і ў першую чаргу самому сабе, што змагу атрымаць дыплом юрыста нароўні з усімі. Старанна вучыў нямецкую і ангельскую, якім раней не надаваў належнай ўвагі. Але нягледзячы на ўсе намаганні, бачыў вакол сябе толькі жаль, які межаваў з паблажлівасцю. Так, на экзамене для таго, каб атрымаць пяць балаў, мне дастаткова было адказаць на пытанне, хто адкрыў Амерыку.
Зламаць гэты стэрэатып я тады так і не здолеў. А таму і дыплом юрыста ўсё ж не дапамог самасцвердзіцца. Сабой я быў незадаволены…
Наступны яркі ўспамін звязаны з 1985 годам. Мне 24 гады, і на адной з галоўных вуліц Франкфурта я прадаю велікодныя яйкі з алешыны, зробленыя на маю замову рукамі вроцлаўскіх умельцаў. Гэты няхітры занятак прыносіць сямікротны прыбытак, бо закупляў тавар я вельмі танна. Напярэдадні будучага свята яйкі разляталіся, як гарачыя піражкі. За некалькі паездак удалося прадаць тысячы яек, дзякуючы чаму ўжо да наступнага Вялікадня я купіў сабе «Мерсэдэс».
Быў і яшчэ адзін круты паварот у маім жыцці. Разам з сябрам Марыюшам, якія сядзеў ля майго ложку, мы ламалі галаву над тым, як зарабіць грошы, каб пачаць агульны бізнэс. Гэта быў канец
Праз некаторы час Марыюш ўсё часцей пачаў гаварыць, што марыць пра ўласны банк. Тады я сказаў яму: «Гэта цудоўна, але я не рызыкну гэтым займацца «. А Марыюш рызыкнуў, і цяпер фігуруе ў спісе самых багатых людзей Польшчы: яго «Еўрабанк» — адзін з самых надзейных польскіх банкаў. Мы і сёння вельмі сябруем, проста кожны абраў сваю дарогу.
Так сталася, што ў пачатку
Ну, а потым у мяне з’явілася маё цяперашняе дзіця — мадэльнае агенцтва.
Тут жыццё віруе: бясконцая чарада фатографаў, стылістаў, мадэляў, візажыстаў і патэнцыйных замоўнікаў. Я люблю гэтую атмасферу і атрымліваю задавальненне ад таго, што раблю.Бо гэта вялікае мастацтва — заўважыць у натоўпе незвычайны твар і потым аднавіць усю яго непаўторнасць на фатаграфіі. Тым больш што большасць дзяўчат прыходзяць да мяне закамплексаванымі падлеткамі, праз насмешкі аднакласнікаў яны не ўсведамляюць сваёй унікальнасці.
Але праходзіць крыху часу, і на змену комплексам прыходзяць самаўпэўненасць і пачуццё перавагі. Калі я заўважыў гэтую заканамернасць, у штаце майго мадэльнага агенцтва адразу ж з’явіўся псіхолаг, задача якога — душыць у дзяўчат гэтую ганарыстасць на ранняй стадыі. Бо ўсе мае выхаванкі вельмі дарагія мне і горача любімыя. Мы з імі як адна сям’я…
А быў жа час, калі ідэя стварэння мадэльнага агенцтва здавалася мне дзіцячай. Пазней я зразумеў, што гэта таксама добры бізнэс. Да таго ж я магу вучыць… Некалькі гадоў запар я бяру стажораў, якіх бясплатна навучаю рамяству фатографа. Неўзабаве хлопцы робяцца прафесіяналамі, і я адпускаю іх «у вольнае плаванне», пасля чаго набіраю новых.
Вядома, я не мог рабіць нічога адзін, таму побач са мной заўсёды мой малодшы брат Пётр і сябры, якія ва ўсім дапамагаюць. Мой мабільны тэлефон не змаўкае, электронная пошта заваленая лістамі, а ў галаве велізарная колькасць планаў і ідэй, якія я спадзяюся рэалізаваць. Я заўсёды казаў і гатовы паўтарыць гэта яшчэ раз: «У жыцці не павінна быць месца для льготных тарыфаў, бо яно не залежыць ад наяўнасці ў ім інваліднай каляскі».
Пётр паднёс да вуснаў Рамана кубак гарбаты. Мы маўчалі. Думаю, што ў той момант думкі ўсіх гасцей, якія сабраліся ў пакоі, былі пра адно… Не, ніхто з прысутных не насмеліўся б зрабіць спачувальны твар — занадта ўжо моцны духам быў чалавек, які сядзіць у інвалідным крэсле.
Калі Раман праводзіў нас на вакзал, ён паабяцаў, што абавязкова прыедзе ў Беларусь, якую завочна палюбіў пасля знаёмства з намі…
